သိမ္ေမြ႔ေသာလမ္း (၂၅)

(. . . . .မွ အဆက္)

(ဘ၀ႏွင့္ဘာ၀နာ ေပါင္းစပ္နည္း အဆက္)

သူတစ္ပါးနဲ႔ ရင္းႏွီးေဖာ္ေရြမႈ၊ ကိုယ့္ကိုယ့္ကိုယ္ ရင္းႏွီးေဖာ္ေရြမႈ၊ သူတစ္ပါးအေပၚ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္မႈ၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္မႈေတြကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္ လုပ္ႏိုင္တာနဲ႔အမွ် သူတစ္ပါးအေပၚမွာ ၾကင္နာတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ရာေရာက္ပါတယ္။ သူတစ္ပါးနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့ အခါမွာ ေမတၱာထားတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ရာေရာက္ပါတယ္။

မလိုအပ္ဘဲ ဆင္းရဲဒုကၡ ခံစားေနၾကရတဲ့ လူသားေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ဆင္းရဲဒုကၡ ခံစားေနရတဲ့ လူသားေတြကို ေတြ႔တဲ့အခါမွာ သူတို႔ကို သိမ္သိမ္ေမြ႔ေမြ႔ ၾကင္ၾကင္နာနာနဲ႔ ဆက္ဆံႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ အခါအားေလ်ာ္စြာ သူတို႔နဲ႔အတူ ျပံဳးရယ္သင့္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ခါ ကိုယ့္အတြက္ေရာ သူတို႔အတြက္ပါ ထူးျခားေစမယ့္ ၾကင္နာတဲ့ အျပဳအမူနဲ႔ ဆက္ဆံသင့္ပါတယ္။ ေမတၱာတရားကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း က်င့္သံုးႏုိင္တယ္ဆိုရင္ ဘ၀မွာ၊ ကိုယ္ ေမတၱာထားတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ အခြင့္အေရး ေျမာက္မ်ားစြာကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ဒီ ေမတၱာက ကိုယ့္အတြက္ေရာ သူတစ္ပါးအတြက္ပါ ေပ်ာ္ရႊင္စရာ ေျမာက္မ်ားစြာကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါတယ္။

ေမတၱာတရားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တင္ျပခ်င္တဲ့ အေရးႀကီးတာ တစ္ခုက . . . ေက်းဇူးတင္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ဒီမလာခင္တုန္းက အိႏၵိယမွာ ေတာ္ေတာ္ၾကာေအာင္ ေနခဲ့ပါေသးတယ္။ ဘုရား ပြင့္ေတာ္မူတဲ့ ေနရာေရာက္ေတာ့ . . . ဘုရားရွင္ သဗၺညဳတဉာဏ္ ရၿပီးတဲ့ေနာက္ ျပဳမူေတာ္မူခဲ့တာကို သတိရမိခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ အစဥ္အလာအရ . . . ဘုရားရွင္ သဗၺညဳတဉာဏ္ ရရွိေတာ္မူၿပီးတဲ့ အခါမွာ ခိုလံႈရာ အရိပ္ေပးခဲ့တဲ့ ေဗာဓိပင္ကို ခုနစ္ရက္တိုင္တိုင္ ေငးၾကည့္ေတာ္မူခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါကို ဆင္ျခင္စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ဘုရားရွင္က ေဗာဓိပင္ကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ခုနစ္ရက္တိုင္တိုင္ ျပသေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္ အေရးႀကီးပံုကို ျပသေနပါတယ္။

ပစၥည္း၀တၳဳေတြကို ေက်းဇူးတင္ႏိုင္ပါရဲ့လား။ လူေတြကို ေက်းဇူးတင္ႏိုင္ပါရဲ့လား။ တရားဓမၼ ေတြ႔ရၿပီ၊ ဓမၼမိတ္ေဆြေတြ ရွိေနၿပီလို႔ ေက်းဇူးတင္ ၀မ္းေျမာက္ႏိုင္ပါရဲ့လား။ ဒီလို ေက်းဇူးတင္ႏိုင္တဲ့ အရည္အေသြးကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္ ႀကိဳးစားဖူးပါသလား။ ျမင္ႏိုင္စြမ္း ရွိေနတာကို ေက်းဇူးတင္ ၀မ္းေျမာက္ႏိုင္ပါရဲ့လား။ မ်က္စိမျမင္သူေတြ ရွိပါတယ္။ ၾကားႏိုင္စြမ္း ရွိေနတာကို ေက်းဇူးတင္ ၀မ္းေျမာက္ႏိုင္ပါရဲ့လား။ နားမၾကားသူေတြ ရွိပါတယ္။ က်န္းမာေရး ေကာင္းေနတာ၊ ဘာျပႆနာမွ မရွိဘဲ တရားအားထုတ္ႏိုင္တာကို ေက်းဇူးတင္ ၀မ္းေျမာက္ႏိုင္ပါရဲ့လား။

ဒါေတြဟာ မစဥ္းစားဘဲ လက္ခံႏိုင္တဲ့ အေသးအဖြဲေလးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵိယလို သီရိလကၤာလို ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံေတြဆီ သြားေရာက္လည္ပတ္သင့္ပါတယ္။ အဲဒီက်ရင္ ခင္ဗ်ားတို႔ ဒီႏိုင္ငံမွာ သံုးေဆာင္ခံစား ေနရတာေတြအတြက္ ေက်းဇူးတင္ ၀မ္းေျမာက္သင့္တယ္ ဆိုတာကို သေဘာေပါက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း စဥ္းစားဖူးပါသလား။ အဲဒီလို ႏိုင္ငံေတြမွာ စားစရာ မရွိတဲ့သူေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စားစရာ ရွိေနတဲ့ အခါမွာ ေက်းဇူးတင္ ၀မ္းေျမာက္သင့္ပါတယ္။

ေက်းဇူးတင္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္တာ ေနာက္တစ္ခု ရွိပါေသးတယ္။ ေစာေစာက ကၽြန္ေတာ္ နိဂံုးခ်ဳပ္ ေျပာခဲ့သလိုပါပဲ။ မႏွစ္သက္စရာ အေတြ႔အၾကံဳေတြ ရွိလာရင္ အဲဒီ အေတြ႔အၾကံဳေတြကို ေက်းဇူးတင္သင့္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ဆီကေန ေလ့လာသင္ယူႏိုင္လို႔ပါ။ သူတို႔က ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ဆရာသမားေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပါ။

ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ား

ေန႔စဥ္ ဘာ၀နာနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ေနာက္တစ္ခုက ဓမၼမိတ္ေဆြေတြ ရွိထားဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံမွာ အစုအဖြဲ႔ေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ ၀မ္းသာမိပါတယ္။ အစုအဖြဲ႔ေတြဆီသြားၿပီး သူတို႔နဲ႔ ေနထိုင္ႏိုင္တာေပါ့။ သူတို႔နဲ႔အတူ တရားအားႏိုင္တာေပါ့။ တရားလည္း ေဆြးေႏြးႏိုင္တာေပါ့။ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ကူညီေနၾကတဲ့ ဓမၼမိတ္ေဆြ အစုအဖြဲ႔ေတြ ရွိေနတာကို ေက်းဇူးတင္ ၀မ္းေျမာက္သင့္ပါတယ္။

ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ ဒီလို က်င့္သံုးႏိုင္တယ္ဆိုရင္ အက်ိဳးအာနိသင္ကို ေသခ်ာေပါက္ ျမင္ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ဘုရားရွင္ ေပးေတာ္မူခဲ့တဲ့ အၿမိဳက္ေဆးဟာ တကယ္ အစြမ္းထက္တယ္၊ တကယ္ ကုသႏိုင္စြမ္းရွိတယ္ ဆိုတာကို သိႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ သဒၶါတရားေတြ တိုးပြားလာၿပီး ေဆးအေပၚမွာလည္း ပိုၿပီးေတာ့ ယံုၾကည္လာပါေတာ့တယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္လည္း ပိုၿပီးေတာ့ ယံုၾကည္လာပါတယ္။ အၿမိဳက္ေဆး ေဖာ္ထုတ္ခဲ့တဲ့ ဘုရားရွင္ကို တကယ္ပဲ ေက်းဇူးတင္တတ္လာပါတယ္။ ေဆးကို ေတြ႔ခဲ့ရၿပီး ေဆးကို အသံုးျပဳႏိုင္လို႔ ေဆးအာနိသင္ေတြ ခံစားေနရတဲ့ အတြက္လည္း ေက်နပ္ေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ပါတယ္။

ဘုရားရွင္ရဲ့ အၿမိဳက္ေဆး  ေကာင္းမြန္ပံုက .  . ဘယ္လို ဘ၀အေျခအေနမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီေဆးကို အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ နာဖ်ားတဲ့ အခါမွာ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေသေဘးကို ရင္ဆိုင္ရတဲ့ အခါမွာ အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ နာက်င္တဲ့အခါ၊ စိတ္ပ်က္မိတဲ့အခါ၊ မေက်မနပ္ ျဖစ္ရတဲ့ အခါမွာ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ အလြန္ အေရးႀကီးတဲ့ ျပႆနာေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရတဲ့အခါ၊ အလြန္ ၾကပ္တည္းတဲ့ အခက္အခဲေတြနဲ႔ ၾကံဳရတဲ့ အခါမွာ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။

တစ္ခု ရွိတာက . . . အစပိုင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခဲ့သလို႔ . . . အက်င့္ပဋိပတ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရွိေနဖို႔ပါပဲ။ အက်င့္ကို တကယ္ က်င့္ႏိုင္ပါရဲ့လား။ ေဆးစားဖို႔ ေသခ်ာပါရဲ့လား။ ေဆးစားေနတုန္းမွာ သူတစ္ပါးကို ေဆးညႊန္းဖို႔လည္း လိုအပ္မယ္ ထင္ပါတယ္။ ငါေတာ့ ဒါ လုပ္ေနတယ္လို႔ သူတစ္ပါးနဲ႔ မွ်ေ၀ဖို႔ပါ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သံုးသပ္စစ္ေဆးၾကည့္ပါ။

ေဆးစားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္

ေန႔စဥ္ဘ၀ ဘာ၀နာနဲ႔ စပ္လ်ဥ္းလို႔ ကၽြန္ေတာ္ေပးတဲ့ အၾကံတစ္ခ်ိဳ႕ . . . ခက္လြန္းေနပါသလား။ သင့္ေတာ္ပါရဲ့လား။ လိုက္လို႔ မမီႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ေနပါသလား။ ပံုမွန္ လူသားေတြ မလုပ္ႏိုင္တာကို ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မမူပါဘူး။ ခင္ဗ်ားတို႔ ေသခ်ာရမယ့္ အရာက . . . တရားေတာ္ေတြကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း နားလည္ဖို႔ပါ။ ဘ၀ အေျခအေန အမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ တရားေတာ္ေတြကို ဘယ္လို အသံုးခ်ရမယ္ဆိုတာ သိဖို႔ပါ။ ကၽြန္ေတာ္ အေလးအနက္ ေျပာေနတာ ဒါပါပဲ။

ကၽြန္ေတာ္ ေနာက္ထပ္ေျပာဖို႔ မလိုေတာ့ဘူး ထင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခဲ့တာ တစ္ခ်ိဳ႕ကို အခ်ိန္ယူၿပီး ဆင္ျခင္စဥ္းစား ၾကည့္ၾကေစခ်င္ပါတယ္။ ဘာ၀နာ အလုပ္မွာ ဒီလို ဆင္ျခင္စဥ္းစားတာဟာလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ကိုယ့္အတြက္ေရာ သူတစ္ပါးအတြက္ပါ အေထာက္အကူျဖစ္မယ့္ အေၾကာင္းအရာကို ဆင္ျခင္ပါ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ျပန္ျမင္ဖို႔၊ ဘ၀မွာ ကိုယ္ ဘယ္လိုေနရာမွာ ရပ္တည္ေနတယ္ဆိုတာ သိႏိုင္ဖို႔ အေထာက္အကူ ရပါတယ္။ ဘ၀ကို ျဖဳန္းတီးေနမိသလား သတိထားမိႏိုင္ေအာင္ ကူပံ့ေပးပါတယ္။

ဘုရားရွင္ရဲ့ ေဒသနာေတာ္အရ လူအျဖစ္နဲ႔ ေမြးဖြားလာရတာဟာ အလြန္ပဲ တန္ဖိုးရွိပါတယ္။ တန္ဖိုးရွိတဲ့ လူ႔ဘ၀ကို တန္ဖိုးရွိရွိ အသံုးခ်ေနၾကတာ ဟုတ္ရဲ့လား။ အဖိုးတန္တဲ့ ဒီဘ၀ကို ဘယ္လို အသံုးျပဳေနၾကသလဲ။ အေရးႀကီးတဲ့ ဒီအခ်က္ကို ခဏေလာက္ ဆင္ျခင္ၾကည့္ၾကရေအာင္။ ဆင္ျခင္ၿပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေန႔ကစၿပီး ဒီေဆးကို စားသံုးဖို႔ ဆံုးျဖတ္တယ္၊ ကိုယ္တိုင္ဖန္တီးတဲ့ ဒုကၡက လႊတ္ေျမာက္ေအာင္ ကိုယ္တိုင္ႀကိဳးစားမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေဆးကို သူတစ္ပါးနဲ႔ မွ်ေ၀ခြင့္ ရရမယ္၊ ဒီနည္းနဲ႔ သူတစ္ပါးကို ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ လုပ္မယ္လို႔လည္း ရည္ရြယ္ခ်က္ ထားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကို ဆင္ျခင္ႏိုင္ေအာင္ မ်က္လံုးေတြ မွိတ္လိုက္ၾကပါစို႔။

ေဆးကို အစဥ္မျပတ္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါေစ။ ကိုယ္ဖန္တီးတဲ့ ကိုယ့္ဒုကၡကေန ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ပဲ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ပါေစ။

ဒါဟာ ေနာက္ဆံုးေဟာေျပာခ်က္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အားလံုးကို ေက်းဇူးေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္။ ပထမဆံုး အေနနဲ႔ . . . အခုလို ေကာင္းျမတ္တဲ့ လုပ္ငန္းအတြက္ စည္း႐ံုးခဲ့သူေတြကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ စီစဥ္ခဲ့တာေတြကို အထင္ႀကီး ေလးစားမိပါတယ္။ အစစ ဆင္ေျပေအာင္ စီစဥ္ေပးႏိုင္သူေတြ ရွိေနတာကို ေက်းဇူးတင္ ၀မ္းေျမာက္သင့္ပါတယ္။ ဒီလို ေကာင္းမြန္တဲ့ ေနရာကို တစ္ရက္စခန္း ဘာ၀နာ လုပ္ငန္းအတြက္ အသံုးျပဳခြင့္ ေပးခဲ့တဲ့ သီလရွင္ေက်ာင္းကိုလည္း ေက်းဇူးတင္သင့္ပါတယ္။

တကယ္ ခက္ခဲတဲ့ အလုပ္ကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတဲ့ ဘာသာျပန္ေပးသူေတြ၊ အဓိပၸာယ္ ရွင္းေပးသူေတြကိုလည္း ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္။ သူတို႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ ေဟာေျပာတာေတြ ပိုေကာင္းသြားတယ္လို႔ တစ္ခါတစ္ခါ ခံစားမိပါတယ္။ ခက္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနထဲမွာ ေယာဂေလ့က်င့္ခန္း သင္ျပေပးတဲ့ ေယာဂဆရာကိုလည္း ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ေနာက္ဆံုး အေနနဲ႔ ေဟာေျပာခ်က္ လာနားေထာင္သူေတြ၊ တစ္ရက္တရားစခန္းမွာ လာေရာက္အားထုတ္သူေတြကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္။ ဓမၼအေပၚ ဘာ၀နာအက်င့္အေပၚ ခင္ဗ်ားတို႔ စိတ္၀င္စားတာ၊ တကယ္လုပ္ႏိုင္တာ ေတြ႔ရတဲ့အတြက္ တကယ္ပဲ ၀မ္းေျမာက္မိပါတယ္။ အက်င့္အတြက္ ဆက္လက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ရြတ္ၾကဖတ္ၾကၿပီး ေမတၱာဘာ၀နာနဲ႔ အဆံုးသတ္ၾကပါစို႔။

[၀တ္ရြတ္စဥ္]

ေမတၱာဘာ၀နာ အလုပ္ေပး

ေမတၱာဘာ၀နာ ပြားမ်ားရင္ နိဂံုးခ်ဳပ္ၾကပါမယ္။

ႏွလံုးသား ရွိတဲ့ ေနရာကို အာ႐ံုျပဳလိုက္ပါ။ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ၾကာေအာင္ အာ႐ံုျပဳေနလိုက္ပါ။

ႏွလံုးသားဟာ ပန္းပြင့္သလို႔ ပြင့္ေနပါရဲ့လား။ ယဥ္ေက်းျခင္း၊ ႏူးညံ့ျခင္း၊ သိမ္ေမြ႔ျခင္းေတြ ခံစားႏိုင္ပါရဲ့လား။

ကိုယ့္ကိုယ္တိုင္ ကိုယ့္ရဲ့ အေကာင္းဆံုး မိတ္ေဆြျဖစ္တယ္လို႔ ခံစားႏိုင္ပါရဲ့လား။ ႏွလံုးသား ရွိတဲ့ေနရာကို ခံစားႏိုင္ပါရဲ့လား။ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္း အားလံုးကို ခံစားႏိုင္ပါရဲ့လား။

မိတ္ေဆြေကာင္း တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ အတိတ္က ကိုယ္လုပ္ခဲ့တဲ့ အမွားေတြကို ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ပါရဲ့လား။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ခြင့္လႊတ္ဖို႔ မလိုဘူးဆိုရင္ ဒဏ္ရာေတြ ေမြးျမဴထားတာ မရွိဘူးလို႔ ၀မ္းေျမာက္လိုက္ပါ။

မိတ္ေဆြေကာင္း တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သူတစ္ပါး ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အမွားေတြကို ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ပါရဲ့လား။ သူတစ္ပါးနဲ႔ ဆက္ဆံရင္း ေမြးျမဴထားမိတဲ့ အမုန္းေတြ ေဒါသေတြကို လႊတ္ေပးလိုက္ႏိုင္ပါရဲ့လား။

ေယာဂီအားလံုး က်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ။ ေယာဂီအားလံုး ေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ၾကပါေစ။ ေယာဂီအားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစ။ သတၱ၀ါအားလံုး က်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ။ သတၱ၀ါအားလံုး ေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ၾကပါေစ။ သတၱ၀ါအားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစ။ သတၱ၀ါအားလံုး က်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ။ သတၱ၀ါအားလံုး ေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ၾကပါေစ။ သတၱ၀ါအားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစ။

(ဆက္ရန္ . . . . .)

:)

ရွင္အာစာရ

-----

Godwin Samararatne ရဲ့ "The GENTLE WAY of Buddhist Meditation"ကို

နားလည္သလို ဘာသာျပန္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

Ref:

"The GENTLE WAY of Buddhist Meditation", Godwin Samararatne

A re-presentation of Godwin's Retrat Talks in Hong Kong, Jeanne Mynott, 1997

Revised Edition, Jeanne Mynett, 2005

Inward Path Publisher, Penang, Malaysia, 2007

for Free Distribution Only and NOT for sale