(တျမန္ႏွစ္က။ မံုရြာၿမိဳ ့ ၿမိဳ႕မေရႊဂူပါဠိတကၠသိုလ္ စာသင္တိုက္ရဲ့ ႏွစ္ငါးဆယ္ျပည့္ ေငြရတု သဘင္ပြဲ အထိမ္းအမွတ္စာေစာင္မွာ စာတစ္ပုဒ္ေရးခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီထဲမွာ အဂၤလိပ္လို နည္းနည္း ထပ္ျဖည့္ၿပီး ဓမၼ၀ီရဂ်ာနယ္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါေသးတယ္။ ခု အဲ့ဒီစာမွာ ပါတဲ့ သတ္ပံုအမွား စာစီအမွား တစ္ခ်ိဳ ႔ ျပင္ထားပါတယ္။)
~~~~~~~~~~
One’s intellect is not the only cause of success in one’s life.
တစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ့ ဥာဏ္ရည္ဥာဏ္ေသြးဟာ သူ႔ဘ၀ေအာင္ျမင္မႈရဲ့ တစ္ခု တည္းေသာ အေၾကာင္းရင္း မဟုတ္ပါဘူး။
Several successful people are endowed with a kind of intelligence that may be so brilliant when buffed up by their concentrated diligence that they may be victorious in their lives though their intellectual level is not so high.
ေအာင္ျမင္သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဉာဏ္ရည္အဆင့္ အျမင့္ႀကီး မဟုတ္ေပမယ့္ စူးစိုက္တဲ့ ၀ီရိယနဲ႔ ပြတ္တိုက္ေပးလိုက္ရင္ ဘ၀ေအာင္ျမင္မႈ ရတဲ့အထိ ေတာက္ပလာႏိုင္တဲ့ ဉာဏ္ရည္ဉာဏ္ေသြးမ်ိဳး ပိုင္ဆိုင္ထားၾကပါတယ္။
~~~~~~~~~~
ဦးသုမနရဲ့ ဥာဏ္ရည္ဥာဏ္ေသြးက ပထမတန္းစား မဟုတ္ေပမယ့္ ပညာေရးမွာ ႀကိဳးစားသေလာက္ ေပါက္ေျမာက္ႏိုင္တဲ့ ဥာဏ္ရည္ရည္ဥာဏ္ေသြးမ်ိဳး ျဖစ္တာမို႔ စူးစိုက္ ျပတ္သားတဲ့ ၀ီရိယပိုင္ရွင္ ဦးသုမနဟာ ကိုရင္ဘ၀နဲ႔ပဲ ဓမၼာစရိယဆိုတဲ့ စာခ်တန္းကို ေအာင္ျမင္ ၿပီးေျမာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဥာဏ္ရည္ဥာဏ္္ေသြး ထိတ္ထိတ္က်ဲႀကီး မထက္ျမက္လွေပမယ့္ သူရဲ့ စိတ္ေနသေဘာထားကေတာ့ သူ႔ရဲ့ဘြဲ႕မည္သညာနဲ႔ လိုက္ဖက္ေအာင္ ေကာင္းမြန္ျမင့္ျမတ္လွ ပါတယ္။ “သု = ေကာင္းျမတ္ေသာ၊ မန = စိတ္။ မြန္ျမတ္တဲ့ စိတ္ေနသေဘာထား”လို႔ု ဦးသုမနရဲ့ ပါဠိအမည္ ဘြဲ႔ေတာ္ကို ပုဒ္ခြဲဘာသာျပန္ႏို္င္ပါတယ္။ ဦးသုမနဟာ ျမင့္ျမတ္တဲ့ ႏွလံုးသားပိုင္ရွင္၊ စာတတ္ေပတတ္ ရဟန္းတစ္ပါး၊ အေနအထိုင္ ေလးနက္ေသသပ္တဲ့ စံျပစာခ် ရဟန္းငယ္တစ္ပါး ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးသုမနကို စာသင္သား တပည့္ေတြက ခင္မင္္ေလးစားၾကပါတယ္။ နီးစပ္ ပတ္သက္တဲ့ ဒကာဒကာမေတြကလည္း ဦးသုမနကို ၾကည္ညိဳၾကပါတယ္။ ဆရာသမားေတြက လည္း တပည့္လိမၼာမို႔ အေရးေပး ေျမႇာက္စားၾကပါတယ္။ ငယ္ေမြးတပည့္မို႔၊ တိုက္မေျပာင္းပဲ တစ္ေက်ာင္းတည္းမွာ ေနလာခဲ့ၿပီး စာခ်တန္းကို ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ ေအာင္ျမင္ခဲ့သူမို႔၊ စိတ္ရင္းေကာင္းသူ အေနအထိုင္ ေကာင္းသူမို႔ ပဓာနနာယကဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးနဲ႔ တိုက္အုပ္ တိုက္ၾကပ္ စာခ်ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းဘုန္းႀကီး ဆရာသမားမ်ားက ဦးသုမနကို အငယ္ဆံုး စာခ် ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးအေနနဲ႔ အေရးေပး ေျမႇာက္စားၾကပါတယ္။
~~~~~~~~~~
A simple person loves simple things in life.
႐ိုးရွင္းတဲ့ သူက ဘ၀မွာ ႐ိုးရွင္းတာေတြကို ႀကိဳက္ပါတယ္။
At times. Simple things may become boring when they are done repeatedly.
အခါအားေလ်ာ္စြာေပါ့။ ႐ိုးရွင္းတဲ့ အေရးကိစၥေတြဟာ လုပ္ရဖန္မ်ားလာေတာ့ ပ်င္းစရာေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။
~~~~~~~~~~
စာခ်ဘုန္းႀကီးေလး ဦးသုမနရဲ့ ေန႔စဥ္လုပ္ငန္းက တကယ့္ကိုပဲ ႐ိုးရွင္းလွပါတယ္။ ဦးသုမနဟာ ဒကာဒကာမေတြနဲ႔ အဆက္အဆံ မရွိသေလာက္ရွားတယ္။ စာခ်ခ်ိန္ ဘုရား ၀တ္တက္ခ်ိန္ကလြဲလို႔ တစ္ျခား ဦးဇင္း ကုိရင္ေတြနဲ႔လည္း အဆက္အဆံ မရွိသေလာက္ ပါပဲ။ ဦးသုမန တစ္ပါးတည္း ေနတဲ့အခ်ိန္ေတြက မ်ားပါတယ္။ ေနစဥ္ပံုမွန္လုပ္ငန္း အေနနဲ႔ မနက္ေစာေစာထတယ္။ မ်က္ႏွာသစ္တယ္။ ကုဋီတက္တယ္။ မနက္ေစာေစာ ေရခ်ိဳးတယ္္။ မ်က္ႏွာသစ္ ေရခ်ိဳးၿပီး ဘုရား၀တ္ျပဳတယ္။ တရားထုိင္တယ္။ အ႐ုဏ္ဆြမ္း ဘုဥ္းေပးတယ္။ မနက္ပိုင္း စာ၀ါအတြက္ စာၾကည့္တယ္။ မနက္ပိုင္း စာ၀ါခ်တယ္။ ေန႔ဆြမ္းဘုဥ္းေပးတယ္္။ ေန႔လယ္စာ၀ါအတြက္ စာၾကည့္တယ္။ ေန႔လယ္စာ၀ါခ်တယ္။ ည၀ါအတြက္ စာၾကည့္တယ္။ ညေနေစာင္းမွာ ေရမိုးခ်ိဳးၿပီး ေက်ာင္းနားတစ္၀ိုက္ လမ္းေလွ်ာက္ႂကြတယ္။ ညေန ေမွာင္ရီပ်ိဳးခ်ိန္မွာ တိုက္သံဃာေတြနဲ႔ အတူ ဘုရား၀တ္တက္တယ္္။ ၿပီးေတာ့ ည၀ါခ်တယ္။ ၿပီးေတာ့ လက္လွမ္းမွီရာ စာေပမ်ိဳးစံု ဖတ္ရင္း အိပ္ရာ၀င္တယ္။ ေနာက္ဆံုး စာအုပ္တစ္အုပ္ လက္ၾကားညႇပ္ရင္း အိပ္ေပ်ာ္ သြားေတာ့တယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ သူ႔ရဲ့ တစ္ေန႔တာ လုပ္ငန္းစဥ္က ဒါပါပဲ။
အေနအထို္င္ပိရိၿပီး စာခ်တာ၀န္လည္း ေက်ပြန္တဲ့ ဦးသုမနကို တိုက္တြင္း နာယက ဆရာေတာ္ေတြက အားမကိုးဘဲ ေနမလား။ တပည့္ စာသင္သားေတြက မေလးစားဘဲ ေနမလား။ မိဘေဆြမ်ိဳးနဲ႔ ပစၥည္းေလးပါး ဒကာဒကာေတြက မၾကည္ညိဳဘဲ ေနမလား။ ဦးသုမနဟာ အနာဂတ္မွာ စာသင္တိုက္ႀကီးရဲ့ ပဓာနနာယက ဆရာေတာ္ႀကီး တစ္ပါး ျဖစ္လာႏိုင္ေလာက္တဲ့ထိ အရည္အခ်င္းျပည့္တဲ့ ရဟန္းငယ္တစ္ပါး မဟုတ္ပါလား။
ဒီေန႔ ဦးသုမန သက္ေတာ္၂၃-ႏွစ္၊ ၀ါေတာ္ ၄-၀ါ ျပည့္ေျမာက္ခဲ့ၿပီ။ ရဟန္း၀ါ မရခင္ ကတည္းက စာခ်ဘုန္းႀကီး လုပ္လာခဲ့တာ ဒီေန႔ဆိုရင္ ဦးသုမနရဲ့ စာခ်သက္တန္း ၄-ႏွစ္ထဲ ေရာက္ခဲ့ၿပီ။ ၁၀-ႏွစ္သား ကိုရင္ဘ၀ကတည္းက စာသင္တိုက္ ေရာက္လာခဲ့တာဆိုေတာ့ ဒီေန႔ ဦးသုမနရဲ့ စာသင္တိုက္ အေတြ႔အႀကံဳ ၁၃-ႏွစ္ ရွိခဲ့ၿပီ။ ဦးသုမနရဲ့ ၁၃-ႏွစ္တာ ပရိယတၱိခရီးက ႐ိုးရွင္းတဲ့ အျပစ္ကင္းတဲ့ ခ်ီးမြမ္းထိုက္တဲ့ သူ႔ဘ၀ခရီး အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ၿပီ။ ကာလယႏၱရားက မျပတ္လည္ပတ္ဆဲ၊ ဦးသုမနလည္း စာခ်ၿမဲခ်လ်က္ ရွိေနတုန္း ပရိယတၱိခရီး ၁၃-ႏွစ္ေျမာက္တဲ့ ႏွစ္ရဲ့ ေန႔တစ္ေန႔မွာေတာ့ ဦးသုမနက သူခ်ၿမဲ ေန႔စဥ္ပံုမွန္စာ၀ါေတြကို ပိတ္ထားလိုက္တယ္။
တစ္ရက္။
ႏွစ္ရက္။
သံုးရက္ . . . . ။
ဦးသုမနဟာ ပံုမွန္အားျဖင့္ က်န္းမာေရး မေကာင္းမွပဲ စာ၀ါပိတ္ေလ့ရွိတာမို႔ စာသင္သား အားလံုးက ဦးသုမန က်န္းမာေရးမေကာင္းလို႔ စာ၀ါပိတ္ထားတာ ထင္ၾကတယ္။ အထက္က ဆရာေတာ္ႀကီးေတြကလည္း ဦးသုမနရဲ့ က်န္းမာေရး အေျခအေနကို ၀တၱရားအတိုင္း ေမးျမန္းစံုစမ္းၾကတယ္။ “အစာအိမ္ နည္းနည္း ျပန္ထေနတယ္ဘုရား”လို႔သာ ဦးသုမနက အလိုက္သင့္ ျပန္ေလွ်ာက္လိုက္တယ္္။ တကယ္ေတာ့ ဦးသုမန က်န္မာေရး ေကာင္းပါတယ္။ စိတ္မၾကည္လို႔ စာ၀ါေတြ ပိတ္ထားတာပါ။ ဦးသုမနဟာ သူ႔ရဲ့ ႐ိုးရွင္းအျပစ္ကင္းတဲ့ စာခ်ဘုန္းႀကီးဘ၀ကို အားမလို အားမရ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တစ္ႏွစ္လာလည္း သမၼာသမၺဳဒၶ မတုလံ၊ တစ္ႏွစ္လာလည္း အေတၳာ အကၡရသညာေတာ၊ တစ္ႏွစ္လာလည္း ေဟာဟန္ကား၊ တစ္ႏွစ္လာလည္း ဟူေသာ႐ုပ္ကို ၿပီးေစလိုရကား-ဆိုေတာ့ စာခ်ဘုန္းႀကီးဘ၀ကို သံုးႏွစ္နဲ႔ အီလာတယ္။
~~~~~~~~~~
Utubhojanampi upanissayapaccayena paccayo.
ဥတုေဘာဇနမၸိ ဥပနိႆယပစၥေယန ပစၥေယာ။
Puggalo pi upanissayapaccayena paccayo.
ပုဂၢေလာပိ ဥပနိႆယပစၥေယန ပစၥေယာ။
Senasanampi upanissayapaccayena paccayo.
ေသနာသနမၸိ ဥပနိႆပစၥေယန ပစၥေယာ။
What is influencing our lives?
ဒို႔ဘ၀ေတြကို ဘာက ၾသဇာလႊမ္းမိုးထားတာလဲ။
Weather. Nutrition. Related people. And much more to say.
ရာသီဥတု။ အစာအာဟာရ။ နီးစပ္ပတ္သက္တဲ့သူေတြ။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေျပာစရာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။
Life’s meaning should not be narrowed by a certain definition of it.
ဘ၀အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုမႈ တစ္ခုေၾကာင့္ ဘ၀အဓိပၸာယ္ က်ဥ္းေျမာင္းသြားတာမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ပါဘူး။
~~~~~~~~~~
ဒီၾကားထဲ ဦးသုမနနဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ စာမခ်ေတာ့တဲ့ စာခ်ဘုန္းႀကီး ဦးဇင္းတစ္ပါးက ဦးသုမနကို ေပါ့ရႊတ္ရႊတ္ ဂ်စ္ကပ္ကပ္ ေမးခြန္းေတြ ေမးလာေသးတယ္။ “မင္းတို႔ ငါတို႔ စာခ်ဘုန္းႀကီးေတြ ဘာျဖစ္လို႔ စာခ်ၾကတာလဲ”တဲ့။ ေျဖလိုက္တယ္ “ကိုယ့္ တပည့္ေတြ စာတတ္ႀကီးေတြ ျဖစ္လာေအာင္ လို႔ေပါ့”လို႔။ သူက ေမးျပန္ေသးတယ္။ “တပည့္ေတြက စာတတ္ႀကီးေတြျဖစ္ေတာ့ ဘာလုပ္ၾကမွာ လဲ”တဲ့။ သူတို႔ တပည့္ေတြ စာတတ္ႀကီးေတြ ျဖစ္ေအာင္ စာျပန္ခ်ၾကမွာေပါ့”လို႔ ေျဖလိုက္တယ္။ ဒီေတာ့ သူက မွတ္ခ်က္ခ်က္တယ္။ “စာတတ္ႀကီးေတြျဖစ္လိုက္၊ စာခ်လိုက္နဲ႔ လည္ေနၿပီကြ”တဲ့။ ဒီစကားေၾကာင့္ စာသင္စာခ် အလုပ္ကို ရိုးတယ္ထင္ၿပီး အီလာလို႔ အေျပာင္းအလဲ တစ္ခုခု လုပ္ခ်င္ေနတာလား။ သူမ်ားစကား နားေယာင္တယ္ ဆိုရေအာင္ကလည္း ဦးသုမနဆိုတာ ခပ္ညံ့ညံ့ေတာ့ မဟုတ္။ ကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္နဲ႔ စဥ္းစားတတ္တယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ စာမခ်ခ်င္ရံု စာေပမွာ ၿငီးေငြ႔လာရံု သက္သက္နဲ႔ေတာ့ ျပႆနာႀကီး မဟုတ္ေသးဘူး။ စာမခ်လည္း ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးအေနနဲ႔ တစ္ျခားလုပ္စရာေတြ လုပ္ႏိုင္တာေတြ လုပ္သင့္တာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါေသးတယ္။ ဦးသုမနအတြက္ ကံၾကမၼာဆိုး ၀င္လာတာမ်ားလား။ ပါရမီညႇိဳးလာလို႔ ရခဲတဲ့ ဘုန္းႀကီးဘ၀ကို စိတ္ပ်က္ေနတာလား။
ဦးသုမန သူ႔ကုိယ္သူ ဆန္းစစ္ေနတယ္။ စာခ်ဘုန္းႀကီး မလုပ္ခ်င္ေတာ့ရင္ ဘာလုပ္မလဲ။ ဦးသုမနနဲ႔ သက္တူ ရြယ္တူေတြထဲက တစ္ခ်ိဳ႕ ကမၼ႒ာနာစရိယ လုပ္ေနၾကတယ္၊ တစ္ခ်ိဳ႕ ဓမၼကထိက လုပ္ေနၾကတယ္၊ တစ္ခ်ိဳ႕ ေတာမွာ ေက်ာင္းထိုင္ေနၾကတယ္၊ တစ္ခ်ိဳ႕ စာဆက္သင္ေနၾကတယ္၊ သက်သီဟ ဒါမွမဟုတ္ ေစတိယဂၤဏ ဒါမွမဟုတ္ တိပိဋက ဆက္လုပ္ေနၾကတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ အဂၤလိပ္စာသင္ေနၾကတယ္၊ တစ္ခ်ိဳ႕ ႏိုင္ငံျခား ပညာေတာ္သင္ သြားၾကတယ္။ အမ်ိဳးမ်ိဳးပဲ။ ဦးသုမနလည္း သူတို႔လမ္း တစ္ခုခုကို စမ္းေလွ်ာက္ၾကည့္မလား။
~~~~~~~~~~
Some worldly achievements are meaningless and thus not lasting long meaningfully.
ေလာကေအာင္ျမင္မႈတစ္ခ်ိဳ႕ဟာ အဓိပၸာယ္ မရွိပါဘူး။
ဒီေတာ့ အဓိပၸာယ္ရွိရွိနဲ႔လည္း ၾကာရွည္ မတည္ႏိုင္ပါဘူး။
Meaningful success is achieved by meaningful people only.
အဓိပၸာယ္ျပည့္၀တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈကို အဓိပၸာယ္ရွိတဲ့သူေတြပဲ ရၾကပါတယ္။
Experienced teachers are real teachers.
အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ ဆရာသမားေတြဟာ တကယ့္ဆရာသမားေတြေပါ့။
~~~~~~~~~~
ဦးသုမန အေနနဲ႔ တရားထိုင္ တရားျပ ပဋိပတၱိလုပ္ငန္းဘက္ ကူးေျပာင္းလိုက္ရရင္ ေကာင္းမလား။ ပဋိပတၱိလမ္းက နိဗၺာန္နဲ႔ တန္းေနတာမို႔ မနက္ေစာေစာ ဘုရား၀တ္ျပဳၿပီးတိုင္း နာရီ၀က္ မိနစ္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ေတာ့ ဦးသုမန ေန႔တိုင္း အာနာပါန ႐ႈမွတ္ေနက်ပါ။ ပါရမီကုသိုလ္ေပါ့။ တစ္ထိုင္တည္းမွာ တစ္နာရီျပည့္ေအာင္ေတာ့ တစ္ခါမွ တရားမထိုင္ဖူးေသးဘူး။ သမာဓိအရသာကိုေတာ့ အေတာ္အတန္ ခံစားဖူးတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဦးသုမနအတြက္ တရားရဖို႔ ၀ိပႆနာဉာဏ္စင္ေတြတက္ဖို႔ ေနေနသာသာ သမာဓိကိုေတာင္ ခိုင္ခိုင္မာမာ မထူေထာင္ႏိုင္ေသး ပါဘူး။ ကိုယ္တို္င္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အားထုတ္မထားဘဲ သူမ်ားကို ဆရာလုပ္ တရားျပတာမ်ိဳး ကိုေတာ့ ဦးသုမန သိပ္စိတ္မ၀င္စားလွ။ ပဋိပတၱိကို ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ လုပ္လိုက္ဖို႔က်ေတာ့ စာေပဗဟုသုတ ျပည့္ျပည့္စံုစံုနဲ႔ ကိုယ္တိုင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အာထုတ္ၿပီးမွ တရားေဟာ တရားျပ လုပ္ေတာ္မူခဲ့တဲ့ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ႀကီးလို ပညာရွိ သူေတာ္ေကာင္းႀကီးေတာင္မွ အျပစ္ဖြဲ႔ခံခဲ့ရေသးတယ္။ သာ၀ကအရာ ပါရမီလိုတယ္ မလိုဘူး၊ သူေဟာတဲ့တရားေတြ ဘုရားေဟာနဲ႔ ညီတယ္မညီဘူးဆိုၿပီး ျငင္းခဲ့ခံုခဲ့ ေစာဒကတက္ခဲ့ၿပီး သာသနာေရးခံု႐ံုးမွာ တရားရင္ဆိုင္ ေျဖရွင္းခဲ့ရေသးတယ္။ မွားတာေတြ ျပင္ေပးဖို႔ ေနာက္ဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခံခဲ့ရတယ္။ ဦးသုမနတို႔မ်ား တရားျပလိုက္လို႔ကေတာ့ ေစာကတက္စရာေတြ တစ္ၿပံဳႀကီး ရွိလာႏို္င္တယ္။ တရားထိုင္ တရားျပအလုပ္မွာ သူ အဓိပၸယ္ရွိရွိ မထြန္းေပါက္ႏို္င္ဖူး ဆိုတာကို ဦးသုမန သူ႔ကိုယ္သူ သိပါတယ္။
~~~~~~~~~~
Desetha bhikkhave dhammam.
ေဒေသထ ဘိကၡေ၀ ဓမၼံ။
Monks, you preach dhamma.
ရဟန္းတို႔ တရားေဟာၾကကုန္ေလာ့။
At the time of the Buddha, venerable Punna was a good preacher.
ဘုရားရွင္ လက္ထက္ေတာ္တုန္းက ရွင္ပုဏၰဟာ ေကာင္းျမတ္တဲ့ ဓမၼကထိကတစ္ဆူေပါ့။
Venerable Arittha was a good talker, but he gained bad reputation and his life was ended in vain as he preached meaninglessness.
ရွင္အရိ႒ဟာ အေျပာေကာင္း အေဟာေကာင္းပဲ။ ေနာက္ေတာ့ ေပါက္တတ္ကရေတြ ေလွ်ာက္ေဟာလို႔ နာမည္ပ်က္၊ ဘ၀ပ်က္ ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။
Nirodhaya dhammam deseti, “dhammakathiko bhikkhu”ti alam vacanaya.
နိေရာဓာယ ဓမၼံ ေဒေသတိ “ဓမၼကထိေကာ ဘိကၡဴ”တိ အလံ ၀စနာယ။
One who shows a way to the cessation of suffering is a true dhamma preacher.
ဒုကၡလြတ္လမ္း ညႊန္ျပသူဟာ ဓမၼကထိက အစစ္ပါပဲ။
~~~~~~~~~~
ဒါဆို ဓမၼကထိက လုပ္မလား။ ဓမၼကထိကေတြ ကမၼ႒ာနာစရိယေတြက ဦးသုမနတို႔လုိ စာခ်ဘုန္းႀကီးေတြထက္ လာဘ္လာဘ ပိုေပါတယ္၊ လြယ္လြယ္ေျပာရရင္ ပစၥည္း၀တၳဳ ပိုခ်မ္းသာတယ္ ဆိုတာကို ဦးသုမန သိပါတယ္။ ဦးသုမနရဲ့ ငယ္ေပါင္းတစ္ခ်ိဳ႕ စာခ်တန္းေတာင္ မၿပီးဘဲ၊ တစ္ခ်ိဳ႕ဆို ပထမငယ္တန္းေလာက္နဲ႔ တရားျပေနၾကတယ္။ တရားေဟာေနၾကတယ္။ သူတို႔က ဦးသုမနေလာက္ ပရိယတၱိ အရည္အခ်င္း မရွိေပမယ့္ ဦးသုမနထက္ ပိုၿပီး ဘုန္းႀကီးေနၾကတယ္။ သူတို႔က ဒကာဒကာမေတြကို တိုက္႐ိုက္ တရားေဟာေနတာ တိုက္႐ိုက္ အက်ိဳးျပဳေနတာဆိုေတာ့ ဒကာဒကာမအမ်ားစုက ဓမၼကထိကဆရာေတာ္ေတြ ကမၼ႒ာနာစရိယ ဆရာေတာ္ေတြကို ဦးသုမနတို႔လို စာခ်ဘုန္းႀကီးေတြထက္ ပိုၿပီးေထာက္ပံ့ လႉဒါန္းေနၾကတာေပါ့။ ဒါကို ဦးသုမန မနာလို မျဖစ္မိပါဘူး။ တစ္ခါတစ္ခါ ဦးသုမနကိုယ္တိုင္လည္း ဘုန္းႀကီးတဲ့ ကမၼ႒ာန္းျပဆရာတစ္ဆူ ေအာင္ျမင္တဲ့ ဓမၼကထိကတစ္ပါး ျဖစ္ခ်င္မိတာ အမွန္ပါ။ ဓမၼကထိက လုပ္ခ်င္ရင္ မစိုးရိမ္ေက်ာင္းတိုက္ကေန ေစ်းခ်ိဳအထိ သင္းပိုင္လွန္ၿပီး ေျပးရဲလား၊ အဲဒီလို ေျပးရဲမွ ဓမၼကထိကလုပ္-လို႔ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး အမိန္႔ရွိခဲ့တယ္လို႔ ၾကားဖူးတယ္။ အရွက္မရွိ ပါးစပ္မထိန္းတဲ့ ဓမၼကထိက တစ္ခ်ိဳ႕ရဲ့ သဘာ၀ကို ႏွိမ္ၿပီးေျပာတဲ့ စကားပါ။ အဲဒီလို အရွက္မဲ့တဲ့ ဓမၼကထိကမ်ိဳးေတာ့ ဦးသုမန မျဖစ္ခ်င္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ခက္တာ တစ္ခုက ဘယ္စာ၀ါျဖစ္ျဖစ္ လာခဲ့၊ စာသင္သားေတြ နားလည္ေအာင္ ဦးသုမန ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ စာခ်တတ္ေပမယ့္ တစ္ဖက္သား ေႂကြသြားေလာက္ေအာင္ ေငးၿပီး နားေထာင္ယူရေလာက္ေအာင္ ေျပာႏိုင္ေဟာႏိုင္တဲ့ အရည္ အခ်င္းမ်ိဳး ဦးသုမနမွာ မရွိဘူး တရားေဟာဖို႔က်ေတာ့ ပြဲၿပီး႐ံုေလာက္သာ လုပ္တတ္တယ္။ ေဇာက္ခ်ၿပီး တရားေဟာဖို႔ေတာ့ မျဖစ္ႏို္င္ေသးျပန္ဘူး။ အထူးသျဖင့္ သီခ်င္း ဆိုေနသလိုလို, ဇာတ္ထုတ္ ခင္းေနသလိုလို လူပ်က္ေတြ ဟဒယရႊင္ေဆး တိုက္ေကၽြး ေနသလိုလို လူငယ့္ဘာ၀ ရည္းစားစကား ေျပာေနသလိုလို ကႏြဲ႔ကလ် ေပါက္တတ္ကရ ေပၚပင္လိုက္ ဓမၼကထိမ်ိဳးကိုေတာ့ ဦးသုမန အထင္လည္းမႀကီး အားလည္းမက်။
~~~~~~~~~~
Most of abbot monks in villages are depending on the poor support of poor villagers.
ေတာရြာေတြက ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းၾကီး အမ်ားစုဟာ ရြာသူရြာသား
ဆင္းရဲသားေတြရဲ့ ႏံုနဲ႔နဲ႔ ေထာက္ပံမႈကို ခံယူေနၾကရပါတယ္။
Most of village people don’t believe in general knowledge
which can’t bring them immediate opportunities.
ရြာသူရြာသား အမ်ားစုက သူတို႔ကို လတ္တေလာ အခြင့္အေရးေတြ
ေဆာင္ခ်ဥ္းမေပးႏိုင္တဲ့ အေထြဗဟုသုတဆိုတာကို အယံုအၾကည္ မရွိၾကပါဘူး။
~~~~~~~~~~
ဒါဆို ေတာရြာ တစ္ရြာရြာမွာ ေက်ာင္းထိုင္မလား။ မိဘေဆြမ်ိဳးေတြ အပါအ၀င္ ေက်းလက္က ဒကာဒကာေတြကို သူ သနားက႐ုဏာေတာ့ သက္မိပါတယ္။ ေက်းလက္ လူတန္းစား အမ်ားစုက သေဘာ႐ိုးသေလာက္ ဘ၀ဆိုးၾကတာ။ အစားဆင္းရဲ အေနဆင္းရဲ။ ဆင္းဆင္းရဲရဲ အလုပ္လုပ္ၾကရေပမယ့္ ၀မ္း၀႐ံု ခါးလွ႐ံု လူတန္းေစ့႐ံု အဆင့္ေတာင္ အျပည့္အ၀ မေရာက္ႏိုင္ၾကဘူး။ အသိဉာဏ္ ဗဟုသုလည္း ေခါင္းပါးရွာၾကတယ္။ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ ဗဟုသုတေတြက သူတို႔ဘ၀ကို သိသိသာသာႀကီး ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္တာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ယံုၾကည္ၾကတဲ့အတြက္ အသိပညာ ဗဟုသုတ ရွာရေကာင္းမွန္းလည္း မသိၾက။ ဘာသာေရး မွာလည္း ယံုလြယ္ၿပီး အလႉအတန္းလည္း ရက္ေရာၾကတယ္။ သူတို႔ စိတ္ပါလာရင္ မြဲသြားပါေစ လႉလိုက္မယ္ ဆိုတာမ်ိဳး။ သူတို႔အတြက္ က်န္းမာေရး ပညာေရး စီးပြားေရးစတဲ့ ေလာကအခြင့္အေရးေတြ နည္းလြန္းလွတယ္။ ဦးသုမန သူတို႔ကို သနားေပမယ့္ သူတို႔အတြက္ ဘာလုပ္ေပးႏိုင္မွာလဲ။ ဦးသုမန ေတာမွာ ေက်ာင္းထုိင္လိုက္လို႔ေရာ သူတို႔ဘ၀ ဘာထူးလာမွာမို႔လဲ။ ၿမိဳ႕မွာ ေနသားက်လာတဲ့ ဦးသုမနေလ။ ရြာဆိုရင္ ကိုယ့္ဇာတိရြာမွာေတာင္ ကိုယ္ ၾကာၾကာမေနတတ္ေတာ့ဘူး။ ေတာမွာ ေက်ာင္းထိုင္ဖို႔ဆို ေ၀လာေ၀း။
~~~~~~~~~~
Religious mission is a national movement.
သာသနာျပဳလုပ္ငန္းဟာ အမ်ိဳးသားေရး လႈပ္ရွားမႈတစ္ခုပါ။
Unity should be supported by mutual understanding.
စုစည္းညီညြတ္မႈကို အျပန္အလွန္ နားလည္မႈနဲ႔ ေထာက္ပံ့ေပးသင့္ပါတယ္။
~~~~~~~~~~
ေတာင္းတန္းေဒသ သြားၿပီး သာသနာျပဳ မလား။ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ကခ်င္နဲ႔ ကရင္တိုင္းသားေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားေတြဟာ ဘာသာျခားေတြ စည္း႐ံုးသိမ္းသြင္းတာကို ခံလိုက္ရတယ္။ ျပည္မကေန ေ၀းလံေခါင္သီတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြဆီကို ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးေတြ အေရာက္အေပါက္ မရွိသေလာက္ နည္းခဲ့ၾကတယ္။ ခရစ္ယန္ သာသနာျပဳေတြကေတာ့ အဂၤလိပ္အစိုးရရဲ့ ပံ့ပိုးမႈကိုလည္းရ သူတို႔ကိုယ္တိုင္လည္း စြန္႔စားခဲ့ၾကလို႔ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားေတြကို သူတို႔ဘာသာ၀င္ ျဖစ္ေအာင္ စည္း႐ံုးသိမ္းသြင္း သာသနာ ျပဳႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ ခုေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းႀကီးေတြလည္း ေတာင္တန္းသာသနာျပဳ လုပ္ေနၾကၿပီ။ တိုင္းရင္းသားေတြအတြက္ အက်ိဳးရွိတယ္။ သာသနာအတြက္လည္း အက်ိဳးရွိတယ္။ တုိင္းျပည္ အတြက္လည္း ႏိုင္ငံေရးအရ အက်ိဳးရွိတယ္။ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးအတြက္ အေထာက္အပံ့ ႀကီးတာကိုး။ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္း ေတြကလည္း ေတာင္တန္း သာသနာျပဳ လုပ္ငန္းကို ပံ့ပိုးေပးေနတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းမွာ ဦးသုမနလည္း တစ္ခန္းတစ္က႑ ပါ၀င္လႈပ္ရွား ႏိုင္မလား။ အဖက္ဖက္က အက်ိဳးရွိတဲ့ လုပ္ငန္း ျဖစ္ေပမယ့္ အျပစ္ေတြ တစ္ပံုတစ္ပင္ကိုလည္း ဦးသုမန ၾကားဖူးတယ္။ ေတာင္တန္းေဒသေတြမွာ လူသာသနာျပဳေတြကတစ္ဘက္ သာသနာျပဳ ဘုန္းႀကီးေတြကတစ္ဘက္၊ ဒါမွမဟုတ္ လူအခ်င္းခ်င္း ဘုန္းႀကီးအခ်င္း ထိပ္တိုက္ ေတြ႔ၾကတာေတြ သြယ္၀ိုက္ ေတ့ၾကတာေတြကို ဦးသုမန ၾကားဖူးတယ္္။ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း ေက်ာ္ၾကခြၾက ေဆာ္ၾကခ်ၾကတဲ့ မျဖစ္သင့္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ရွိတယ္တဲ့။ ငွက္ဖ်ားေရာဂါရဲ့ ထိုးႏွက္မႈ ဘာသာျခားေတြရဲ့ တိုက္ခိုက္မႈေတြကလည္း အသက္ကိုေတာင္ အႏၲရာယ္ ျပဳႏို္င္တယ္တဲ့။ ေလာကထံုးစံအတိုင္း အေကာင္းအဆိုး ေရာေနတဲ့ ဒီလုပ္ငန္းမွာ ဘ၀ေပးလိုက္ဖို႔ ဆိုတာကလည္း ဦးသုမနအတြက္ ထပ္တလဲလဲ စဥ္းစားရမယ့္ ကိစၥ ျဖစ္ေနတယ္။
~~~~~~~~~~
Knowledge from books is just knowledge itself.
စာအုပ္ေတြကရတဲ့ ဗဟုသုတဟာ ဗဟုသုတသာျဖစ္ပါတယ္။
Curriculum education is one thing and self study is another thing.
သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းနဲ႔ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ပညာေရးက တစ္ျခား၊ ကိုယ္တိုင္းေလ့လာမႈက တစ္ျခားပါ
No curriculum education is perfect.
သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းနဲ႔ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဘယ္ပညာေရးမွ ၿပီးျပည့္စံုတာ မဟုတ္ပါဘူး။
No one hasn’t yet learned by heart all of the Buddha’s words written in books.
စာနဲ႔ေပနဲ႔ ေရးသားထားတဲ့ ဘုရားစကား အားလံုးကို
အာဂံုအလြတ္ က်က္မွတ္ႏိုင္တဲ့သူ မရွိေသးပါဘူး။
Teaching, preaching and learning are just introduction to Buddhism.
Its essence can be attained by practically practicing only accordingly
what is taught, preached and learned.
သင္ၾကားေပးတာ ေဟာၾကားျပတာနဲ႔ နာၾကားသင္ယူတာေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာရဲ့ နိဒါန္းသာျဖစ္တယ္။ သင္ထား ေဟာထား နာၾကားသင္ယူထားတဲ့အတိုင္း လက္ေတြ႔က်င့္မွပဲ ဗုဒၶဘာသာရဲ့ အႏွစ္သာရကို ရႏိုင္ပါတယ္။
~~~~~~~~~~
ဦးသုမန အသက္က ေတာ္ေတာ္ငယ္ေသးတယ္။ စာ ဆက္သင္ဖို႔ စာသင္သားလုပ္ဖို႔ အခ်ိန္ေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ေနေသးတယ္။ သက်သီဟ လုပ္မလား။ ေစတီယဂၤဏ လုပ္မလား။ ဒါမွမဟုတ္ တိပိဋက လုပ္ရရင္ ဘယ္လိုလဲ။ ဒီစာေမးပြဲ သံုးခုက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ထိပ္တန္းစာေမးပြဲေတြ။ တကယ္ခက္တဲ့ စာေမးပြဲေတြ။ ဒီလို အဆင့္ျမင့္တဲ့ စာေမးပြဲေတြကို သာမာန္ဉာဏ္ရည္သာ ရွိတဲ့ ဦးသုမနက ၀ီရိယစြမ္းအားနဲ႔ ေအာင္ျမင္ႏိုင္မွာလား။ ေနာက္ၿပီး စာသင္တယ္ဆိုတာ ဘုရားေဟာခဲ့တဲ့ တရားေတြကို မွန္မွန္ကန္ကန္ သိဖို႔၊ သိၿပီးရင္ က်င့္ႀကံဖို႔နဲ႔ သူတစ္ပါးကိုလည္း ကိုယ္သိထားတာ ျပန္ေျပာျပဖို႔။ သိ-က်င့္-ျပန္ေျပာ ဒီသံုးခုကို အဲဒီ ထိပ္တန္း စာေမးပြဲႀကီးေတြက ဘယ္ေလာက္ထိ ေထြေထြထူးထူး ေထာက္ပံ့ေပးသလဲ။ ဦးသုမနအတြက္ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေနတယ္။ အဆင့္ျမင့္ စာေမးပြဲေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ “အဲဒီကိုယ္ေတာ္က သ-စ-အ၊ ပုဒ္ပါဌ္ေတြ သိပ္ႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ပါဠိေတာ္ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ မဖတ္ဖူးဘူး။ ပိုဆိုးတာက တရားဦးဓမၼစၾကာနဲ႔ အနတၱလကၡဏသုတ္ကိုေတာင္ က်က်နန မေလ့လာဖူးဘူး။” ၾကားခဲ့ရဖူးေသာ စကားတစ္ခြန္းေၾကာင့္ စာတတ္ေပတတ္ ဆရာေတာ္ေတြကို အၾကည္ညိဳ မပ်က္ခဲ့ အထင္ မေသး၀ံ့ခဲ့ေပမယ့္ တစ္ခုခုေတာ့ လိုေနေသးတယ္လို႔ ဦးသုမန တိတိက်က် ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့ဖူးတယ္္။ ဒီေနရာမွာ သ-စ-အ ဆိုတာ မႏၱေလးက သက်သီဟဓမၼာစရိယ ရန္ကုန္က ေစတိယဂၤဏဓမၼာစရိယ နဲ႔ အစိုးရဓမၼာစရိယ ဒီသံုးမ်ိဳးကို အတိုေကာက္ေခၚတာ။ သ-စ-အ ရတယ္ သ-စ-အ ၿပီးတယ္ဆိုတာ ပဋိသမၻိဒါပတၱ ျဖစ္သြားတာမွ မဟုတ္ဘဲ။ ဒီေတာ့ အဲဒီလို သူမ်ား လက္ညႇိဳးထိုးခံရေအာင္ ပါဠိေတာ္နဲ႔ေ၀းတဲ့ ဆရာေတာ္ေတြလည္း ရွိမွာေပါ့။ သ-စ-အ ၿပီးတဲ့ေနာက္ မ်ိဳးဆက္သစ္ သ-စ-အေတြ ေမြးထုတ္ဖို႔ စာျပန္ခ်ေနရတယ္ တစ္ျခားသာသနာေရးကိစၥေတြ ေဆာင္ရြက္ေနရတယ္ ဆိုရင္ ပါဠိေတာ္ေတြ အေထြေထြ စာေပေတြ ဘယ္ၾကည့္ႏိုင္အားေတာ့ မွာလဲ။ သ-စ-အ ၿပီးတဲ့ေနာက္ ပါဠိေတာ္ေတြကို ဆက္လက္ေလ့လာတဲ့ ဆရာေတာ္ေတြလည္း ရွိတာေပါ့။ ဦးသုမနတို႔ရဲ့ လက္ရွိ ပဓာနနာယက ဆရာေတာ္ႀကီးဆိုရင္ သ-စ-အေပါ့။ ဆရာေတာ္ႀကီးဆိုရင္ မ်က္မွန္ႀကီး ပုလင္းဖင္ေလာက္နဲ႔ အၿမဲတမ္း စာၾကည့္ေတာ္မူေနတာ။ ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာ ဋီကာတင္ ဘယ္ကမလဲ။ ပါဠိေတာ္ျမန္မာျပန္လည္း ဖတ္တာပဲ။ ေလာကီေလာကုတ္ အေထြေထြ စာေပလည္း ဖတ္တာပဲ။
ဦးသုမနအေနနဲ႔ တစ္ခါတည္းၿပီး ပါဠိက်မ္းရင္းေတြ ႏွံ႔စပ္သြားေအာင္ တိပိဋက စာေမးပြဲ ေျဖမလား။ ပိဋကသံုးပံု ႏႈတ္ငံုေဆာင္တယ္၊ ေရးေျဖေအာင္တယ္ ဆိုတာလည္း ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူခဲ့တဲ့ ပါဠိေတာ္ေတြ အားလံုးကို တိပိဋက စာေမးပြဲမွာ ျပ႒ာန္းထားတာ မဟုတ္ဘဲ သင္႐ိုးပိဋကတ္ဆိုၿပီး ၀ိနည္းငါးက်မ္း သုတ္သံုးက်မ္းနဲ႔ အဘိဓမၼာခုနစ္က်မ္းကိုပဲ ပိဋကသံုးပံုထဲက ေရြးထုတ္ထားတာ။ ပိဋကသံုးပံုစာေမးပြဲမွာ မျပ႒ာန္းတဲ့ ဘုရားေဟာ ပါဠိေတာ္ေတြ က်မ္းစာအုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ေနေသးတာကို ဦးသုမန သိထားတယ္။ ပိဋကသံုးပံုကို တကယ္ေပါက္ခ်င္ရင္ စာေမးပြဲမွာ မျပ႒ာန္းတဲ့ က်မ္းစာေတြကို ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ဆက္ၿပီး ေလ့လာရေသးတာ။ ေနာက္ၿပီး အာဂံုက်က္တာကို အထင္ႀကီး ေလးစားသူေတြ အမ်ားႀကီး ရွိသလို အထင္ေသး အျပစ္ဖြဲ႔ သူေတြကလည္း မနည္းလွဘူး။ လူအမ်ိဳးမ်ိဳး နတ္အဖံု ရွိၾကတာကိုး။ အထူးသျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္သူေတြနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသား မဟုတ္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက အာဂံုက်က္တာကို သိပ္ၿပီး အထင္မႀကီးခ်င္ၾကဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႕က မလိုတဲ့ေနရာမွာ လူ႔စြမ္းအင္ေတြ အလကား ျဖဳန္းပစ္ေနတာလို႔ေတာင္ စြပ္စြဲၾကေသးတယ္။ ေရွးတုန္းက စာအုပ္မရွိလို႔ က်က္မွတ္ထားရတာ ခုေခတ္မွာ ဒါမ်ိဳး မလိုေတာ့ပါဘူးလို႔လည္း ေျပာၾကေသးတယ္။ အဓိပၸာယ္ သိရင္ ၿပီးေရာေပါ့တဲ့။ အလြတ္က်က္ထားလည္း ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ မွတ္မိႏိုုင္မွာမို႔လည္း ေနာက္ေတာ့ စာအုပ္ျပန္ၾကည့္ရတာပဲတဲ့။ “ေပါတၳေကသု စ ယံ သိပၸံ”ကို ကိုးကားၿပီး “စာအုပ္ထဲကစာ ကိုယ့္စာမဟုတ္ဘူး”လို႔ တံု႔ျပန္ေတာ့ ေခါင္းတြင္တြင္ရမ္းရင္း သေရာ္သလိုလို နားမလည္သလိုလို ရယ္ေနၾကျပန္ေရာ။ ဦးသုမန အေနနဲ႔ေတာ့ လူ႔စြမ္းအင္ေတြ ဘာေတြညာေတြ အပထား စာက်က္အားေကာင္းတဲ့ ကုိယ္ေတာ္ေတြ ဒီေလာက္မ်ားတဲ့ စာေတြက်က္ဖို႔ သဒၶါတရား ျပည့္၀တဲ့ ကိုယ္ေတာ္ေတြကို ၾကည္ညိဳႏိုင္ ခ်ီးက်ဴးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကို အားက်ၿပီး သူကိုယ္တိုင္ ဒီအဆင့္ျမင့္စာေမးပြဲေတြ ၀င္ေျဖဖို႔က်ေတာ့ မ၀ံ့မရဲ ျဖစ္ေနျပန္ေရာ။ နိကာယ္ငါး၀ ပိဋကသံုးပံု အကုန္လံုးမေျပာနဲ႔ စာေမးပြဲအတြက္ ေရြးထုတ္ထားတာကိုပဲ ႏႈတ္ငံုေဆာင္ က်က္မွတ္ဖို႔ ေတာ္ေတာ္ခက္လိမ့္မယ္။ ဒီေန႔ေခတ္မွာ ႏႈတ္ငံုေဆာင္ ကိုယ္ေတာ္ေတြ ေရးေျဖေအာင္ ကိုယ္ေတာ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေပမယ့္ သူတို႔က ထိပ္တန္းဉာဏ္ႀကီးရွင္ေတြ။ သာမန္ဉာဏ္ရွင္ ဦးသုမန အတြက္ေတာ့ မေတြးရဲစရာ။
~~~~~~~~~~
Language skill is a key to success of foreign missionary.
ဘာသာစကား ကၽြမ္းက်င္မႈဟာ ႏိုင္ငံျခားသာသနာျပဳလုပ္ငန္းမွာ ေအာင္ျမင္ဖို႔ ေသာ့ခ်က္ပါ။
Language skill can be developed by practice.
ဘာသာစကား စြမ္းရည္ကို အေလ့အက်င့္နဲ႔ ျမွင့္တင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
~~~~~~~~~~
ႏိုင္ငံျခားသာသနာျပဳဖို႔ အဂၤလိပ္စာ သင္မလား။ ႏိုင္ငံျခားမွာ ပညာသြားသင္မလား။ ႏိုင္ငံျခားသာနာျပဳလုပ္ငန္းဆိုတာ ဘာသာတိုင္းအတြက္ အဓိကက်တဲ့ လုပ္ငန္းတစ္ခုေလ။ ဗုဒၶဘာသာမွာပဲၾကည့္။ ႏိုင္ငံျခားသာသနာျပဳ လုပ္ငန္းေၾကာင့္ အိႏၵိယက ဗုဒၶဘာသာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရာက္လာတယ္။ တစ္ျခားႏိုင္ငံေတြဆီလည္း ေရာက္သြားတယ္။ ခုဆို ဗုဒၶဘာသာဟာ ကမၻာ့ဘာသာႀကီးတစ္ခု ျဖစ္ေနၿပီ။ ဒါ ႏို္င္ငံျခား သာသနာျပဳလုပ္ငန္း ရွိလို႔ေပါ့။ ဒီေန႔ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံတိုင္းက ဒီလုပ္ငန္းကို အားစိုက္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကတယ္။ ဘုရားအဆံုးမေတာ္ေတြ ျပန္႔ပြားဖို႔ ႏိုင္ငံျခားသာသနာျပဳ လုပ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္၊ ႏိုင္ငံျခားသြားၿပီး ပညာသင္မယ္ဆိုရင္ အေရးႀကီးတာ တစ္ခုက ႏို္င္ငံတကာမွာ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ အသံုးျပဳေနတဲ့ အဂၤလိပ္စာ အဂၤလိပ္စကား ကၽြမ္းက်င္ဖို႔ပဲ။ တစ္ျခား ဘာသာစကားေတြလည္း တတ္ထားရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့။ အနည္းဆံုး အဂၤလိပ္လိုေတာ့ ေရးတတ္ ဖတ္တတ္ ေျပာတတ္ နားေထာင္တတ္ရမယ္။ ဦးသုမနအေနနဲ႔ ဓမၶာစရိယဘြဲ႔ရ ပရိယတၱိအေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့သူ ပဋိပတၱိအရာမွာလည္း တီးမိေခါက္မိရွိတဲ့သူဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံျခား သာသနာျပဳ လုပ္ခ်င္ရင္ အဂၤလိပ္စာ တတ္ဖို႔ပဲလိုေတာ့တယ္။ အဂၤလိပ္စာ ဘယ္လိုသင္မလဲ။ အဂၤလိပ္ က်ဴရွင္ေတြ စကားေျပာသင္တန္းေတြ သြားတက္တယ္ဆိုရင္ ကေလးေတြနဲ႔ တလံုးလံုး တ႐ံုး႐ံုး ျဖစ္ေနမွာ။ ေတာ္ပါ့မလား။ ဦးသုမနကို သီးသန္႔ သင္ေပးမယ့္ အဂၤလိပ္ဆရာ ရႏိုင္မလား။ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ ဆရာတစ္ေယာက္ေယာက္က ဦးသုမနကို ေရရွည္အခ်ိန္ေပးၿပီး သင္ႏို္င္ပါ့ မလား။ တနည္းနည္းနဲ႔ ႀကိဳးစားသင္လိုက္လို႔ အဂၤလိပ္စာ အဂၤလိပ္စကား တီးမိေခါက္မိ ရွိပါၿပီတဲ့။ ႏိုင္ငံျခားပညာေတာ္သင္ကိစၥ ႏိုင္ငံျခားသာသနာျပဳကိစၥေတြမွာ ဦးသုမန ေပါက္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ပါ့မလား။ ေနာက္တစ္ဆင့္ ႏိုင္ငံျခားသြားၿပီး စာသင္မယ္ဆိုရင္လည္း အဓိက လိုအပ္ခ်က္က ေငြ။ ဦးသုမန ဆိုတာက ၾကည္ညိဳသူေတြ ၀ိုင္း၀ိုင္းလည္ေနတဲ့ နာမည္ႀကီး ဓမၼကထိကလည္း မဟုတ္။ ကမၼ႒ာနာစရိယလည္း မဟုတ္။ ႐ိုး႐ိုးကုတ္ကုတ္ စာခ်ဘုန္းႀကီးေလး။ လာဘ္လာဘ အရာမွာေတာ့ အႏုတ္စုတ္ဂုတ္စုတ္ကေလး။ ဒီေတာ့ ပညာသင္စရိတ္ ေငြရဖို႔ ရြာျပန္ေျပးရမလား။ ပူဆာခံရတဲ့ မိဘေဆြမ်ိဳးေတြ ကၽြဲေရာင္း ႏြားေရာင္း ကုန္းေရာင္း လယ္ေရာင္းလုပ္ကုန္ၾကရင္ ေတာ္ပါ့မလား။ နားစြန္နားဖ်ားၾကားဖူးတာ ရွိတယ္။ စရိတ္စက ႀကီးႀကီးနဲ႔ သီဟုိဠ္တို႔ အိႏၵိယတို႔ သြားၿပီးစာသင္ၾကတယ္။ ဒီက မိဘေဆြမ်ိဳး ဒကာဒကာေတြရဲ့ အေထာက္အပံ့နဲ႔ သြားၾကတာတဲ့။ ပညာသင္ ရဟန္းေတာ္ေတြကို ပညာသင္ စရိတ္ေထာက္ပံ့ ေပးတဲ့ အသင္းအဖြဲ႔တစ္ခ်ိဳ႕ ရွိေပမယ့္ ေထရ၀ါဒအသိုက္အ၀န္းရဲ့ ေထာက္ပံ့မႈက မဟာယာနေတြရဲ့ ေထာက္ပံ့မႈနဲ႔စာရင္ မံု႔ဖိုးပဲဖိုးေလာက္ပဲ ရွိတာတဲ့။ လံုး၀မရွိတာနဲ႔စာရင္ေတာ့ ေတာ္ေသးတာေပါ့။ နည္းတာမ်ားတာ အပထား ပံ့ပိုးခ်င္တဲ့စိတ္ ရွိတာကိုက တန္ဖိုးႀကီးလွပါၿပီ။ ပညာသင္ရာက ျပန္လာေတာ့လည္း ရလာတဲ့ဘြဲ႔ေတြက အႀကီးႀကီးေတြ PhDေတြ MAေတြဆိုေတာ့ ဂုဏ္နဲ႔တန္ေအာင္ ခန္႔ခန္းျငားျငား ေက်ာင္းနဲ႔ကန္နဲ႔ ေနရတာတဲ့။ ေက်ာင္းေတြကန္ေတြ က်ေတာ့လည္း ဒီက မိဘေဆြမ်ိဳး ဒကာဒကာေတြကပဲ ေဆာက္ေပးရတာတဲ့။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ႏိုင္ငံျခား သာသနာျပဳမယ္လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ထားေပမယ့္ ပညာသင္ဘြဲ႔ရလို႔ ႏိုင္ငံျခားကျပန္လာၿပီး ျမန္မာျပည္မွာ ေက်ာင္းဘုန္းႀကီးသာ ျဖစ္သြားတယ္ ႏိုင္ငံျခားသားနဲ႔ အျပန္အလွန္ နာရီ၀က္ တစ္နာရီေတာင္ စကားမေျပာဖူးခဲ့ဘူးတဲ့။ ႏိုင္ငံျခားသားကို တရားေဟာဖို႔ တရားျပဖို႔ ေနေနသာသာ ကံေကာင္းလို႔ တနည္းအားျဖင့္ ကံဆိုးလို႔ ႏုိင္ငံျခားသားနဲ႔ စကားေျပာခြင့္ ရရတဲ့အခါ Hello. Good morning နဲ႔ ႏွႈတ္ဆက္ တစ္ဖက္ကေျပာတာ နာလည္သလိုလို Yes. No. Yes, yes. No, no. Ok. Yes, ok. I think so. I don’t think so. ေတြနဲ႔ မ်က္စိမွိတ္ အံက်ိတ္အားတင္းရင္း ေဖာ္လိုလိုက္ၿပီး ဆက္ေျပာေနရင္ အစြမ္းအစ လူသိမွာစိုးလို႔ ခပ္ျမန္ျမန္ေလး See you. Goodbye လုပ္လိုက္ရတာတဲ့။ ေကာင္းေရာ။ ေနာက္တခုက ႏိုင္ငံျခား သာသနာျပဳ ႂကြတယ္ဆိုေပမယ့္ မ်ားေသားအားျဖင့္ ဟိုမွာေတြ႔တာက ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာေတြ တဲ့။ ႏိုင္ငံျခားမွာ ႏိုင္ငံျခားေရာက္ ျမန္မာဒကာဒကာမေတြကို ႏိုင္ငံျခားသာသနာျပဳ ျမန္မာ ဘုန္းႀကီးက ျမန္မာဘာသာစကားနဲ႔ တရားေဟာေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေရာက္ ျမန္မာဒကာဒကာမ ေတြက ႏိုင္ငံျခားသာသာနာျပဳ ျမန္မာဆရာေတာ္ကို ႏိုင္ငံျခားေငြ လႉလိုက္တာတဲ့။ ေနာက္ၿပီး ကမၻာက အသိအမွတ္ျပဳေလာက္ေအာင္ ခန္႔ျငားတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြဖတ္ဖို႔ ျမန္မာဘုန္းႀကီးေတြ အဂၤလိပ္လိုေရးတဲ့ စာအုပ္စာေပလည္း ဟုတ္တိပတ္တိ မရွိေသးဘူးတဲ့။ ႏိုင္ငံျခားမွာ ေက်ာင္းထိုင္တဲ့ ကိုယ္ေတာ္ေတြလည္း ႏိုင္ငံျခားမွာ အေျခခ်ေနထိုင္တဲ့ ဒါမွမဟုတ္ ႏိုင္ငံျခားမွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာေတြနဲ႔ပဲ အမ်ားဆံုး ဆက္ဆံရတာတဲ့။ ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းႀကီး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ရွားရွားပါးပါး ႏိုင္ငံျခားသားနဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ရတဲ့ေန႔ စကားစျမည္ ေျပာခြင့္ရတဲ့ ေန႔ဆိုရင္ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ အေနနဲ႔ ဒိုင္ယာရီမွာ မွတ္တမ္းတင္ ထားရတာတဲ့။ သူတို႔ေက်ာင္းက ျမန္မာေတြစုေ၀းရာ ျဖစ္ေနၿပီး သူတို႔ရဲ့ သာသာနာေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္က ရြာဦးေက်ာင္း ဆရာေတာ္ရဲ့ တာ၀န္၀တၱရားထက္ သိပ္မပိုလွဘူးတဲ့။ ႏိုင္ငံျခားက ျမန္မာ့သာသနာ အ၀န္းအ၀ိုင္း ေသးေသးေလးေတြထဲမွာ ပုထုဇဥ္တို႔ သဘာ၀ ကုလမေစၧရကလည္း ရွိေသးတာတဲ့။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ႏိုင္ငံျခားမွာ ေက်ာင္းထို္င္ရင္း Sunday School တို႔ Weekly Dhamma Discussion တို႔လို တရားေတာ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သင္ၾကားမႈ ေဆြးေႏြးမႈ ေဟာေျပာမႈေတြကို ဦးေဆာင္ဦးရြက္ လုပ္္ေနတဲ့ ျမန္မာဆရာေတာ္ေတြလည္း နည္းနည္းပါးပါးေတာ့ ရွိတယ္တဲ့။ ဒီ့ျပင္ ႏိုင္ငံျခားသား ေတြကို အဓိကသင္တန္းသားအျဖစ္ ဦးတည္ခ်က္ထားတဲ့ ျမန္မာဘုန္းႀကီးေတြရဲ့ အဘိဓမၼာ သင္တန္းေတြ ၀ိပႆနာသင္တန္းေတြလည္း ႀကိဳးၾကားႀကိဳးၾကားေတာ့ ရွိတယ္တဲ့။ ျခံဳၾကည့္ လိုက္ရင္ အားမရစရာေတြက ခပ္မ်ားမ်ား ျဖစ္ေနတဲ့ သတင္းစကားေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခား သာသနာျပဳလုပ္ငန္းကလည္း ႏိုင္ငံျခားဆိုတာ ဘာရယ္လုိ႔ မသိေသးတဲ့ ဦးသုမနအတြက္ ဆြဲေဆာင္မႈအား နည္းေနေသးတယ္။
~~~~~~~~~~
Wavering is a characteristic of worldly people.
မျပတ္သားမႈဆိုတာ ေလာကသားတို႔ရဲ့ စ႐ိုက္လကၡဏာ တစ္ခုပါ။
Only what is uncertain is certain in life.
ဘ၀မွာ မေသခ်ာတာ တစ္ခုပဲ ေသခ်ာပါတယ္။
~~~~~~~~~~
ဦးသုမန ဘာပဲလုပ္လုပ္ ဦးသုမနကို အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္မယ့္သူေတာ့ ရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အနည္းနဲ႔ အမ်ား အားေပးၾကမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခုခုလုပ္ဖို႔ ျပတ္ျပတ္သားသား မဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေသးတာက ဦးသုမန။ ဦးသုမန တစ္ပါးတည္း ေမးခြန္းေတြနဲ႔ မူးေ၀ေနေတာ့တယ္။ ဦးသုမနရဲ့ ပံုမွန္စာ၀ါေတြကေတာ့ ပိတ္ထားဆဲပါ။ ဦးသုမနရဲ့ စာ၀ါေတြ ဘယ္ေန႔ျပန္စမလဲ။ ဘယ္သူမွ အတိအက် မသိပါဘူး။ ဦးသုမနကိုယ္တိုင္လည္း မသိပါဘူး။ ဦးသုမနရဲ့ မနက္ဖန္က ဘာတဲ့လဲ။ ပရိယတၱိ၀န္ေဆာင္ ရဟန္းငယ္တစ္ပါးရဲ့ အနာဂတ္ ဘ၀ခရီးက ဘယ္လိုျဖစ္လာလိမ့္ မလဲ။
:)
ရွင္အာစာရ
အသစ္တစ္ခုကို သူဖန္တီးျပီးခ်ိန္ ျပန္စျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။
ReplyDelete