သိမ္ေမြ႔ေသာလမ္း (၂၇)

(. . . . .မွ အဆက္)

ဧကစာရီ ျပင္ပကမၼ႒ာန္း

ေနာက္ အစီအစဥ္တစ္ခုကို ဧကစာရီ ျပင္ပကမၼ႒ာန္းလို႔ နာမည္ေပးထားပါတယ္။ ဧကစာရီ ျပင္ပကမၼ႒ာန္းရဲ့ သေဘာလကၡဏာ တစ္ခုက အခ်ိန္အေတာ္ၾကာေအာင္ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ေနတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး သာယာတဲ့ ေနရာေတြ ရွိပါတယ္။ ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္း လြတ္လြတ္ကင္းကင္း ေနႏိုင္မယ့္ ေနရာကို ရွာပါ။ ကိုယ္ တစ္ေယာက္တည္း ရွိေနတဲ့ အခါမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဘယ္လို ဆက္ဆံမိသလဲ သိရေအာင္ သတိထားၾကည့္ပါ။ ခဏၾကာလာတာနဲ႔ အထီးက်န္မႈ၊ ပ်င္းရိၿငီးေငြ႔မႈကို ခံစားရသလား သတိထားၾကည့္ပါ။ အထီးက်န္ မခံစားရဘဲ၊ မပ်င္းရိ မၿငီးေငြ႔ဘဲ ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္း အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ၾကာေအာင္ မေနႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းပါတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ မႏွစ္သက္တဲ့သေဘာ သက္ေရာက္ေနပါေရာလား။ တစ္ခ်ိဳ႕ကိစၥေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လုပ္ေဆာင္ၾကတာဟာ . . . ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ကေန လြတ္ေျမာက္ဖို႔ လုပ္ေနၾကတယ္ ဆိုတာကို ျပသေနပါတယ္။ မနက္ျဖန္က်ရင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ကေန လြတ္ေျမာက္ဖို႔ မႀကိဳးစားမိေအာင္ ႀကိဳးစားၾကမယ္။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္နဲ႔အတူ ရွိႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကမယ္။ အထီးက်န္ ခံစားရတယ္၊ ပ်င္းရိၿငီးေငြ႔လာတယ္ဆိုရင္ အေလွ်ာ့မေပးလိုက္ဘဲ အေတြ႔အၾကံဳကေန ေလ့လာသင္ယူၾကမယ္။ အထီးက်န္မႈ၊ ပ်င္းရိၿငီးေငြ႔မႈကို ေတြ႔ၾကံဳခံစားရင္း ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္နဲ႔ အဆက္အသြယ္ရဖို႔ စတင္လုပ္ေဆာင္ၾကမယ္။ အဲဒီကေန . . . ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ကိုယ့္ရဲ့ အေကာင္းဆံုး မိတ္ေဆြျဖစ္ေအာင္ ေလ့လာၾကမယ္။ ကိုယ့္စိတ္နဲ႔ ကိုယ့္ကို ကပ္ေနေအာင္ ေလ့က်င့္ၾကမယ္။

ေနာက္တစ္ခုက . . . သဘာ၀ တရားကို နားလည္ခံစားႏိုင္စြမ္း ျမင့္မားလာေအာင္ ေလ့က်င့္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိုေရာက္ၿပီး လကို ျမင္လိုက္ရေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ေတာ္ေတာ္ ေပ်ာ္သြားတယ္။ ေကာင္းကင္ထဲမွာ ၾကယ္ေတြကို ျမင္ရတယ္။ ပတ္၀န္းက်င္က ပိုးပြားေတြ ျမည္သံကို ၾကားရတယ္။ လွပတဲ့ သစ္ပင္ေတြ၊ လွပတဲ့ ပန္းေတြကိုလည္း ျမင္ႏိုင္တယ္။ ဒါေတြ အားလံုးက ကၽြန္ေတာ့္ကို ေပ်ာ္ရႊင္ေစပါတယ္။ ဒီ ေခတ္သစ္ ကမၻာမွာ ဒီလို သဘာ၀တရားကို နားလည္ခံစားႏိုင္စြမ္း ေပ်ာက္ဆံုးသြားၿပီလို႔ ထင္မိပါတယ္။ သဘာ၀တရားနဲ႔ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး မရွိၾကေတာ့ဘူး။ အေရးႀကီးတဲ့ ဒီ အရည္အေသြးကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္လုပ္ဖို႔၊ သဘာ၀တရားကို နားလည္ခံစားႏိုင္စြမ္း ျမင့္မားေအာင္ လုပ္ဖို႔ အၾကံေပးခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ္နဲ႔ သဘာ၀တရား တစ္သားတည္း ျမင္ႏိုင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ပါ။ သဘာ၀တရားရဲ့ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုျဖစ္ေအာင္ ေလ့လာပါ။ အရာရာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပတ္ျပတ္သားသား ျမင္ႏိုင္ ၾကားႏိုင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ပါ။ ဧကစာရီ ျပင္ပကမၼ႒ာန္းခ်ိန္မွာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တာေတြကို ဆက္လက္ၿပီး အၾကံျပဳ တင္ျပပါဦးမွာပါ။

ေန႔လယ္စာခ်ိန္၊ နားခ်ိန္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးေမးျမန္းခ်ိန္

အဲဒါၿပီးေတာ့ ေန႔လယ္စာ စားၾကပါမယ္။ ေန႔လယ္စာၿပီးရင္ ခဏနားခ်ိန္ ရပါတယ္။ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း ေစာေစာထရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အနားယူဖို႔ လိုပါတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေဖာ္ေဖာ္ေရြေရြျဖစ္ေအာင္ ေလ့က်င့္သင့္ပါတယ္။ နားၿပီးရင္ ဧကစာရီ ျပင္ပကမၼ႒ာန္း ေနာက္တစ္ခ်ိန္ ရွိပါေသးတယ္။ ဧကစာရီ ျပင္ပကမၼ႒ာန္း မနက္တစ္ခ်ိန္၊ ညေနတစ္ခ်ိန္။ ဒီႏွစ္ခ်ိန္ အတြင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္ ခင္ဗ်ားတို႔နဲ႔ တစ္ေယာက္ခ်င္း တစ္ေယာက္ခ်င္းစီ ေတြ႔ခ်င္ပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ နာမည္ေတြ ေရးဖို႔ စာရြက္တစ္ရြက္ ရွိပါလိမ့္မယ္။ မနက္ ေလးေယာက္၊ ညေန ေလးေယာက္ေလာက္ ေတြ႔ခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ လာေတြ႔ၾကၿပီး အားထုတ္ရင္း ၾကံဳရတဲ့ ျပႆနာေတြ၊ အခက္အခဲေတြကို ေဆြးေႏြးႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ကိုယ္ေရ ျပႆနာေတြရွိရင္ ေျပာၾကပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ့ အခက္အခဲေတြ ျပႆနာေတြကို ဘာ၀နာနည္းနဲ႔ ႀကိဳးစားၿပီး ကူညီေျဖရွင္း ေပးပါ့မယ္။

ေယာဂ

အဲဒါၿပီးရင္ ေယာဂ ေလ့က်င္ခန္းပါ။ တကယ္ေတာ့ ေယာဂနဲ႔ ဘာ၀နာ ဆက္စပ္မႈကို ခင္ဗ်ားတို႔ သိပါတယ္။ ေယာဂ ေလ့က်င့္ခန္းမွာ ကိုယ္ခႏၶာကို အာ႐ံုစိုက္ရတာ ပါပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ ဆက္သြယ္မိဖို႔၊ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ မိတ္ေဆြဖြဲ႔ဖို႔၊ ခႏၶာကိုယ္အေပၚ ၾကင္ၾကင္နာနာရွိဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ေယာဂမွာ အေရးႀကီးတာ တစ္ခုက . . . ေျပေျပေလ်ာ့ေလ်ာ့ ျဖစ္ေနေအာင္ ေလ့က်င့္ရပါတယ္။ ေျပေျပေလ်ာ့ေလ်ာ့ျဖစ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ႏုိင္တယ္ဆိုရင္ ကိုယ္နဲ႔စိတ္ကို ေျဖေလွ်ာ့ထားရတဲ့ ဘာ၀နာ အလုပ္မွာ အေထာက္အကူ ရပါတယ္။ ထိုင္ျခင္း ဣရိယာပုထ္ေၾကာင့္၊ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ျခားအေၾကာင္းေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္မွာ တင္းၾကပ္မႈေတြ၊ နာက်င္မႈေတြ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ မသက္မသာ ျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒါေတြအတြက္ ေယာဂေလ့က်င့္ခန္းက အေထာက္အပံ့ ေပးပါလိမ့္မယ္။ ကူညီပံ့ပိုးေပးမယ့္ ေယာဂဆရာေကာင္းတစ္ေယာက္ ရွိေနတာ . . . ခင္ဗ်ားတို႔ ကံေကာင္းပါတယ္။

သြားေရစာႏွင့္ ညေနခင္း လုပ္ေဆာင္ဖြယ္

ေယာဂၿပီးရင္ အုပ္စုလိုက္ အားထုတ္ၾကပါမယ္။ အုပ္စုလိုက္ အားထုတ္ၿပီးရင္ သြားေရစာ ရွိပါတယ္။ သြားေရစာဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ကၽြန္ေတာ္ သေဘာက်ပါတယ္။ ညေနစာ မဟုတ္ပါဘူး။ ပံုမွန္အားျဖင့္ ခင္ဗ်ားတို႔ ညေနစာ စားေနက် ထင္ပါတယ္။ မနက္ျဖန္မွာေတာ့ သြားေရစာပဲ စားရပါလိမ့္မယ္။ စိတ္၀င္စားဖို႔ေကာင္းတဲ့ ေလ့လာစရာ အေတြ႔အၾကံဳပါ။

သြားေရစား စားၿပီးခင္ ခဏ တရားထိုင္ပါမယ္။ တရားထိုင္ၿပီးရင္ ေဆြးေႏြးၾကပါမယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲၿပီးရင္ ၀တ္ရြတ္စဥ္ ရွိပါလိမ့္မယ္။ အဲဒါၿပီးရင္ တစ္ေန႔တာကို ေမတၱာ ဘာ၀နာနဲ႔ အဆံုးသတ္ပါမယ္။

မနက္ေစာေစာ ထရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ညကိုးနာရီမွာ အိပ္ယာ၀င္ၾကပါမယ္။

ကင္းဆိတ္ၿငိမ္သက္ျခင္း

အေရးႀကီးတာ ေနာက္တစ္ခုက . . . တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္ ေနတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ၾကပါမယ္။ တရားဓမၼမွာ အဲဒါကို ျမင့္ျမတ္တဲ့ တိတ္ဆိတ္မႈလို႔ ေခၚပါတယ္။ အလြန္ျမင့္ျမတ္တဲ့ တိတ္ဆိတ္ႏိုင္မႈ စြမ္းရည္ကို ျမႇင့္တင္ၾကပါမယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ေျပာတာဆိုတာေတြ စြဲစြဲျမဲျမဲ အက်င့္ပါေနပါတယ္။ တိတ္ဆိတ္ျခင္းနဲ႔ သတိတို႔ ဆက္သြယ္ေနတာကိုလည္း ခင္ဗ်ားတို႔ သိရပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္နဲ႔အတူ ရွိေနေအာင္ တိတ္ဆိတ္မႈက လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္လံုး၊ ဒါမွမဟုတ္ အခ်ိန္အမ်ားစုမွာ ကိုယ့္စိတ္နဲ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ အတူရွိေနေအာင္ တိတ္ဆိတ္မႈက လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ ေမးခြန္းထုတ္ႏိုင္ပါတယ္။ တိတ္ဆိတ္ေနရင္းနဲ႔ ေမတၱာထားလို႔ ရႏိုင္ပါသလား။ တိတ္ဆိတ္ေနရင္းနဲ႔လည္း တစ္ျခားလူေတြ႔နဲ႔ ဆက္ဆံႏိုင္ပါတယ္။ တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္ ေမတၱာပြားၿပီး သူတစ္ပါးနဲ႔ အဆက္အသြယ္ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ စကားလံုးေနနဲ႔ ဆက္ဆံတာကိုသာ သိၾကပါတယ္။ ဒီ တရားစခန္းမွာေတာ့ သူတစ္ပါးနဲ႔ ဆက္ဆံရာမွာ တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္နဲ႔ ဆက္ဆံတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ႏိုင္ပါတယ္။ နည္းတစ္ခုက . . . ကိုယ့္ အနီးအနားက လူေတြကို သတိထားမိေအာင္ ေလ့က်င့္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္နည္းက ကိုယ့္ေဘးက လူကို ျပဳးျပလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတစ္ပါးနဲ႔ ဆက္ဆံနည္းေတြ ရွိပါတယ္။ ေဘးပတ္၀န္းက်င္ကို ၾကည့္လိုက္တဲ့ အခါမွာ၊ လူေတြကို အကဲခတ္ၾကည့္တဲ့ အခါမွာ တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္နဲ႔ပဲ သူတစ္ပါးကို ကူညီႏိုင္မယ့္ အခြင့္အေရးေတြ ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ စကားလံုး မပါဘဲ တိတ္ဆိတ္ေနရင္း သူတစ္ပါးနဲ႔ ဆက္သြယ္ႏိုင္စြမ္းကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္ လုပ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ႏႈတ္မဟဘဲ နက္နက္နဲနဲ ဆက္သြယ္ႏိုင္ရဲ့လား သံုးသပ္ၾကည့္ပါ။

တံခါးမ်ား

ေနာက္တစ္ခု ညႊန္ျပခ်င္တာက . . . ဒီေနရာမွာ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့ တံခါးေတြ ရွိပါတယ္။ တံခါး ဖြင့္တဲ့အခါ ပိတ္တဲ့အခါေတြမွာ သတိႀကီးႀကီး ထားရပါတယ္။ မဟုတ္ရင္ ဆူဆူညံညံ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဒီလို လုပ္တာဟာ သတိေကာင္းဖို႔ အေထာက္အကူ ရပါတယ္။ တစ္ျခားလူေတြကို နားလည္ခံစားႏိုင္စြမ္း ဖြံံ႔ၿဖိဳးေအာင္ ေလ့က်င့္ဖို႔ အေထာက္အကူ ရပါတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ တစ္ျခားသူေတြနဲ႔ ဆက္ဆံတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ သူတစ္ပါး အေႏွာင့္အယွက္ မျဖစ္ေအာင္ တံခါးကို ျဖည္းျဖည္းပဲ ဖြင့္ပါမယ္။ ျဖည္းျဖည္းပဲ ပိတ္ပါမယ္။ ဒီလို အေသးအဖြဲကိစၥ၊ တံခါးအဖြင့္ အပိတ္လုပ္တာကေန တရားစြမ္းရည္ ထက္ျမက္လာေအာင္ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။

ေမတၱာအေၾကာင္း ေရးသားထားတဲ့ စာအုပ္ေလးထဲမွာ စိတ္၀င္စားစရာ အကိုးအကားတစ္ခု ပါပါတယ္။ ဘုရားရွင္က ရဟန္းေတာ္ေတြကို မိန္႔ေတာ္မူပါတယ္။ လက္ဖ်စ္တစ္တြက္ အခ်ိန္ေလး ေမတၱာပြားႏိုင္တယ္ဆိုရင္ ရဟန္းဘ၀နဲ႔ ထိုက္တန္ၿပီလို႔ မိန္႔ေတာ္မူပါတယ္။ လက္ဖ်စ္တီးဖို႔အတြက္ တစ္စကၠန္႔ရဲ့ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုေလာက္ပဲ အခ်ိန္ၾကာပါတယ္။ တစ္စကၠန္႔ရဲ့ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုေလာက္ ျဖစ္ဦးေတာ့ ေမတၱာပြားလို႔ ရတယ္ဆိုတာ ေဖာ္ျပေနပါတယ္။ ေမတၱာကိစၥေတြ ေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္မွာ ထူးျခားမႈ ရွိပါတယ္။ အလုပ္က ေသးငယ္ေပမယ့္ ေမတၱာတရားေတြ အမ်ားႀကီး ပါ၀င္ပါတယ္။

ခဏေလာက္ နားခ်င္ပါတယ္။ ေမးစရာရွိရင္၊ ရွင္းလင္းဖို႔ လိုအပ္ရင္ ေဆြးေႏြး ေမးျမန္းႏိုင္ပါတယ္။

(ဆက္ရန္ . . . . .)

:)

ရွင္အာစာရ

-----

Godwin Samararatne ရဲ့ "The GENTLE WAY of Buddhist Meditation"ကို

နားလည္သလို ဘာသာျပန္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

Ref:

"The GENTLE WAY of Buddhist Meditation", Godwin Samararatne

A re-presentation of Godwin's Retrat Talks in Hong Kong, Jeanne Mynott, 1997

Revised Edition, Jeanne Mynett, 2005

Inward Path Publisher, Penang, Malaysia, 2007

for Free Distribution Only and NOT for sale