သိမ္ေမြေသာလမ္း (၂၂)

(. . . . .မွ အဆက္)

(ကာယာႏုပႆနာ ေဆြးေႏြးခ်က္ အဆက္)

ေက်ာ႐ိုး ေျဖာင့္ေအာင္ ႀကိဳးစားတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ . . . ေက်ာ႐ိုး ေျဖာင့္ေအာင္လုပ္တာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သက္ေတာင့္သက္သာေတာ့ ျဖစ္ေနသင့္ပါတယ္။ တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ႀကီး ျဖစ္မေနပါေစနဲ႔။ ေတာင့္ေတာင့္တင္းတင္း မသက္မသာ ျဖစ္ေနမယ့္ ဣရိယာပုထ္ထက္ . . . သဘာ၀အတိုင္း သက္ေတာင့္သက္သာ ျဖစ္မယ့္ ဣရိယာပုထ္ကို ေတြ႔ေအာင္ႀကိဳးစားပါ။ ဣရိယာပုထ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ စမ္းသပ္ၾကည့္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အမ်ိဳးမ်ိဳး လုပ္ၾကည့္ပါ။

ေယာဂီ။ ။ ဒီတစ္ပတ္အတြင္း သင္ျပခဲ့တဲ့ ဘာ၀နာ ကမၼ႒ာန္းနဲ႔ က်င့္နည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးအတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ေမးခ်င္တာက . . . မႏွစ္သက္စရာ စိတ္ခံစားမႈေတြကေန ေလ့လာသင္ယူသင့္တယ္၊ သူတို႔ကို ေလ့လာစရာ အေတြ႔အၾကံဳ လုပ္လိုက္ရမယ္လို႔ ခင္ဗ်ား ေျပာခဲ့ပါတယ္။ မႏွစ္သက္စရာ စိတ္ခံစားမႈေတြဆီက ေလ့လာသင္ယူခဲ့တာဟာ မွန္သလား မွားသလား ဆိုတာကို ဘယ္လိုလုပ္ သိမွာလဲ။

႐ိုး႐ိုးရွင္းရွင္း ေျဖရရင္ . . . ခုခံ တံု႔ျပန္တာ မဟုတ္ဘဲ အဆင္ေျပပါတယ္လို႔ သေဘာထားႏိုင္တယ္၊ စိတ္ခံစားမႈေတြနဲ႔ အသားတက် ေနႏိုင္တယ္ဆိုရင္ မွန္ကန္ပါတယ္။ တစ္နည္း ေျပာရရင္ . . . မႏွစ္သက္စရာ စိတ္ခံစားမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အခါမွာ . . . ပံုမွန္အားျဖင့္ မႏွစ္သက္စရာ စိတ္ခံစားမႈေၾကာင့္ ဆင္းရဲရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုေတာ့ . . . စိတ္ခံစားမႈေတြကို ေလ့လာစရာ အေတြ႔အၾကံဳေတြကို ယူဆၿပီးေတာ့ . . . မဆင္းရဲရေအာင္ ေလ့က်င့္ပါတယ္။ စိတ္ခံစားမႈေတြကို ကိုယ့္ဆရာလို႔ ႐ႈျမင္ပါတယ္။ သူတို႔ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ . . .။ သူတို႔ မရွိရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘယ္လိုလုပ္ ေလ့လာသင္ယူႏိုင္မွာလဲ။

တစ္ျခား ရွိပါေသးလား။

ေယာဂီ။  ။ ကၽြန္ေတာ္ ဘာ၀နာတရား ပြားမ်ားအားထုတ္တာ ဒါ ပထမဆံုးပါ။ တစ္ခါတစ္ခါ ေျခဖ၀ါးေတြ ထံုေနပါတယ္။ အဲဒီလို ျဖစ္လာရင္ တရားအားထုတ္တာ ရပ္လိုက္သင့္သလား။ ဆက္ၿပီးေတာ့ အားထုတ္သင့္သလား။ ကၽြန္ေတာ္ တရားထိုင္တဲ့ အခါမွာ ႐ိုးရာအစဥ္အလာအတိုင္း ေျခခ်င္းခ်ိန္ယွက္ၿပီး တင္ပလႅင္ေခြ ထိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ . . . ဣရိယာပုထ္ဟာ သဘာ၀အတိုင္း ျဖစ္ရမယ္လို႔ ခင္ဗ်ား ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါက တစ္ခုပါ။ ေနာက္တစ္ခုက . . . ဘယ္ေလာက္ၾကာေအာင္ တရားထိုင္သင့္ပါသလဲ။ ဘယ္ေလာက္ၾကာေအာင္ ထုိင္တယ္ဆိုရင္ လံုေလာက္ပါသလဲ။

ဆရာႀကီး။  ။ ပထမေမးခြန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ . . . ခႏၶာကိုယ္မွာ ထံုတာကို ခံစားရရင္ ကၽြန္ေတာ္ ခဏခဏ ေျပာခဲ့သလိုေပါ့။ ထံုတာကိုပဲ ခံစားသိမွတ္ပါ။ ထံုေနလည္း ရပါတယ္လို႔ သေဘာထားပါ။ ထံုတာက မခံမရပ္ႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္လာရင္ ဣရိယာပုထ္ ေျပာင္းႏိုင္ပါတယ္။

ထံုတာက ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ ထံုတာကို နားလည္လက္ခံပံုက ျပႆနာပါ။ ထံုတာကို တံု႔ျပန္ပံုက ျပႆနာပါ။ ထံုတာကို ေက်းဇူးတင္သင့္ပါတယ္။ ထံုတာ ျဖစ္ေပၚေနခ်ိန္မွာ ထံုတာကို မတံု႔ျပန္မိေအာင္ ေလ့က်င့္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ . . . ဒီ မႏွစ္သက္စရာ အေတြ႔အၾကံဳေတြဟာ ဆရာေကာင္းေတြပါ။ မထံုဘူးဆိုရင္ ထံုတာကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းနည္း၊ ထံုတာနဲ႔ အလုပ္လုပ္နည္းေတြ မသင္ယူႏိုင္ပါဘူး။

ဒုတိယ ေမးခြန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ . . . တကယ္ေတာ့ ဘာ၀နာ အလုပ္ဟာ ဘ၀ေနနည္း ျဖစ္ရပါမယ္။ ေဟာေျပာတဲ့ အခါက်ရင္ ဒီအေၾကာင္း ေျပာပါမယ္။ ဘာ၀နာ အလုပ္ရဲ့ အစ၊ ဘာ၀နာ အလုပ္ရဲ့ အဆံုးရယ္လို႔ မရွိပါဘူး။ ဘာ၀နာ အလုပ္ကို ဣရိယာပုထ္ေတြ၊ အခ်ိန္ေတြနဲ႔ ကန္႔သတ္မထားသင့္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ . . . အိပ္ယာထတာကေန အိပ္ယာ၀င္တဲ့ အထိ ကၽြန္ေတာ္တို႔စိတ္က အလုပ္လုပ္ေနတာ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ အေတြးေတြ ရွိေနတာ၊ စိတ္အေျခအေနေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္မို႔ပါ။ အေကာင္းဆံုးက . . . အျမဲမျပတ္ သတိရွိေနသင့္ပါတယ္။ ႏိုးၾကားေနသင့္ပါတယ္။ စိတ္ထဲမွာ ျဖစ္ေပၚေနတာကို တစ္ေနတာလံုး စစ္ေဆးေနသင့္ပါတယ္။ အဲဒါဆိုရင္ ဘာ၀နာဟာ ဘ၀ေနနည္း ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ဘ၀နဲ႔ ဘာ၀နာဟာ ႏွစ္ခု မကြဲပါဘူး။ တစ္ခုတည္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေယာဂီ။  ။ မႏွစ္သက္စရာ စိတ္ခံစားမႈေတြကို ျပန္ေခၚရမယ္၊ သူတို႔နဲ႔ မိတ္ေဆြဖြဲ႔ရမယ္၊ သူတို႔ဆီက ေလ့လာသင္ယူရမယ္လို႔ ခင္ဗ်ား ေျပာခဲ့ပါတယ္။ တရားထိုင္ေတာ့ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္ စမ္းၾကည့္ပါတယ္။ ေဒါသကို အာ႐ံုစိုက္ၾကည့္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ေတာ္ေတာ္ေလး မုန္းတဲ့လူအေၾကာင္း စဥ္းစားပါတယ္။ စိတ္ဆိုးေအာင္ ႀကိဳးစားၾကည့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဒါသ ထြက္မလာပါဘူး။ ဒါကို လက္ေတြ႔ ဘ၀မွာ အသံုးခ်ႏိုင္ပါသလား။ ဘာ၀နာတရား ဆက္လက္ ပြားမ်ားေနမယ္ဆိုရင္ ဒါကို ဘ၀ထဲမွာ အသံုးခ်လို႔ ရႏိုင္ပါသလား။ အက်ိဳးဆက္ အေနနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္မုန္းတဲ့သူ အေပၚမွာ မုန္းတီးတာ ေလ်ာ့သြားႏိုင္ပါသလား။

ဆရာႀကီး။  ။ ဒီ အေတြ႔အၾကံဳကို မွ်ေ၀တဲ့အတြက္ အထူးပဲ ေက်းဇူးတင္ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ စိတ္ခံစားမႈေတြအေၾကာင္း ေျပာတုန္းက ကၽြန္ေတာ္ တင္ျပခဲ့တဲ့ နည္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ မႏွစ္သက္စရာ စိတ္ခံစားမႈေတြဟာ ကိုယ္က သူတို႔ကို ဖိတ္ေခၚလိုက္ရင္ ေပၚမလာေတာ့ပါဘူး။ မလိုအပ္ခ်င္ရင္ ေရာက္လာပါတယ္။ တကယ့္ကို စိတ္၀င္စားစရာပါပဲ။ ပြင့္လင္းမႈရဲ့ အေရးပါပံုကို ဒီအခ်က္က ျပသေနပါတယ္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းနဲ႔ အဲဒီ စိတ္ခံစားမႈေတြကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနေတာ့ သူတို႔က ေပၚမလာေတာ့ပါဘူး။ အေရးႀကီးတဲ့ ဒီသေဘာကို ခင္ဗ်ား သိလိုက္တဲ့အတြက္ တကယ့္ကို ေက်နပ္ေပ်ာ္ရႊင္မိပါတယ္။

အေတြးေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ဒီနည္းကိုပဲ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ အေတြးေတြကို မလာေစခ်င္ရင္ သူတို႔က ေပၚလာတယ္။ သူတို႔ကို ဖိတ္ေခၚလိုက္တယ္၊ အေတြး အားလံုးကို လာခြင့္ေပးလိုက္တယ္ဆိုရင္ ေပၚမလာၾကေတာ့ဘူး။ ဒီသဘာ၀ကို ကိုယ္ေတြ႔ ၾကံဳရပါလိမ့္မယ္။ ဒီလို က်င့္သံုးျခင္းအားျဖင့္ . . . ခင္ဗ်ားေျပာသလို . . . ခင္ဗ်ား မုန္းတီးသူ အေပၚမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ေဒါသလည္း ေလ်ာ့ပါ့သြားမွာ ေသခ်ာပါတယ္။

ေမတၱာ ဘာ၀နာနဲ႔ စပ္လ်ဥ္းၿပီး ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခဲ့သလို . . . အဲဒီ ပုဂၢိဳလ္အေၾကာင္း စဥ္းစားလိုက္ပါ။ သူရဲ့ လူ႔သဘာ၀ကို လက္ခံၿပီး သူကို ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ခင္ဗ်ားအေပၚ သူလုပ္ခဲ့တာနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ရရွိခဲ့တဲ့ ဒဏ္ရာကို ေမးျမဴထားတုန္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ အေရးႀကီးတဲ့ ဒီ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္စြမ္းကို ေလက်င့္ထားသင့္ပါတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ခြင့္လႊတ္ျခင္းနဲ႔ သူတစ္ပါးကို ခြင့္လႊတ္ျခင္း။ ျဖစ္ခဲ့တာေတြက အတိတ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ အတိတ္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလို႔ မရပါဘူး။ အတိတ္ ၀န္ထုတ္ေတြကို ဘာျဖစ္လို႔ သယ္ပိုးထားရမွာလဲ။ ဆင္းရဲဒုကၡ ဖန္တီးတဲ့၊ မလိုအပ္တဲ့ ၀န္ထုတ္ပါ။

ရပ္ကမၼ႒ာန္း အလုပ္ေပး

ခဏေလာက္ ရပ္ေနရင္း ဘာ၀နာ ပြားၾကရေအာင္။

မတ္တတ္ရပ္ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ အသိနဲ႔ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း မတ္တတ္ရပ္လိုက္ၾကပါ။ မတ္တတ္ရပ္ခ်င္စိတ္ကို သိမွတ္ပါ။

မတ္တတ္ရပ္ေနတာကိုသာ သိရွိခံစားပါ။ ခႏၶာကိုယ္ထဲက အေတြ႔အထိ မ်ိဳးစံု၊ လႈပ္ရွားမႈ မ်ိဳးစံုကို ခံစားသိမွတ္ပါ။

ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ မႏွစ္သက္စရာ အေတြ႔အထိေတြ၊ နာက်င္တဲ့ အေတြ႔အထိေတြ ၾကံဳရရင္ အေတြ႔အၾကံဳကို သိ႐ံုပဲ သိပါ။ သူတို႔အေပၚ ပြင့္လင္းပါ။ သူတို႔နဲ႔ အဆင္ေျပတယ္လို႔ သေဘာထားပါ။ ေကာင္းတဲ့ အေတြ႔အထိေတြ ၾကံဳရရင္ ေကာင္းတာေတြလို႔ပဲ သိပါ။

ခႏၶာကို အစိတ္အပိုင္း အားလံုးကို ခံစားႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။ ခႏၶာကိုယ္ထဲက အေတြ႔အထိ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ လႈပ္ရွားမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ခံစားႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။ ခႏၶာကိုယ္ကို ေဖာ္ေဖာ္ေရြေရြ၊ သိမ္သိမ္ေမြ႔ေမြ႔၊ ၾကင္ၾကင္နာနာနဲ႔ ခံစားႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။

အေတြးေတြ ေပၚလာရင္ လႊတ္ေပးလိုက္ၿပီး ခႏၶာကိုယ္ဆီ ျပန္လာပါ။ ခႏၶာကိုယ္ကို အသံုးျပဳၿပီး ပစၥဳပၸန္ အခိုက္အတန္႔ကို ခံစားသိမွတ္ပါ။

ခႏၶာကိုယ္အေၾကာင္း မေတြးဘဲ ခႏၶာကိုယ္ကို ခံစားသိမွတ္ပါ။ မတူတာကို သိပါ။ ၿငိမ္ၿငိမ္သက္သက္ ရပ္ေနတာကိုသာ ခံစားသိမွတ္ပါ။

အေတြးစိတ္ကူးကို သိမ္သိမ္ေမြ႔ေမြ႔ လႊတ္ေပးၿပီး ခႏၶာကိုယ္ဆီ ျပန္လာပါ။ ခံစားမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အေတြ႔အထိ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ လႈပ္ရွားမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို သိပါ။ ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ အကူအညီနဲ႔ ပစၥဳပၸန္မွာ ရွိေနပါ။ ခႏၶာကိုယ္ထဲက အေတြ႔အထိေတြ၊ ခံစားမႈေတြကို ရွာေဖြရတာဟာ ေတြးေတာရတာထက္ ပိုၿပီးေတာ့ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းပါတယ္။

[ေခါင္းေလာင္းသံ]

(ဆက္ရန္ . . . . .)

:)

ရွင္အာစာရ

-----

Godwin Samararatne ရဲ့ "The GENTLE WAY of Buddhist Meditation"ကို

နားလည္သလို ဘာသာျပန္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

Ref:

"The GENTLE WAY of Buddhist Meditation", Godwin Samararatne

A re-presentation of Godwin's Retrat Talks in Hong Kong, Jeanne Mynott, 1997

Revised Edition, Jeanne Mynett, 2005

Inward Path Publisher, Penang, Malaysia, 2007

for Free Distribution Only and NOT for sale