---
သာယာတဲ့ လတစ်လအဖြစ် တပေါင်းလကို ညွှန်းဆိုကြပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ဆောင်းအကုန် နွေအကူး ကြားကာလ ဖြစ်တဲ့အတွက် မပူလွန်း အအေးလွန်း ရာသီဥတု သာယာချိန်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ နှင်းတွေ ဖွဲဖွဲကျလို့ အေးစိမ့်နေတာလည်း မဟုတ်၊ မိုးတွေ စွေနေလို့ အနေကျုံ့မှာလည်း မပူရ၊ နွေသင်္ကေတ ဖုန်တွေမြူတွေလည်း တထောင်းထောင်း မထသေးချိန်မို့ သာယာတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ စာဆိုရှင်တို့ ဖွဲ့ဆိုချီးကျူးကြတဲ့လ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုထို စာဆိုရှင်တို့ ထွန်းကားခဲ့တဲ့ ခေတ်ကာလဟာ တောင်သူလယ်သမားတွေဟာ ကျွဲနဲ့နွားနဲ့ အတူရုန်းပြီး တောင်သူလုပ်ကြရပါတယ်။ တပေါင်းလမှာ သီးနှံတွေ ရိပ်သိမ်းပြီးစ တောင်သူလုပ်ငန်းတွေ ရပ်နားထားကြတာမို့ တောင်သူလယ်သမားတွေအတွက်လည်း အနားရချိန် ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီခေတ်က စာဆိုတွေ ဖွဲ့ခဲ့ကြတဲ့ တပေါင်းလရဲ့ အလှတရားကို ခုခေတ်လူတွေ ခံစားနိုင်ကြပါ့အုံးမလား သံသယ ဖြစ်မိပါတယ်။ စက်မှုလယ်ယာ အပါအဝင် တိုးတက်မှုတွေ အသင်္ချေ၊ ဆုတ်ယုတ်မှုတွေ အန္တနဲ့ ရာသီဥတုတွေလည်း ဖောက်ပြန်ပြောင်းလဲနေလေတော့ ကမ္ဘာအပူဆုံးဒေသ, ကမ္ဘာလေထု အညစ်ညမ်းဆုံး မြို့ရွာဒေသက လူတွေဟာ တပေါင်းလရဲ့ သာယာပုံကို အရုပ်ရေးပြရင်တောင် ခံစားနိုင်ကြပါ့မလား။
ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ဗုဒ္ဓသာသနာအတွက် အထင်ကရ ဖြစ်ရပ်တွေ တပေါင်းလမှာ ဖြစ်ခဲ့ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဘုရားလောင်း သိဒ္ဓတ္ထမင်းသားဟာ ထီးနန်းစည်းစိမ်ကို စွန့်ခွာပြီး တောထွက်ရပြု, ခြောက်နှစ်ကြာအောင် ဒုက္ကရစရိယာ ကျင့်ပြီးတဲ့နောက် သစ္စလေးပါး ထိုးထွင်းသိမြင်ပြီး ဘုရားဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ ဘုရားဖြစ်ပြီးတဲ့အခါ အရပ်တကာ ဒေသစာရီ လှည့်လည်ပြီး တရားဟောရင်း ရာဇဂြိုဟ်မြို့ ရောက်ရှိတော်မူလာပါတယ်။ ဘုရားရှင်ဟာ ရာဇဂြိုဟ်ပြည် ဝေဠုဝန်ကျောင်းမှာ သီတင်းသုံးတော်မူရင်း အင်္ဂတိုင်းနဲ့ မဂဓတိုင်းက ဒကာဒကာမတွေကို တရားရေအေး အမြိုက်ဆေး တိုက်ကျွေးတော်မူနေတယ် ဆိုတဲ့အကြောင်း ကပိလဝတ်ပြည်က သုဒ္ဓေါဒနမင်းကြီး သတင်းကြားလိုက်ရချိန်မှာ သားတော်ဘုရားကို ဖူးတွေ့လိုစိတ်တွေ တဖွားဖွား ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။
အမတ်တစ်ယောက်နဲ့ အခြံအရံ တစ်ထောင်ကို စေလွှတ်ပြီး မြတ်စွာဘုရားကို ရာဇဂြိုဟ်ကနေ ကပိလဝတ် နေပြည်တော် ကြွချီဖို့ ပင့်လျှောက်ခိုင်းလိုက်ပါတယ်။ ဘုရားပင့်ဖို့ တာဝန်ပေးခံရတဲ့ တမန်တော်တွေဟာ မြတ်စွာဘုရားဆီ ရောက်တဲ့အခါ တရားနာ, တရားရကြလို့ မြတ်စွာဘုရားထံမှာ ရဟန်းပြုနေလိုက်ကြပြီး ဘုရားပင့်ဖို့ တာဝန်ကို လျစ်လျူရှူ ထားလိုက်ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် အမတ်တစ်ယောက်နဲ့ အခြံအရံ တစ်ထောင်ကို ဘုရားပင့်ဖို့ နောက်တစ်ကြိမ် ထပ်လွှတ်ရပြန်ပါတယ်။ နောက်ထပ်လွှတ်တိုင်းလည်း တမန်တော်တွေဟာ တရားနာ တရားရပြီး ဘုရားပင့်ဖို့ တာဝန်ကို လျစ်လျူရှူ ထားလိုက်ကြတဲ့အတွက် ဆယ်ကြိမ်တိတိ စေလွှတ်ရပါတယ်။ ဆယ်ကြိမ်မြောက် နောက်ဆုံး စေလွှတ်ရာမှာတော့ ဖွားဖက်တော် ကာဠုဒါယီ အမတ်နဲ့ အခြွေအရံ တစ်ထောင်ကို စေလွှတ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကာဠုဒါယီ အမတ်နဲ့ အခြံအရံ တစ်ထောင်လည်း တရားနာ, တရားရကြပြီး မြတ်စွာဘုရားထံမှာ ရဟန်းပြုကြပေမယ့် ကာဠူဒါယီ ရဟန်းဟာ ဘုရားပင့်ရမယ့် တာဝန်ကို လျစ်လျူ ရှုမထားဘဲ မြတ်စွာဘုရား ကပိလဝတ်နေပြည်တော် ကြွဖြစ်အောင် ပင့်လျှောက်ပါတယ်။ အဲ့ဒီလို ပင့်လျှောက်တဲ့အတွက် မြတ်စွာဘုရား ကပိလဝတ်ပြည် ကြွတော်မူချိန်ဟာ သာယာတဲ့ တပေါင်းလပြည့်နေ့ ဖြစ်ပါတယ်။ မြတ်စွာဘုရား ပြည်တော်ဝင်ဖို့ စတင်ကြွလှမ်းတဲ့နေ့ ဖြစ်တဲ့အတွက် တပေါင်းလပြည့်နေ့ဟာ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တွေအတွက် နေ့ထူးနေ့မြတ် တစ်ရက်ပင် ဖြစ်ပါတယ်။
ကာဠူဒါယီရဟန်း မြတ်စွာဘုရားကို ပင့်လျှောက်ရာမှာ တပေါင်းလရဲ့ ရာသီဥတု သာယာပုံ၊ လမ်းခရီး လှပပုံတွေကို ချီးကျူးဖွဲ့ဆိုပြီး ပင့်လျှောက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
၅၂၇။ ‘‘အင်္ဂါရိနော ဒါနိ ဒုမာ ဘဒန္တေ, ဖလေသိနော ဆဒနံ ဝိပ္ပဟာယ၊
တေ အစ္စိမန္တောဝ ပဘာသယန္တိ, သမယော မဟာဝီရ ဘာဂီ ရသာနံ။
၅၂၇။ အရှင်ဘုရား ယခုအခါ သစ်ပင်တို့သည် ပွင့်သီးလိုကြကုန်သည်ဖြစ်၍ ရော်ရွက်ဝါတို့ကို ခြွေချ ကုန်လျက် မီးကျီးအသွေး နီတွေးသော ဖူးညွှန့်ရှိနေကြပါကုန်၏၊ ထိုသစ်ပင်တို့သည် မီးလျှံကဲ့သို့ (အရပ်လေး မျက်နှာတို့၌) ထွန်းပတောက်ပြောင်ပါကုန်၏၊ အတ္ထရသစသည်တို့၏ စုဝေးပေါင်းဆုံရာ ဖြစ်တော်မူသော ကြီးမြတ်သော လုံ့လရှိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရား (နေပြည်တော်သို့ ကြွတော်မူရန်) အချိန်တန်ပါပြီ။
၅၂၈။ ‘‘ဒုမာနိ ဖုလ္လာနိ မနောရမာနိ, သမန္တတော သဗ္ဗဒိသာ ပဝန္တိ၊
ပတ္တံ ပဟာယ ဖလမာသသာနာ, ကာလော ဣတော ပက္ကမနာယ ဝီရ။
၅၂၈။ သစ်ပင်တို့သည် ပင်လုံးကျွတ် ပွင့်ကြကုန်သည်ဖြစ်၍ နှလုံးမွေ့လျော်ဖွယ်ရှိကြပါကုန်၏၊ ထက်ဝန်းကျင် အရပ်လေးမျက်နှာတို့သည်လည်း (ရနံ့တို့ဖြင့်) သင်းပျံကြိုင်လှိုင်ကြပါကုန်၏၊ ထိုသစ်ပင်ကို အရွက်ဟောင်းတို့ ပယ်စွန့်၍ အသီးသီးရန် တောင့်တကြပါကုန်၏၊ လုံ့လရှိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရား ဤရာဇ ဂြိုဟ်ပြည်မှ ထွက်ကြွတော်မူရန် အချိန်တန်ပါပြီ။
၅၂၉။ ‘‘နေဝါတိသီတံ န ပနာတိဥဏှံ, သုခါ ဥတု အဒ္ဓနိယာ ဘဒန္တေ၊
ပဿန္တု တံ သာကိယာ ကောဠိယာ စ, ပစ္ဆာမုခံ ရောဟိနိယံ တရန္တံ။
၅၂၉။ အရှင်ဘုရား ယခု ရာသီဥတုသည် အေးလည်းမအေးလွန်း၊ ပူလည်းမပူလွန်းလှပါ၊ ချမ်းသာစွာ ခရီးရှည်သွားခြင်းငှါ သင့်လျော်လှပါ၏၊ အနောက်ကို မျက်နှာမူ၍ ရောဟနီမြစ်ကို ကူးတော်မူသော အရှင်ဘုရားကို သာကီဝင်မင်းမျိုးတို့သည်၎င်း ကောလိယ မင်းမျိုးတို့သည်၎င်း ဖူးမျှော်ကြပါစေကုန်လော့။
၅၃၀။ ‘‘အာသာယ ကသတေ ခေတ္တံ, ဗီဇံ အာသာယ ဝပ္ပတိ၊
အာသာယ ဝါဏိဇာ ယန္တိ, သမုဒ္ဒံ ဓနဟာရကာ၊
ယာယ အာသာယ တိဋ္ဌာမိ, သာ မေ အာသာ သမိဇ္ဈတု။
၅၃၀။ (လယ်သမားသည်) စပါးကို လိုလားတောင့်တသဖြင့် လယ်ထွန်ပါ၏၊ အသီးကို လိုလားတောင့်တ သဖြင့်သာလျှင် မျိုးစေ့ကို စိုက်ပျိုးပါ၏၊ ပစ္စည်းဥစ္စာ စုဆောင်းလိုကုန်သော ကုန်သည်တို့သည် (အမြတ်အစွန်းကို) လိုလားတောင့်တသဖြင့် သမုဒ္ဒရာကို ကူးကြပါကုန်၏၊ (ထို့အတူ) အကျွန်ုပ်သည်လည်း (မြတ်စွာဘုရား ကပိလဝတ်ပြည်သို့ ကြွတော်မူလိမ့်မည်ဟူသော) အကြင်လိုလားတောင့်တချက်ဖြင့် (ဤအရပ်၌) ရပ်တည်နေပါ ၏၊ တပည့်တော်၏ ထိုလိုလား တောင့်တချက်သည် ပြီးပြည့်စုံပါစေသတည်း။
ဒီလို အစရှိတဲ့ ဂါထာတွေနဲ့ ချီးကျူးဖွဲ့နွဲ့ပြီး ပင့်လျှောက်တဲ့အကြောင်း ကာဠုဒါယိတ္ထေရဂါထာ ပါဠိတော်မှာ တွေ့ရှိရပါတယ်။
နောက်ဆက်တွဲ အနေနဲ့ မြတ်စွာဘုရား ကပိလဝတ်ပြည် ရောက်ရှိတဲ့အခါ သုဒ္ဓေါဒနမင်းကြီးနဲ့ ဆွေတော်မျိုးတော်တွေက မြတ်စွာဘုရားနဲ့ တပည့်သား သံဃာတွေ သီတင်းသုံးဖို့ နိဂြောဓာရုံ ကျောင်းတိုက် ဆောက်လုပ်လှူဒါန်းကြပါတယ်။
မြတ်စွာဘုရားရှင်ရဲ့ ဒီ ပြည်တော်ဝင်ခရီးမှာ ဂါထာတစ်ထောင် ပါဝင်တဲ့ ဝေဿန္တရာ ဇာတ်တော်ကို ဟောတော်မူပါတယ်။ မဟာဓမ္မပါလဇာတ် ဟောတော်မူတဲ့အခါမှာ သုဒ္ဓေါဒနမင်းကြီး အနာဂါမ် တည်ခဲ့ပါတယ်။ မိထွေးတော် ဂေါတမီလည်း တရားဓမ္မ နာယူရလို့ သောတာပန် တည်ခဲ့ပါတယ်။ ယသော်ဓရာ မင်းသမီးကို အကြောင်းပြုပြီး စန္ဒကိန္နရီဇာတ်ကို ဟောတော်မူခဲ့ပါတယ်။ လက်ထပ်အံ့ဆဲဆဲ ညီတော်နန္ဒမင်းသားကို ရဟန်းပြုပေးခဲ့သလို ရွှေအိုးကြီးလေးလုံး အမွေတောင်းတဲ့ သားတော် ရာဟုလာကိုလည်း ရှင်သာမဏေ ပြုစေပြီး သာသနာ့အမွေ ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် သာကီဝင်မင်းသား တစ်ထောင်တို့လည်း ရဟန်းပြုခဲ့ကြပါတယ်။ ဆွေတော်မျိုးတော်တွေ သာသနာတော်ကို ကြည်ညိုလာအောင် ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ထူးချွန်တဲ့အတွက် ကာဠုဒါယီ ရဟန်းကိုလည်း ကုလပသာဒဧတဒဂ်ဘွဲ့ ချီးမြှင့်တော်မူခဲ့ပါတယ်။
မြတ်စွာဘုရား ပြည်တော်ဝင်ခဲ့တဲ့ တပေါင်းလဟာ သာယာလှပတဲ့အပြင် ထူးခြားတဲ့ သာသရေး ဖြစ်ရပ်တွေနဲ့လည်း ဆက်စပ် ပတ်သက်နေပါတယ် . . . . .။
