Four Ariyas (Part 2) - အရိယာေလးမ်ိဳး (အပိုင္း ၂)

(. . . မွ အဆက္) 

၂။ ဒႆနအရိယာ
 
႐ုပ္ဆင္းအဂၤါအားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ေနပံုထိုင္ပံု သြားပံုလာပံု စားပံုေသာက္ပံု အမူအရာ ဣရိယာပုထ္ အားျဖင့္လည္းေကာင္း ႐ႈျမင္ရသူတို႔ စိတ္ႏွလံုး ႏွစ္ၿခိဳက္ဖြယ္ေကာင္းသူ၊ အသြင္အျပင္ အျမင္အားျဖင့္ ၾကည္လင္ရႊင္ျပေနသူ၊ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးဖြယ္ေကာင္းသူ၊ ၾကည္ညိဳစရာ ေကာင္းသူသည္ “ဒႆနအရိယာ” မည္၏။ (ပသေႏၷန ဒႆနီေယန သမႏၷာဂေတာ)

႐ုပ္ဆင္းအဂၤါ တင့္တယ္မႈ မတင့္တယ္မႈ ကြဲျပားရာ၌ အတိတ္ကံ စီမံအပ္ေသာ ခႏၶာကိုယ္ အခ်ိဳးအစားအျပင္ ႐ုပ္ခႏၶာကို ညႇိဳးႏြမ္းေစႏိုင္ေသာ ကိေလသာ အပူအပန္ နည္းျခင္းမ်ားျခင္း သည္လည္း ပဓာနအေၾကာင္း ျဖစ္၏။ အတိတ္ကံ စီမံအပ္ေသာ ကမၼဇ႐ုပ္ကို အရင္းတည္သည့္ လက္ရွိခႏၶာ ေခ်ာေမာလွပမႈ ေျပျပစ္ခန္႔ျငားမႈ မရွိေသာ္လည္း၊ တာေတလံေအာင္ အ႐ုပ္ဆိုး အက်ည္းတန္ေသာ္လည္း ကိေလသာ ပူပန္မႈ နည္းပါးေသာေၾကာင့္ ကုိယ္အဆင္းအဂၤါ ၾကည္လင္သူ ႏွစ္လိုၾကည္ညိဳဖြယ္ရာ ရွိသူမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ အတိတ္ကံေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ အခ်ိဳးအစား ေခ်ာေမာေျပျပစ္ လွပခန္႔ျငားေစကာမူ ကိေလသာ ဖ်က္ဆီးအပ္ေသာ စိတ္ဓာတ္ေၾကာင့္ အလွပ်က္ရသူ လူ႔ေအာ့ေၾကာလန္မ်ားကိုလည္းေကာင္း ေလာက၌ အထင္အရွား ေတြ႔ျမင္ႏိုင္၏။

ဘုရားရဟႏၲာ အရိယာ သူေတာ္စင္တို႔၏ စိတ္ဓာတ္သည္ ကိေလသာ ပူပန္မႈ ကင္းေသာေၾကာင့္ စင္ၾကယ္၏။ စင္ၾကယ္ေသာ စိတ္ေၾကာင့္ ကိုယ္ေရအဆင္း ေတာက္ပတင့္တယ္၏။ စိတ္အစဥ္၌ ကိေလသာ မရွိေသာေၾကာင့္၊ စိတ္အစဥ္၌ ေကာက္က်စ္႐ႈပ္ေထြးမႈ ကင္းေသာေၾကာင့္ “စိတ္၏တံခါးေပါက္”ဟု ေခၚဆိုၾကေသာ မ်က္စိမ်က္ႏွာသည္လည္း ၾကည္လင္ရႊင္ျပ ရႊန္းလဲ့ေတာက္ပ ေန၏။ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္ ၾကည္ညိဳစရာ ေကာင္း၏။

“အတီတံ နာႏုေသာစႏၲိ၊ နပၸဇပၸႏၲိ နာဂတံ။

ပစၥဳပၸေႏၷန ယာေပႏၲိ၊ ေတန ၀ေဏၰာ ပသီဒတိ။”ဟု ေဒ၀တာသံယုတ္ အရညသုတ္[i]၌ နတ္သားတစ္ေယာက္ကို ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူသည့္အတိုင္း ၿပီးခဲ့သည့္ အတိတ္ကိုလည္း မေၾကာင့္ၾက၊ မေရာက္ေသးသည့္ အနာဂတ္ကိုလည္း မေတာင့္တ၊ ပစၥဳပၸန္ အခိုက္အတန္႔၌ ရႏိုင္သမွ်ျဖင့္ တင္းတိမ္ေရာင့္ရဲ မွ်တႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ဘုရားရဟႏၲာတို႔၏ အဆင္း႐ူပကာယသည္ အစဥ္အျမဲ ၾကည္လင္ရႊင္ျပ လန္းဆန္းေတာက္ပေန၏။ ၾကည္ညိဳစရာ ေကာင္းေန၏။

ဘုရားရွင္သည္ ကိေလသာ ကင္းစင္ေတာ္မူ၍ ႐ုပ္ဆင္းအဂၤါ တင့္တယ္သပၸာယ္ျခင္း၌ အျမတ္ဆံုး ျဖစ္ေတာ္မူ၏။ ပါရမီေတာ္ အဟုန္တို႔ေၾကာင့္လည္း ဘုရားရွင္သည္ တင့္တယ္ေသာ အဆင္းအဂၤါႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူ၏။ အရွင္သာရိပုတၱရာ အရွင္ေမာဂၢလာန္စေသာ ဘုရားရွင္၏ တပည့္သား အရိယာ သံဃာေတာ္တို႔သည္လည္း ကိေလသာ ကင္းစင္ေသာေၾကာင့္ ႐ုပ္ဆင္းအဂၤါ တင့္တယ္ သပၸာယ္ေတာ္မူၾက၏။ မွန္၏။ သာမန္ ပုထုဇဥ္တို႔သည္ပင္ ေလာဘေငြ႔ ေဒါသေငြ႔စေသာ ကိေလသာ အေငြ႔အသက္ နည္းပါးေနခိုက္ ႐ုပ္ဆင္းအဂၤါ ၾကည္လင္၍ ႐ႈခ်င္စဖြယ္ လန္းဆန္းတက္ႂကြ ေနေပသည္။ အခ်ဥ္းခပ္သိမ္း ကိေလသာ လံုး၀ကင္းေသာ အရိယာတို႔၏ ႐ုပ္အဆင္းကား အဘယ္ဆိုဖြယ္ရာ ရွိအံ့နည္း။

ဤ ေနရာ၌ ႐ူပကာယ လွပတင့္တယ္မႈအေပၚ တြယ္တာတပ္မက္၍ သာယာဖြယ္ ရွာျခင္းကို ဘုရားရွင္ ကဲ့ရဲ့ေတာ္မူေၾကာင္းကိုလည္း သတိထားသင့္၏။ သို႔ေသာ္ သပၸာယ္ တင့္တယ္ေသာ ဘုရားရွင္ႏွင့္ ဘုရားရွင္၏ တပည့္သာ၀ကတို႔ကို ဖူးျမင္၍ ခိုင္ျမဲေသာသဒၶါ မတုန္လႈပ္ေသာသဒၶါ တည္ၿငိမ္ေသာ ခ်စ္ခင္ေလးျမတ္မႈတို႔ကို ပြားေစႏိုင္လွ်င္ “ဒႆနာႏုတၱရိယ - အျမတ္ဆံုး ျမင္ေတြ႔မႈ” ျဖစ္ေၾကာင္း အႏုတၱရိယသုတ္[ii]၌ ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူ၏။

ဘုရားရဟႏၲာတို႔၏ ႐ူပကာယ အသေရေတာ္ တင့္တယ္ျခင္းေၾကာင့္ ႐ုပ္ဆင္းအဂၤါ တင့္တယ္မႈကို အမွီျပဳ၍ သဒၶါတရား တိုးပြားၾကသူ ႐ူပပမာဏ ပုဂၢိဳလ္တို႔ ေကာင္းက်ိဳးရၾက၏။ ဖူးျမင္ရသူတို႔ ကုသိုလ္ တိုးပြားေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ကိေလသာကင္းသည့္ ဘုရားရဟႏၲာတို႔၏ တင့္တယ္ေသာ ႐ူပကာယ အသေရေတာ္သည္ အရိယာတို႔၏ ဂုဏ္အဂၤါတစ္ရပ္ ျဖစ္၏။

ဖူးျမင္ရသူတို႔၏ စိတ္ႏွလံုးကို ရႊင္ျပံဳးႏွစ္သက္ ၾကည္ညိဳေစႏိုင္ေသာ သြားလာ ေနထိုင္ စားေသာက္မႈ ကိုယ္အမူအရာ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔သည့္ ပုထုဇဥ္ ရေသ့ရဟန္းတို႔သည္ ဘုရား ရဟႏၲာ အရိယာ သူေတာ္စင္တို႔ႏွင့္ တစ္စိတ္တစ္ေဒသအားျဖင့္ တူညီေသာေၾကာင့္ အရိယာမ်ားပင္ ျဖစ္ၾက၏။ “ဒႆနအရိယာ”မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ အလားတူပင္ ခႏၶာကို သတိျဖင့္ ႐ႈမွတ္ေနသူ၊ ဣရိယာပုထ္ သိမ္ေမြ႔သည့္ သူေတာ္စင္တို႔ကို လူပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း “ဒႆနအရိယာ”ဟု ဆိုႏိုင္၏။

သခၤပါလဇာတ္ေတာ္[iii]လာ ပုထုဇဥ္မွ်သာျဖစ္ေသာ အာဠာရရေသ့သည္ “ဒႆနအရိယာ” မည္၏။ ဤ ဇာတ္ေတာ္၌ အရွင္အာနႏၵာေလာင္း ဗာရာဏသီမင္းသည္ အရွင္သာရိပုတၱရာေလာင္း အာဠာရရေသ့၏ ဣရိယာပုထ္ကို ျမင္ျမင္ခ်င္း ၾကည္ညိဳ၏။ အျပစ္ကင္းေသာ ကိုယ္ေရာင္ကိုယ္၀ါႏွင့္ ၾကည္လင္ေတာက္ပေသာ မ်က္စိရွိသည့္ ရေသ့ျမတ္ကို “အရိယာ”ဟူေသာ ေ၀ါဟာရျဖင့္ ခ်ီးက်ဴးထား၏ (အရိယာ၀ကာေသာ)။

ထိုအာဠာရရေသ့သည္ ၾကည္လင္ေတာက္ပေသာ မ်က္စိ ရွိ၏ (ပသႏၷေနေတၱာ)။ ကိုယ္ေရအဆင္း အျပစ္ကင္း၍ တင့္တယ္၏ (အရိယာ၀ကာေသာ)။ ေခ်ာေမာေျပျပစ္ လွပ၏ (အဘိ႐ူေပါ)။ နတ္ကဲ့သို႔ တင့္တယ္ေသာအဆင္း ရွိ၏ (ေဒ၀၀ေဏၰာ)။ ႐ုပ္အဆင္းအားျဖင့္ အရိယာႏွင့္ တူ၏ (အရိယသဒိေသာ)။ အရိယာတို႔၏ ကိုယ္ပြား အရိယာတို႔၏ ပံုတူသဖြယ္ ျဖစ္၏ (အရိယပဋိ႐ူပေကာ)။

ဗာရာဏသီမင္းကို ျမင္ျမင္ခ်င္း ၾကည္ညိဳေစႏိုင္ေသာ အာဠာရ ရေသ့ကဲ့သုိ႔ ဣရိယာပုထ္ စင္ၾကယ္ေသာ၊ ၾကည္ညိဳဖြယ္ရာ ႐ုပ္ဆင္းအဂၤါႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ရေသ့ရဟန္း သူေတာ္ေကာင္း၊ လူသူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္ “ဒႆနအရိယာ” မည္၏။

လယ္တီဆရာေတာ္ (ဦးဉာဏဓဇ) ၏ အလိုအားျဖင့္ ပရမတၳအရိယာသည္ “ဒႆနအရိယာ” မည္၏[iv]။ ဤ၌ ဆရာေတာ္သည္ “ဒႆန”အရ မဂ္ဉာဏ္ကို ယူ၏။

သေျပကန္ဆရာေတာ္ (အရွင္၀ါေသ႒ာဘိ၀ံသ)၏ ပရိတ္ႀကီး နိႆယသစ္[v]၌လည္း “ဒႆန”အရ ေသာတာပန္ပုဂၢိဳလ္ကို ယူ၏ (သီလ၀ါ ဒႆေနန သမၸေႏၷာ - အဖြင့္)။

(ဆက္ရန္ . . .)

က်မ္းညႊန္းမွတ္စု

---

[i].      သဂါထာ၀ဂၢသံယုတ္ပါဠိေတာ္၊ စာ - ၅

[ii].      အဂၤုတၱရပါဠိ၊ ၂၊ စာ - ၂၈၆

[iii].     ဇာတကအ႒ကထာ၊ ၅၊ စာ - ၁၇၅

[iv].     ပရမတၳဒီပနီ၊ စာ - ၂၃၄။ အႏုဒီပနီပါဌ၊ စာ - ၁၆၇

[v].      ပရိတ္ႀကီးနိႆယသစ္ (၁၉၉၉ ခုႏွစ္ထုတ္)၊ စာ - ၄၀၇

Picture from (20 Feb 2011):

http://www.sumopaint.com/image/?id=842700