သိမ္ေမြ႔ေသာလမ္း (၁၃)

(. . . . .မွ အဆက္)

သူတစ္ပါး၏ အျမတ္ထုတ္မႈ

ေမတၱာတရား က်င့္သံုးတယ္ ဆိုတာဟာ သူတစ္ပါး အျမတ္ထုတ္တာ ခံဖို႔ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတစ္ပါး ကိုယ့္ကို လုပ္ခ်င္သလို လုပ္လို႔ ခြင့္ေပးလုိက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကို္ယ့္ကို သူတစ္ပါး ေလးစားခန္႔ျငားေအာင္ လုပ္ရတဲ့ အခါေတြ ရွိပါတယ္။ သူတစ္ပါးနဲ႔ ဆက္ဆံရာမွာ ျပတ္ျပတ္သားသားနဲ႔ ခပ္တင္းတင္း လုပ္ရတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ သေဘာက်မိတဲ့ ပံုျပင္တစ္ပုဒ္ ရွိပါတယ္။ ဒီပံုျပင္ေလး ေျပာၿပီးရင္ ေဟာခန္းေျပာခန္း နိဂံုးခ်ဳပ္ပါ့မယ္။

ပံုျပင္က ေမတၱာတရား က်င့္သံုးတဲ့ ေႁမြေဟာက္ တစ္ေကာင္အေၾကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာထဲမွာ ေမတၱာတရား က်င့္သံုးေနတဲ့ ေႁမြေဟာက္တစ္ေကာင္ ရွိပါတယ္။ သတၱ၀ါအားလံုး က်န္းမာၾကပါေစ၊ သတၱ၀ါအားလံုး ခ်မ္းသာၾကပါေစ၊ သတၱ၀ါအားလံုး ဆင္းရဲျခင္း ကင္းၾကပါေစလို႔ ေမတၱာပြားတာေပါ့။ မ်က္စိမြဲတဲ့ အဖြားႀကီးတစ္ေယာက္ ေတာထဲမွာ ထင္းေခြတယ္။ ထင္းေခြေနရင္း ေႁမြေဟာက္ကို ျမင္ေတာ့ ႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းပါလားလို႔ ထင္သြားတယ္။ ႀကိဳးကိုယူၿပီး စုပံုထားတဲ့ ထင္းေတြကို ႀကိဳးနဲ႔ စည္းတယ္။ ေႁမြေဟာက္က ေမတၱာတရား က်င့္သံုးေနတာဆိုေတာ့ အဖြားအို စိတ္တိုင္းက် လုပ္ႏိုင္တာေပါ့။ အဖြားအို ထင္းစည္းရြက္ၿပီး အိမ္ျပန္သြားတယ္။ အိမ္ေရာက္ေတာ့ ေႁမြေဟာက္ လြတ္ေတာ့ လြတ္သြားတယ္။ မေသဘူး။ ဒါေပယ့္ ေသလုေမ်ာပါး ဒဏ္ရာေတြ ရတာေပါ့။ တစ္ကိုယ္လံုး ဒဏ္ရာေတြနဲ႔ေပါ့။ ဒါနဲ႔ ေႁမြေဟာက္က သူ႔ရဲ့ ကမၼ႒ာန္းဆရာနဲ႔ သြားေတြ႔ၿပီး ေျပာတယ္။ ေမတၱာတရား က်င့္သံုးမိပါတယ္ . . .။ ၾကည့္စမ္းပါဦးဗ်ာ။ က်ဳပ္ဒဏ္ရာေတြ ၾကည့္ပါဦး။ တစ္ကိုယ္လံုး ရစရာကို မရွိေတာ့ဘူး။ နာလိုက္တာ . . .လို႔ ေျပာတာေပါ့။ ကမၼ႒ာန္းဆရာက ေအးေအးေဆးေဆး သိမ္သိမ္ေမြ႔ေမြ႔နဲ႔ မွတ္ခ်က္ခ်လိုက္တယ္။ ေမတၱာတရား က်င့္သံုးတာမွ မဟုတ္ဘဲ၊ ႐ိုး႐ိုးေမတၱာ မဟုတ္ဘူး အ႐ူးေမတၱာပဲ၊ ေႁမြမွန္းသိေအာင္ ႐ႉး႐ႉးသံေတာ့ ေပးလိုက္သင္တာေပါ့လို႔ မွတ္ခ်က္ခ်လိုက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ ေႁမြေဟာက္ ရခဲ့တဲ့ သခၤန္းစာကို ယူသင့္တာေပါ့။

ကဲ အခု ေမးခြန္းေမးခ်ိန္ ေရာက္ပါၿပီ။ ေမတၱာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔၊ အထူးသျဖင့္ ေန႔စဥ္ဘ၀ အေတြ႔အၾကံဳနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေမးခ်င္တာ ေမးၾကပါ။ ၾကံဳရတဲ့ အခက္အခဲေတြ၊ ျပႆနာေတြကို တင္ျပၾကပါ။

အေမးအေျဖ

ေယာဂီ။  ။ ဆရာ . . . ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အေပါင္းလကၡဏာေတြ ေပးတယ္၊ တစ္ခ်ိန္လံုး ကိုယ့္ရဲ့ ေကာင္းကြက္ေတြကို ၾကည့္တယ္ဆိုရင္ ေကာင္းမေကာင္း ဘယ္လို ခြဲျခားရမွာလဲ။

ဆရာႀကီး။  ။ အႏႈတ္လကၡဏာေတြ ေပးေနက် ျဖစ္ေနတဲ့အခါ၊ ကိုယ့္ရဲ့ မေကာင္းကြက္ေတြကို ျမင္တာ အသားက်ေနတဲ့အခါ၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ရန္သူလို ဆက္ဆံေနတဲ့အခါ . . . ဒီအေျခအေနကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္မလဲ။ ဒါဟာ အေရးႀကီးပါတယ္။  ဒီလို အေျခအေနမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ နားလည္လိုက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ငါ့ကိုယ္ငါ အႏႈတ္လကၡဏာေတြခ်ည္းပဲ ေပးေနတာပါလား၊ ငါလုပ္တာေတြ အေကာင္းမပါဘူးလားလို႔ သံုးသပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အခ်က္က်က်၊ ဓမၼဓိ႒ာန္က်က်၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အထင္ႀကီးတာ မဟုတ္ဘဲ ႐ိုး႐ိုးသားသားနဲ႔ ေကာင္းကြက္ေတြကို ျမင္တတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေနၾကတာပါ။ အေကာင္းျမင္တတ္ေအာင္၊ ေကာင္းတဲ့ဘက္က ၾကည့္တတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေနၾကတာပါ။ ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူတဲ့အတိုင္း အရွိကို အရွိအတိုင္း ျမင္တတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေနၾကတာပါ။ ဒါ . . . အေရးႀကီးပါတယ္။ သူတစ္ပါးကို တန္ဖိုးထားတတ္ေအာင္ သူတစ္ပါးရဲ့ ေကာင္းကြက္ေတြကို ျမင္တတ္ေအာင္လည္း ေလ့က်င့္ၾကပါတယ္။ သူတစ္ပါးရဲ့ ေကာင္းကြက္ကို ျမင္တတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္တဲ့ အခါမွာ သူတစ္တစ္ရဲ့ ေကာင္းျမတ္မႈကို ေက်နပ္၀မ္းေျမာက္ႏိုင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ရာလည္း ေရာက္ပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ပဲ ကိုယ့္ရဲ့ ဘာ၀နာ လုပ္ငန္းကို အေထာက္အကူျပဳတဲ့ အရည္အေသြးေတြ ဆည္းပူးစုေဆာင္းပါတယ္။ ေမးခြန္းတစ္ခု ေမးခ်င္ပါတယ္။ ျပည္ပ သြားတဲ့အခါတိုင္း ေမးေနက် ေမးခြန္းပ့ါ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ခြင့္လႊတ္ရတာနဲ႔ သူတစ္ပါးကို ခြင့္လႊတ္ရတာ ဘယ္ဟာက ပိုလြယ္သလဲ။ စဥ္းစားသံုးသပ္ၿပီး နားလည္ခံစားမိတဲ့အတိုင္း ေျဖပါ။

ေယာဂီ။  ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ခြင့္လႊတ္ဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။

ဆရာႀကီး။  ။ အားလံုး သေဘာတူၾကပါသလား။

ေယာဂီ။  ။ သေဘာမတူပါဘူး။

(ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ခြင့္လြတ္ရန္ ပို၍ လြယ္ကူသည္ဟု ယူဆသူမ်ား လက္ေျမႇာက္ျပၾကသည္။)

ဆရာႀကီး။  ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဒါ . . . ဘယ္လိုအဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ပါသလဲ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ခြင့္လႊတ္ဖို႔ အခက္ေတြ႔ေနသူေတြဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေ၀ဖန္တာ ျပင္းထန္လြန္းေနတယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ပါတယ္။ ကိုယ့္ႏွလံုးသားက ကိုယ့္အတြက္ မာေၾကာလြန္း ေနတာပါ။ ငါဟာ ခြင့္မလႊတ္သင့္တဲ့လူလို႔ ထင္ေနတာပါ။ သူတစ္ပါးကို ခြင့္လႊတ္ဖို႔ အခက္ေတြ႔ေနသူေတြကေတာ့  သူတစ္ပါးကို ေ၀ဖန္တာ ျပင္းထန္လြန္းေနပါတယ္။ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔မႈကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္လုပ္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ သေဘာေပါက္ပါ။ သိမ္ေမြ႔ညင္သာဖို႔ လိုပါတယ္။ မိမိ သူတစ္ပါး ႏွစ္ဦးသား အေပၚမွာ အၾကင္နာတရား ခံစားႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီအရည္အခ်င္းေတြ စုေဆာင္းႏိုင္တဲ့အခါမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အလိုအေလ်ာက္ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ပါတယ္။ သူတစ္ပါးကိုလည္း ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ လူ႔သဘာ၀ကို လက္ခံႏိုင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ဖို႔ တကယ့္ကို အေရးႀကီးတယ္ ထင္ပါတယ္။ အျပစ္မကင္းတဲ့ လူသဘာ၀ကို လက္ခံႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ အျပစ္အနာအဆာေတြ ရွိေနပါတယ္။ အလားတူပဲ . . . ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ အျပစ္မကင္းတဲ့ လူသားေတြ ၾကားထဲမွာ ေနေနရတယ္ဆိုတာကို နားလည္းထားရပါတယ္။ သူတစ္ေတြလည္း လူသားေတြပါပဲ။ ဒီေတာ့ အျပစ္အနာဆာေတြ၊ လူ႔အားနည္းခ်က္ေတြကို ေတြ႔ၾကရပါတယ္။ ကိုယ့္အျပစ္ ကိုယ့္အားနည္းခ်က္၊ သူ႔အျပစ္ သူ႔အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ ဗုဒၶတရားေတာ္ အလိုအရ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သႏၲာန္မွာေရာ သူတစ္ပါးသႏၲာန္မွာပါ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟေတြ ရွိပါတယ္။ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟေတြေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေရာ သူမ်ားေတြပါ အျပစ္ေတြ ရွိၾကပါတယ္။ အမွားေတြ ျပဳၾကပါတယ္။ ရဟတၱဖိုလ္ ဆိုက္ေရာက္မွပဲ ဒီအျပစ္ေတြ ကင္းပါလိမ့္မယ္။ အရဟတၱဖိုလ္ မဆိုက္ေသးတဲ့ သာမန္လူသားေတြကေတာ့ အျပစ္မကင္းၾကပါဘူး။ ဒါကို လက္ခံဖို႔၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ေရာ သူတစ္ပါးကိုပါ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ဖို႔ တကယ့္ကို အေရးႀကီးပါလားလို႔ နားလည္ ခံစားထားပါ။ ဒါကို သေဘာေပါက္ႏိုင္တဲ့အခါ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္လည္း ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ သူတစ္ပါးကိုလည္း ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ေမးစရာ ရွိပါေသးလား။

ေယာဂီ။  ။ ဘ၀ရဲ့ အနိစၥ သဘာ၀ေၾကာင့္ ဒုကၡမ်ိဳးစံု ရွိေနတာပါ။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘာလုပ္ႏိုင္ပါသလဲ။

ဆရာႀကီး။  ။ ေလာေလာဆယ္ ေဆြးေႏြးေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာက ေမတၱာတရား ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေမတၱာအေၾကာင္းပဲ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာပါ။ အနိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ ဒီေမးခြန္းကို အက်ဥ္းပဲ ေျဖပါ့မယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အနိစၥသေဘာကို လက္မခံၾကပါဘူး။ ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲမႈကို လက္မခံၾကပါဘူး။ ဒီေတာ့ အနိစၥေၾကာင့္ ဆင္းရဲၾကရပါတယ္။ ဥပမာတစ္ခု ေျပာမယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ က်န္းမာၾကတယ္။ အနိစၥ သဘာ၀ေၾကာင့္၊ ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲတတ္တဲ့ သဘာ၀ေၾကာင့္ နာမက်န္း ျဖစ္ၾကရျပန္တယ္။ ငါ မဖ်ားနာရဘူးလို႔ ေမွ်ာ္လင္တဲ့အတြက္ ဆင္းရဲဒုကၡ ေရာက္ရပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ပဲ . . . ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲမႈကို ခုခံရင္၊ အနိစၥကို အံတုရင္ ဆင္းရဲၾကရမွာပါ။ မဆင္းရဲရေအာင္ . . . ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲမႈကို လက္ခံဖို႔၊ အနိစၥကို လက္ခံဖို႔ လိုပါတယ္။ ဘာ ျဖစ္သင့္တယ္၊ ဘယ္လို မျဖစ္သင့္ဘူး ဆိုတာမ်ိဳး သေဘာမထားပဲ အရွိကို အရွိအတိုင္း လက္ခံဖို႔ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တာပါပဲ။

ေယာဂီ။  ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းလို သေဘာထားႏိုင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ရမယ္လို႔ ခင္ဗ်ား ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သႏၲာန္မွာ အေတြးဆိုးေတြ၊ ဆႏၵဆိုးေတြ ရွိေနတဲ့အခါ ကိုယ့္ကုိယ္ကိုယ္ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ခ်စ္ခင္ႏိုင္မွာလဲ။ မိတ္ေဆြက ဆိုးသြမ္းေနတာပဲ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ကာကြယ္ရာ မေရာက္ဘူးလား။

ဆရာႀကီး။  ။ သိပ္ေကာင္းတဲ့ ေမးခြန္းပဲ။ လက္ေတြ႔က်တဲ့ နမူနာတစ္ခ်ိဳ႕ ၾကည့္ၾကမယ္။ ဥပမာ . . . ေဒါသ ဆိုပါစို႔။ စိတ္ဆိုးတဲ့အခါ ဘာ ျဖစ္သလဲ။ ေဒါသေၾကာင့္ ေဒါသျဖစ္ရျပန္ပါတယ္။ စိတ္ဆိုးမိတဲ့အတြက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ မုန္းတီးမိတယ္။ ေဒါသျဖစ္မိတဲ့ အျပစ္ေၾကာင့္ ဆင္းရဲရတယ္။ ဒီေဒါသေၾကာင့္၊ ေဒါသကို ဒီလို တံု႔ျပန္ဆက္ဆံမိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ေန႔ရက္ေတြ ေတာ္ေတာ္ၾကာေအာင္ ဆင္းရဲဒုကၡ ေရာက္ရပါတယ္။

(ဆက္ရန္ . . . . .)

:)

ရွင္အာစာရ

-----

Godwin Samararatne ရဲ့ "The GENTLE WAY of Buddhist Meditation"ကို

နားလည္သလို ဘာသာျပန္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

Ref:

"The GENTLE WAY of Buddhist Meditation", Godwin Samararatne

A re-presentation of Godwin's Retrat Talks in Hong Kong, Jeanne Mynott, 1997

Revised Edition, Jeanne Mynett, 2005

Inward Path Publisher, Penang, Malaysia, 2007

for Free Distribution Only and NOT for sale