Tuesday, March 18, 2025

အကြင်နာနုဿတိ - ၂။ အကြင်နာစွဲနေ ငြိမ်သက်စေ

မှ အဆက် )
 

 ဒီနေ့ခေတ်မှာ တော်တော်များများ တရားအားထုတ်ကြပါတယ်။ သူတို့အတွက် ကြီးမားတဲ့ ပြဿနာက စိတ်ကို ငြိမ်အောင် မထိန်းနိုင်တာပါ။ ဘယ်လောက်ပဲ အသည်းအသန် ကြိုးစားကြိုးစား တွေးတောတာကို မရပ်တံ့နိုင်ကြပါဘူး။ ဘာ့ကြောင့်လဲ။ ဒါကို သဘောပေါက်ဖို့ ပုံပြင်တစ်ပုဒ် ပြောပြပါမယ်။

ညနေခင်း တစ်ခုမှာ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ဆီ ဖုန်းဝင်လာတယ်။

 “ဟလို ထ.က ပါ။ ဒီညနေ ကော်ဖီထွက်သောက်ဖို့ အားသလားလို့ ဖုန်းဆက်သူက မေးတယ်။

 “သိပ်အားတာပေါ့လို့ အမျိုးသမီးက ပြန်ဖြေတယ်။

 ထ.က ဆိုတဲ့ ဖုန်းဆက်သူက ဆက်ပြောတယ်။

 “ကောင်းပြီ။ ငါကြိုက်တဲ့ ကော်ဖီဆိုင် သွားကြမှာနော်။ မင်းကြိုက်တဲ့ဆိုင် မဟုတ်ဘူး။ မင်း ဘလက်ကော်ဖီခါးခါး သောက်ရမှာနော်၊ မင်းကြိုက်တဲ့ နို့ကော်ဖီချို မသောက်ရဘူး။ ငါစားသလို ဘလူးဘယ်ရီ ပေါင်မုန့် စားရမယ်နော်၊ မင်းစားနေကျ ထောပတ်မုန့်တွေ မစားရဘူး။ ငါ့စိတ်ကြိုက် တိတ်ဆိတ်တဲ့ ချောင်တစ်ခုမှာ ထိုင်ကြမယ်နော်၊ မင်း ခါတိုင်းလုပ်နေကျအတိုင်း ကော်ဖီခွက် ကိုင်သောက်ရင်း လျှောက်သွားတာမျိုး မရဘူး။ ငါ စိတ်ဝင်စားတဲ့ နိုင်ငံရေး အကြောင်းတွေ ပြောကြမယ်နော်၊ မင်း တွတ်ထိုးနေကျ ဘာသာရေး အကြောင်းတွေ မပါရဘူး။ နောက်ဆုံး တစ်ခု . . . ငါတို့ မိနစ်ခြောက်ဆယ် ထိုင်ကြမယ်နော်။ မိနစ်ငါးဆယ်၊ မိနစ်ခုနစ်ဆယ် အလျှော့အတင်း မရဘူး။ တစ်နာရီ အတိအကျပဲ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ငါက အဲ့လောက်ပဲ နေချင်တာမို့လို့ ပါတဲ့။

 ဖုန်းကိုင်တဲ့ အမျိုးသမီးက စဉ်းစားတဲ့ပြီး ချက်ချင်း ပြန်ပြောတယ်။

အင်း . . . ခုမှ သတိရတယ်။ ငါ ဒီညနေ သွားဆရာဝန် ပြစရာရှိတယ်။ ဆောရီးပဲ ထ.က ရေ။ ငါ မလိုက်နိုင်ဘူးတဲ့။

ဘယ်သွား ဘာစား ဘာတွေသောက်၊

ဘယ်ထိုင် ဘာပြော ပညတ်သူ တစ်ယောက်။

ကော်ဖီပူ အတူသောက်မလား သူကမေး၊

မသောက်ချင်ဘူး ရှောင်ထွက်ပြေး။

 

.က ဆိုတဲ့သူ ဘယ်သူလဲ မခန့်မှန်းမိသေရင် . . . သူကတော့ ငထိန်းကောင်ပါ။

ဒါကို တရားအားထုတ်တဲ့သူနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ပါ။

စိတ်ရေ . . . နားထောင်စမ်း။ ငါတို့ တရားထိုင်ကြမယ်။ မင်းက ငါလုပ်စေချင်တဲ့အတိုင်း အသက်ရှူတာကို စောင့်ကြည့်ရမယ်။ မင်း ထင်တိုင်း လျှောက်မသွားရဘူး။ ငါ ဖြစ်စေချင်တဲ့အတိုင်း နှာသီးဖျားမှာပဲ စူးစူးစိုက်စိုက် ရှိနေရမယ်။ လမ်းပေါ် မထွက်ရဘူး။ မိနစ်ခြောက်ဆယ် အတိအကျ ထိုင်နေရမယ်။ တစ်မိနစ်မှ အပိုအလို မရှိစေရဘူးဆိုပြီး တရားထိုင်တဲ့သူနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ပါ။

ကိုယ်က ကိုယ့်စိတ်ကို ကိုယ့်ကျေးကျွန်လို သဘောထားပြီး ထိန်းချုပ်ကောင် လုပ်တဲ့အခါ စိတ်က ကိုယ့်ဆီကနေ ထွက်ပြေးဖို့ ကြိုးစားတာ မဆန်းပါဘူး။ စိတ်က အသုံးမကျတဲ့ အမှတ်တရတွေအကြောင်း တွေးလိမ့်မယ်၊ ဖြစ်မလာနိုင်တာတွေ စီမံခန့်ခွဲလိမ့်မယ်။ လေထဲ တိုက်ဆောက်မယ်၊ ဒါမှမဟုတ် အိပ်ပျော်သွားမယ်။ ကိုယ်နဲ့ဝေးပြီးရော . . . သူလုပ်မှာပဲ။ ဒါကြောင့် စိတ်ကို ငြိမ်အောင် မထိန်းနိုင်တာပါ။

 

အမြဲ စိုးမိုး ထိန်းချုပ်ကောင်၊

စိတ်က မငြိမ်နိုင်ပေါင်။

 

စောစောက အမျိုးသမီးဆီ ဖုန်းဝင်လာပြန်တယ်။

ဟလို က.က ပါ။ ဒီညနေ ကော်ဖီလာသောက်နိုင်မလား။ မင်း ဘယ်နေရာ သွားချင်လဲ။ မင်း ဘာသောက်ချင်လဲ၊ ဘာစားချင်လဲ။ မင်း ကြိုက်တဲ့နေရာမှာ ထိုင်ကြမယ်။ မင်း ပြောချင်တာတွေ ပြောကြမယ်။ မင်း နေချင်သလောက် ငါ နေပေးပါ့မယ်လို့ ဖုန်းဆက်သူက ပြောတယ်။

 ဖုန်းကိုင်တဲ့ အမျိုးသမီးက ပြန်ဖြေတယ်။

သိပ်ရတာပေါ့။ ငါ ဒီညနေ သွားဆရာဝန် ပြစရာတော့ ရှိတယ်။ ထားလိုက်ပါ။ သွားဆရာဝန်က အရေးမကြီးပါဘူး။ မင်းနဲ့ ကော်ဖီသောက်ဖို့ ငါ လာခဲ့မယ်တဲ့။

 အဲ့ဒီလိုနဲ့ပဲ သူတို့နှစ်ယောက် နားနာနေနေနဲ့ ပျော်စရာ အချိန်တစ်ခုကို အတူတူ ကုန်လွန်ခဲ့ကြတယ်။ ထင်ထားတာထက် ပိုပြီး အချိန်ကြာသွားတယ်။ က.က ဆိုတဲ့ ဖုန်းဆက်သူကတော့ အကြင်နာကောင် ဖြစ်ပါတယ်။

 

စိတ်ကို မိတ်ဖွဲ့ တရားထိုင်၊

ဘာတွေ ဖြစ်မလဲ မှန်းဆနိုင်။

 

စိတ်ကို ရင်းနှီးတဲ့ မိတ်ဆွေလို ဆက်ဆံတယ် ဆိုတာဟာ စိတ်အပေါ် နွေးထွေးတာ၊ စိတ်နဲ့ရင်းနှီးတာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဟေ့ကောင် တရားထိုင်မလား။ မင်းက ဘာကို အာရုံစိုက်ချင်သလဲ။ ဘယ်လို ထိုင်ချင်သလဲ။ ဘယ်လောက် ကြာမလဲလို့ စေ့စပ်တဲ့သဘောနဲ့ စိတ်ကို ဆက်ဆံနိုင်ပါတယ်။ စိတ်အပေါ် ဖော်ဖော်ရွေရွေ ကြင်ကြင်နာနာနဲ့ သတိထားပြီး ဆက်ဆံလိုက်တဲ့အခါ စိတ်က သွားချင်ရာ လျှောက်မသွားတော့ပါဘူး။ စိတ်က ကိုယ်နဲ့အတူ နေလာပါတယ်။ စိတ်နဲ့အတူ အချိန်ဖြုန်းရင်း အပန်းဖြေနိုင်ပါတယ်။ မျှော်လင့်ထားတာထက် ပိုပြီး အချိန် ကြာနိုင်ပါတယ်။

 

(ဆက်ရန် . . . . .)

 

Ref:
Kindfulness and Stillness” from

“Kindfullness” by Ajahn Brahm

Thursday, March 13, 2025

ပြည်တော်ဝင်ကြွ တပေါင်းလ


---

သာယာတဲ့ လတစ်လအဖြစ် တပေါင်းလကို ညွှန်းဆိုကြပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ဆောင်းအကုန် နွေအကူး ကြားကာလ ဖြစ်တဲ့အတွက် မပူလွန်း အအေးလွန်း ရာသီဥတု သာယာချိန်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ နှင်းတွေ ဖွဲဖွဲကျလို့ အေးစိမ့်နေတာလည်း မဟုတ်၊ မိုးတွေ စွေနေလို့ အနေကျုံ့မှာလည်း မပူရ၊ နွေသင်္ကေတ ဖုန်တွေမြူတွေလည်း တထောင်းထောင်း မထသေးချိန်မို့ သာယာတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ စာဆိုရှင်တို့ ဖွဲ့ဆိုချီးကျူးကြတဲ့လ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုထို စာဆိုရှင်တို့ ထွန်းကားခဲ့တဲ့ ခေတ်ကာလဟာ တောင်သူလယ်သမားတွေဟာ ကျွဲနဲ့နွားနဲ့ အတူရုန်းပြီး တောင်သူလုပ်ကြရပါတယ်။ တပေါင်းလမှာ သီးနှံတွေ ရိပ်သိမ်းပြီးစ တောင်သူလုပ်ငန်းတွေ ရပ်နားထားကြတာမို့ တောင်သူလယ်သမားတွေအတွက်လည်း အနားရချိန် ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီခေတ်က စာဆိုတွေ ဖွဲ့ခဲ့ကြတဲ့ တပေါင်းလရဲ့ အလှတရားကို ခုခေတ်လူတွေ ခံစားနိုင်ကြပါ့အုံးမလား သံသယ ဖြစ်မိပါတယ်။ စက်မှုလယ်ယာ အပါအဝင် တိုးတက်မှုတွေ အသင်္ချေ၊ ဆုတ်ယုတ်မှုတွေ အန္တနဲ့ ရာသီဥတုတွေလည်း ဖောက်ပြန်ပြောင်းလဲနေလေတော့ ကမ္ဘာအပူဆုံးဒေသ, ကမ္ဘာလေထု အညစ်ညမ်းဆုံး မြို့ရွာဒေသက လူတွေဟာ တပေါင်းလရဲ့ သာယာပုံကို အရုပ်ရေးပြရင်တောင် ခံစားနိုင်ကြပါ့မလား။

 

ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ဗုဒ္ဓသာသနာအတွက် အထင်ကရ ဖြစ်ရပ်တွေ တပေါင်းလမှာ ဖြစ်ခဲ့ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဘုရားလောင်း သိဒ္ဓတ္ထမင်းသားဟာ ထီးနန်းစည်းစိမ်ကို စွန့်ခွာပြီး တောထွက်ရပြု, ခြောက်နှစ်ကြာအောင် ဒုက္ကရစရိယာ ကျင့်ပြီးတဲ့နောက် သစ္စလေးပါး ထိုးထွင်းသိမြင်ပြီး ဘုရားဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ ဘုရားဖြစ်ပြီးတဲ့အခါ အရပ်တကာ ဒေသစာရီ လှည့်လည်ပြီး တရားဟောရင်း ရာဇဂြိုဟ်မြို့ ရောက်ရှိတော်မူလာပါတယ်။ ဘုရားရှင်ဟာ ရာဇဂြိုဟ်ပြည် ဝေဠုဝန်ကျောင်းမှာ သီတင်းသုံးတော်မူရင်း အင်္ဂတိုင်းနဲ့ မဂဓတိုင်းက ဒကာဒကာမတွေကို တရားရေအေး အမြိုက်ဆေး တိုက်ကျွေးတော်မူနေတယ် ဆိုတဲ့အကြောင်း ကပိလဝတ်ပြည်က သုဒ္ဓေါဒနမင်းကြီး သတင်းကြားလိုက်ရချိန်မှာ သားတော်ဘုရားကို ဖူးတွေ့လိုစိတ်တွေ တဖွားဖွား ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။

အမတ်တစ်ယောက်နဲ့ အခြံအရံ တစ်ထောင်ကို စေလွှတ်ပြီး မြတ်စွာဘုရားကို ရာဇဂြိုဟ်ကနေ ကပိလဝတ် နေပြည်တော် ကြွချီဖို့ ပင့်လျှောက်ခိုင်းလိုက်ပါတယ်။ ဘုရားပင့်ဖို့ တာဝန်ပေးခံရတဲ့ တမန်တော်တွေဟာ မြတ်စွာဘုရားဆီ ရောက်တဲ့အခါ တရားနာ, တရားရကြလို့ မြတ်စွာဘုရားထံမှာ ရဟန်းပြုနေလိုက်ကြပြီး ဘုရားပင့်ဖို့ တာဝန်ကို လျစ်လျူရှူ ထားလိုက်ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် အမတ်တစ်ယောက်နဲ့ အခြံအရံ တစ်ထောင်ကို ဘုရားပင့်ဖို့ နောက်တစ်ကြိမ် ထပ်လွှတ်ရပြန်ပါတယ်။ နောက်ထပ်လွှတ်တိုင်းလည်း တမန်တော်တွေဟာ တရားနာ တရားရပြီး ဘုရားပင့်ဖို့ တာဝန်ကို လျစ်လျူရှူ ထားလိုက်ကြတဲ့အတွက် ဆယ်ကြိမ်တိတိ စေလွှတ်ရပါတယ်။ ဆယ်ကြိမ်မြောက် နောက်ဆုံး စေလွှတ်ရာမှာတော့ ဖွားဖက်တော် ကာဠုဒါယီ အမတ်နဲ့ အခြွေအရံ တစ်ထောင်ကို စေလွှတ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကာဠုဒါယီ အမတ်နဲ့ အခြံအရံ တစ်ထောင်လည်း တရားနာ, တရားရကြပြီး မြတ်စွာဘုရားထံမှာ ရဟန်းပြုကြပေမယ့် ကာဠူဒါယီ ရဟန်းဟာ ဘုရားပင့်ရမယ့် တာဝန်ကို လျစ်လျူ ရှုမထားဘဲ မြတ်စွာဘုရား ကပိလဝတ်နေပြည်တော် ကြွဖြစ်အောင် ပင့်လျှောက်ပါတယ်။ အဲ့ဒီလို ပင့်လျှောက်တဲ့အတွက် မြတ်စွာဘုရား ကပိလဝတ်ပြည်  ကြွတော်မူချိန်ဟာ သာယာတဲ့ တပေါင်းလပြည့်နေ့ ဖြစ်ပါတယ်။ မြတ်စွာဘုရား ပြည်တော်ဝင်ဖို့ စတင်ကြွလှမ်းတဲ့နေ့ ဖြစ်တဲ့အတွက် တပေါင်းလပြည့်နေ့ဟာ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တွေအတွက် နေ့ထူးနေ့မြတ် တစ်ရက်ပင် ဖြစ်ပါတယ်။

 

ကာဠူဒါယီရဟန်း မြတ်စွာဘုရားကို ပင့်လျှောက်ရာမှာ တပေါင်းလရဲ့ ရာသီဥတု သာယာပုံ၊ လမ်းခရီး လှပပုံတွေကို ချီးကျူးဖွဲ့ဆိုပြီး ပင့်လျှောက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

၅၂၇။     ‘‘အင်္ဂါရိနော  ဒါနိ ဒုမာ ဘဒန္တေ, ဖလေသိနော ဆဒနံ ဝိပ္ပဟာယ၊

တေ အစ္စိမန္တောဝ ပဘာသယန္တိ, သမယော မဟာဝီရ ဘာဂီ ရသာနံ။

၅၂၇။     အရှင်ဘုရား ယခုအခါ သစ်ပင်တို့သည် ပွင့်သီးလိုကြကုန်သည်ဖြစ်၍ ရော်ရွက်ဝါတို့ကို ခြွေချ ကုန်လျက် မီးကျီးအသွေး နီတွေးသော ဖူးညွှန့်ရှိနေကြပါကုန်၏၊ ထိုသစ်ပင်တို့သည် မီးလျှံကဲ့သို့ (အရပ်လေး မျက်နှာတို့၌) ထွန်းပတောက်ပြောင်ပါကုန်၏၊ အတ္ထရသစသည်တို့၏ စုဝေးပေါင်းဆုံရာ ဖြစ်တော်မူသော ကြီးမြတ်သော လုံ့လရှိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရား (နေပြည်တော်သို့ ကြွတော်မူရန်) အချိန်တန်ပါပြီ။

 

၅၂၈။     ‘‘ဒုမာနိ  ဖုလ္လာနိ မနောရမာနိ, သမန္တတော သဗ္ဗဒိသာ ပဝန္တိ၊

ပတ္တံ ပဟာယ ဖလမာသသာနာ, ကာလော ဣတော ပက္ကမနာယ ဝီရ။

၅၂၈။     သစ်ပင်တို့သည် ပင်လုံးကျွတ် ပွင့်ကြကုန်သည်ဖြစ်၍ နှလုံးမွေ့လျော်ဖွယ်ရှိကြပါကုန်၏၊ ထက်ဝန်းကျင် အရပ်လေးမျက်နှာတို့သည်လည်း (ရနံ့တို့ဖြင့်) သင်းပျံကြိုင်လှိုင်ကြပါကုန်၏၊ ထိုသစ်ပင်ကို အရွက်ဟောင်းတို့ ပယ်စွန့်၍ အသီးသီးရန် တောင့်တကြပါကုန်၏၊ လုံ့လရှိတော်မူသော မြတ်စွာဘုရား ဤရာဇ ဂြိုဟ်ပြည်မှ ထွက်ကြွတော်မူရန် အချိန်တန်ပါပြီ။

 

 

၅၂၉။     ‘‘နေဝါတိသီတံ န ပနာတိဥဏှံ, သုခါ ဥတု အဒ္ဓနိယာ ဘဒန္တေ၊

ပဿန္တု တံ သာကိယာ ကောဠိယာ စ, ပစ္ဆာမုခံ ရောဟိနိယံ တရန္တံ။

၅၂၉။     အရှင်ဘုရား ယခု ရာသီဥတုသည် အေးလည်းမအေးလွန်း၊ ပူလည်းမပူလွန်းလှပါ၊ ချမ်းသာစွာ ခရီးရှည်သွားခြင်းငှါ သင့်လျော်လှပါ၏၊ အနောက်ကို မျက်နှာမူ၍ ရောဟနီမြစ်ကို ကူးတော်မူသော အရှင်ဘုရားကို သာကီဝင်မင်းမျိုးတို့သည်၎င်း ကောလိယ မင်းမျိုးတို့သည်၎င်း ဖူးမျှော်ကြပါစေကုန်လော့။

၅၃၀။     ‘‘အာသာယ ကသတေ ခေတ္တံ, ဗီဇံ အာသာယ ဝပ္ပတိ၊

အာသာယ ဝါဏိဇာ ယန္တိ, သမုဒ္ဒံ ဓနဟာရကာ၊

ယာယ အာသာယ တိဋ္ဌာမိ, သာ မေ အာသာ သမိဇ္ဈတု။

၅၃၀။     (လယ်သမားသည်) စပါးကို လိုလားတောင့်တသဖြင့် လယ်ထွန်ပါ၏၊ အသီးကို လိုလားတောင့်တ သဖြင့်သာလျှင် မျိုးစေ့ကို စိုက်ပျိုးပါ၏၊ ပစ္စည်းဥစ္စာ စုဆောင်းလိုကုန်သော ကုန်သည်တို့သည် (အမြတ်အစွန်းကို) လိုလားတောင့်တသဖြင့် သမုဒ္ဒရာကို ကူးကြပါကုန်၏၊ (ထို့အတူ) အကျွန်ုပ်သည်လည်း (မြတ်စွာဘုရား ကပိလဝတ်ပြည်သို့ ကြွတော်မူလိမ့်မည်ဟူသော) အကြင်လိုလားတောင့်တချက်ဖြင့် (ဤအရပ်၌) ရပ်တည်နေပါ ၏၊ တပည့်တော်၏ ထိုလိုလား တောင့်တချက်သည် ပြီးပြည့်စုံပါစေသတည်း။

ဒီလို အစရှိတဲ့ ဂါထာတွေနဲ့ ချီးကျူးဖွဲ့နွဲ့ပြီး ပင့်လျှောက်တဲ့အကြောင်း ကာဠုဒါယိတ္ထေရဂါထာ ပါဠိတော်မှာ တွေ့ရှိရပါတယ်။

နောက်ဆက်တွဲ အနေနဲ့ မြတ်စွာဘုရား ကပိလဝတ်ပြည် ရောက်ရှိတဲ့အခါ သုဒ္ဓေါဒနမင်းကြီးနဲ့ ဆွေတော်မျိုးတော်တွေက မြတ်စွာဘုရားနဲ့ တပည့်သား သံဃာတွေ သီတင်းသုံးဖို့ နိဂြောဓာရုံ ကျောင်းတိုက် ဆောက်လုပ်လှူဒါန်းကြပါတယ်။

မြတ်စွာဘုရားရှင်ရဲ့ ဒီ ပြည်တော်ဝင်ခရီးမှာ ဂါထာတစ်ထောင် ပါဝင်တဲ့ ဝေဿန္တရာ ဇာတ်တော်ကို ဟောတော်မူပါတယ်။ မဟာဓမ္မပါလဇာတ် ဟောတော်မူတဲ့အခါမှာ သုဒ္ဓေါဒနမင်းကြီး အနာဂါမ် တည်ခဲ့ပါတယ်။ မိထွေးတော် ဂေါတမီလည်း တရားဓမ္မ နာယူရလို့ သောတာပန် တည်ခဲ့ပါတယ်။ ယသော်ဓရာ မင်းသမီးကို အကြောင်းပြုပြီး စန္ဒကိန္နရီဇာတ်ကို ဟောတော်မူခဲ့ပါတယ်။ လက်ထပ်အံ့ဆဲဆဲ ညီတော်နန္ဒမင်းသားကို ရဟန်းပြုပေးခဲ့သလို ရွှေအိုးကြီးလေးလုံး အမွေတောင်းတဲ့ သားတော် ရာဟုလာကိုလည်း ရှင်သာမဏေ ပြုစေပြီး သာသနာ့အမွေ ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် သာကီဝင်မင်းသား တစ်ထောင်တို့လည်း ရဟန်းပြုခဲ့ကြပါတယ်။ ဆွေတော်မျိုးတော်တွေ သာသနာတော်ကို ကြည်ညိုလာအောင် ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ထူးချွန်တဲ့အတွက် ကာဠုဒါယီ ရဟန်းကိုလည်း ကုလပသာဒဧတဒဂ်ဘွဲ့ ချီးမြှင့်တော်မူခဲ့ပါတယ်။

မြတ်စွာဘုရား ပြည်တော်ဝင်ခဲ့တဲ့ တပေါင်းလဟာ သာယာလှပတဲ့အပြင် ထူးခြားတဲ့ သာသရေး ဖြစ်ရပ်တွေနဲ့လည်း ဆက်စပ် ပတ်သက်နေပါတယ် . . . . .

Friday, March 7, 2025

အကြင်နာနုဿတိ - ၁။ သတိမြဲစေ အကြင်နာစွဲနေ

 

 တစ်ညနေမှာ ချမ်းသာတဲ့ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ဟာ ဘာဝနာသင်တန်း သွားတက်တယ်။ သူ့အိမ်နီးနားချင်းတွေ ခိုးဝှက်လုယက်တာ ခံထားရတဲ့အတွက် သူ့တိုက်ရဲ့ ဂိတ်စောင့်ကို နိုးနိုးကြားကြားရှိဖို့၊ အချိန်ပြည့် သတိရှိနေဖို့ မှာခဲ့တယ်။

 သူပြန်လာတော့ သူတိုက်မှာ လုယက်မှု ဖြစ်ထားတာကို တွေ့လိုက်ရတယ်။ ဝင်ခိုးတဲ့လူတွေကို သတိထားပါလို့ ငါမှာခဲ့တယ်။ နင်က ငါခိုင်းတဲ့တာ မလုပ်ဘူးလို့ ဂိတ်စောင့်ကို ဆူပူကြိမ်းမောင်းတယ်။

 ကျွန်တော် သတိထားပါတယ် ချင်ဗျာ့။ တိုက်ထဲ ဝင်ခိုးတဲ့သူတွေကို မြင်လိုက်ပါတယ်။ သူခိုးဝင်တယ် . . . သူခိုးဝင်တယ်လို့လည်း မှတ်လိုက်ပါတယ် ခင်ဗျာ့။ အစ်မကြီးရဲ့ ရတနာတွေ အကုန်လုံးကို သူတို့ ယူပြီး ထွက်သွားတာလည်း မြင်လိုက်ပါတယ် ခင်ဗျာ့။ ကျွန်တော်လည်းရတနာတွေ ပါသွားပြီ . . . ရတနာတွေ ပါသွားပြီလို့ သတိအပြည့်နဲ့ မှတ်လိုက်ပါတယ် ခင်ဗျာ့။ နောက်တစ်ခေါက် ပြန်လာပြီး မီးခံသေတ္တာကို သယ်သွားတာလည်း မြင်လိုက်ပါတယ် ခင်ဗျာ့။ ကျွန်တော်လည်း မီးခံသေတ္တာ ပါသွားပြီ . . . မီးခံသေတ္တာ ပါသွားပြီလို့ မှတ်ပါတယ်ခင်ဗျာ့ လို့ ဂိတ်စောင့်က ပြန်ပြောတယ်။

 

သတိမြဲရုံနဲ့ မလုံလောက် -

 အဲ့ဒီ ဂိတ်စောင့်သာ သတိမြဲသလို သူ့အလုပ်ရှင်အပေါ် ကြင်နာတတ်တယ်ဆိုရင် ရဲစခန်း ဖုန်းဆက်လိုက်မှာပေါ့။ သတိထဲမှာ အကြင်နာ ထည့်လိုက်ရင် အကြင်နာနုဿတိ ဖြစ်ပါတယ်။

 သိပ်မကြာခင် တစ်နှစ်တုန်းက အစာအဆိပ်သင့်ခဲ့ဖူးတယ်။ ကျောင်းက ရဟန်းတွေဟာ လှူတဲ့ဆွမ်းကိုပဲ အမှီပြုကြရတယ်။ ဒကာဒကာမတွေ လှူတဲ့ နိစ္စဘတ်ဆွမ်းပါ။ ဘာတွေ စားရတယ်ဆိုတာ တကယ်ကို မသိတာပါ။ လှူတာကို ဘုဉ်ပေးလိုက်ကြတာပဲ။ ရဟန်းဘဝ အခြေအနေအရ မကြာခဏ ဗိုက်နာတတ်ကြပါတယ်။ အဲ့ဒီ တစ်ခါမှာတော့ သာမန် ဗိုက်အောင့်တာ မဟုတ်ဘဲ ဆိုးဆိုးရွားရွား အစာအဆိပ်သင့်ခဲ့တာပါ။

အဲ့ဒီမှာ . . . အကြင်နာစွမ်းအားကို အသုံးချဖို့ အခွင့်အရေး ရခဲ့ပါတယ်။ နာတာသက်သာအောင် ကြိုးစားမနေဘဲ နာကျင်တဲ့ ဝေဒနာကို အတတ်နိုင်ဆုံး အပြည့်အဝ ခံစားနေလိုက်ပါတယ်။ ဖြစ်နေတဲ့ ဝေဒနာကို မတုံ့ပြန်ဘဲ ဖြစ်ခိုက်မှာပဲ အတိကျဆုံး သိမှတ်ခံစားနေလိုက်ပါတယ်။ ဒါဟာ သတိပါ။ နောက်ပြီး အကြင်တရား ဖြည့်စွက်လိုက်ပါတယ်။ နာကျင်တဲ့ ဝေဒနာအတွက် နှလုံးသားတံခါး ဖွင့်ပေးလိုက်ပါတယ်။ ဝေဒနာကို တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်မယ့်အစား နွေးနွေးထွေးထွေးနဲ့ တလေးတစား လက်ခံလိုက်တာပါ။ သတိစိုက်လိုက်တော့ နာကျင်တာ သက်သာလာပါတယ်။ နာကျင်မှုအပေါ် အကြင်နာတရား ဆက်ပွားပါတယ်။ အကြင်နာတရားက အစာချေလမ်းကြောင်းကို ဖြေလျှော့ပေးတဲ့အလုပ် လုပ်လိုက်တာ့ နည်းနည်းချင်း သက်သာလာပါတယ်။ မိနစ်နှစ်ဆယ်နေတော့ နာတာတွေ လုံးဝ ပျောက်သွားပါတယ်။ အစာအဆိပ်သင့်တာ မဖြစ်ခဲ့သလို ခံစားရပါတယ်။

 ဗိုက်နာတာပျောက်ဖို့အတွက် တစ်ခြားအကြောင်းအချက်တွေ ရှိမှာပါလို့ ထင်တဲ့သူက ထင်လိမ့်မယ်။ ကိုယ်တွေ့ပါ။ တစ်ခြားအကြောင်း မရှိပါဘူး။ အဓိက ဖြေဆေးက အကြင်နာတရားပါ။ ဘာဆေးမှ မစားပါဘူး။ ရေတောင် မသောက်ပါဘူး။ နှိပ်နယ်တာလည်း မလုပ်ပါဘူး။ အကြင်နာကုထုံး ဖြစ်ပါတယ်။ သန့်သန့်လေးပါ။ ရိုးရှင်းပါတယ်။ သေချာတာက . . . ဒါကို လေ့ကျင့်လာတာ နှစ်ပေါင်းလေးဆယ် ကျော်ပါပြီ။ ဒါ့ကြောင့် ဒီလောက် အစွမ်းထက်တာပါ။ ခွေခေါက်နေရလောက်အောင် စူးစူးဝါးဝါး နာပုံက . . . ငရဲပါပဲ။ သတိနဲ့ အကြင်နာကို အပြည့်အဝ အသုံးချလိုက်လို့ ဒီဝေဒနာ ပျောက်ကင်းသွားတာပါ။

 “အကြင်နာနဲ့ ဖြေလျှော့

ကိုယ်ရော ဝန်းကျင်ပါ ပေါ့ပါးစေ။

အကြင်နာနဲ့ ကုသ

သတိမြဲစေ အကြင်နာစွဲနေ။

 

(ဆက်ရန်)

 

Ref:
Don’t Just Be Mindful, Be Kindful”

from

“Kindfullness” by Ajahn Brahm

 

Wednesday, March 5, 2025

ကမ္ဘာ့ကျင့်ဝတ် - ၁၃။ ပျော်ရွှင်မှုကို ရှာဖွေခြင်း

  ( . . . . . မှ အဆက် )

 

လူဆိုတာ မျှော်လင့်ချက် ရှိမှပဲ အသက်ရှင်ရပ်တည်နိုင်တာပါ။ အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ဆိုရရင် . . . မျှော်လင့်ချက်ဆိုတာ ပိုကောင်းတဲ့ အနာဂတ်ကို မြှော်ခေါ်စဉ်းစားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရပ်တည်ရှင်သန်ဖို့အတွက် အနာဂတ်မှာ ပျော်ရွှင်နိုင်ရေး စိတ်ကူးစိတ်သန်း ရှိရမယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။

လူတွေဟာ သဘာဝအားဖြင့် ပျော်ရွှင်ချင်ကြတယ်၊ မဆင်းရဲချင်ကြဘူး ဆိုတဲ့ အချက်ကို လက်ခံတယ် ဆိုရင် ပျော်ရွှင်မှုဆိုတာ ဘာလဲ၊ ပျော်ရွှင်မှုကို ဘယ်ကနေ ရနိုင်သလဲ ဖွင့်ဆို ဖော်ထုတ်ဖို့ လိုပါသေးတယ်။ ပျော်ရွင်ခြင်းဆိုတဲ့ စကားလုံးက တော်တော်လေးကို ယေဘုယျဆန်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် လူတွေရဲ့ ပျော်ရွှင်မှုအပေါ် နားလည်ပုံချင်း မတူနိုင်ပါဘူး။ ဥပမာအားဖြင့် . . . ဒီစာအုပ်ထဲမှာ ပျော်ရွှင်မှု အကြောင်းကို ဘာသာရေး ရှုထောင့်ကနေ ပြောမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ပရမတ္ထချမ်းသာ သန္တိသုခအကြောင်း ပြောမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ နေ့စဉ်ဘဝမှာ လူတိုင်း နားလည်ခံစားနိုင်တဲ့ သာမန် ပျော်ရွှင်မှုအကြောင်းကိုပဲ ဆွေးနွေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

စောစောပိုင်းက ပြောခဲ့သလို ဖွဲ့စည်းပုံ ရှုပ်ထွေးတဲ့ လူသားတွေမှာ ပျော်ရွှင်မှု ရရှိဖို့ မရိုးရှင်း မလွယ်ကူလှပါဘူး။ လူတွေရဲ့ ပျော်ရွှင်မှုဟာ ခွေးတွေ ကြောင်တွေရဲ့ ပျော်ရွှင်မှုနဲ့ မတူပါဘူး။ လူသားတွေရဲ့ ပျော်ရွှင်မှုဟာ ရိုးရှင်းတဲ့ အာရုံခံစားမှု လိုအင်ဆန္ဒတွေ ပြည့်ဝဖို့ တစ်ခုတည်း မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါဆိုရင် လူတွေကို ပျော်ရွှင်အောင် လုပ်ပေးတဲ့ အရာတွေက ဘာတွေလဲ။

လူသားရဲ့ ပျော်ရွှင်မှုအတွက် အရေးပါတဲ့ အကြောင်းအချက် သုံးခု စိတ်ကူးထဲမှာ ချက်ချင်း တန်းပေါ်လာပါတယ်။ အများစုက လက်ခံနိုင်လောက်တဲ့ အချက်တွေပါ။ အဲ့ဒါတွေကတော့ ငွေကြေး သို့မဟုတ် စည်းစိမ်ဥစ္စာ၊ ကျန်းမာခြင်းနဲ့ မိတ်ဆွေ သို့မဟုတ် အပေါင်းအဖော်တို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

 

(ဆက်ရန် . . . . .)

 

အနှစ်ချုပ် မြန်မာပြန်

BEYOND RELIGION

Ethics for a Whole World

His Holiness the Dalai Lama


ကမ္ဘာ့ကျင့်ဝတ် - ၁၂။ အခြေခံ တူညီမှု

( . . . . . မှ အဆက် ) 



ပျော်ရွှင်ခြင်း ချမ်းသာသုခကို လိုချင်တာနဲ့ ဆင်းရဲခြင်း ဒုက္ခကို ရှောင်လွှဲချင်တဲ့ နေရာမှာ ကျုပ်တို့အားလုံး တူကြပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ကျုပ်တို့အားလုံး အတူတူတွေပါ။ ဒီအချက်ဟာ အရေးကြီးပါတယ်။ အခုလို အခြေခံအားဖြင့် လူသားချင်း တူညီကြတဲ့ ဘုံသဘောတရားအပေါ် နားလည်မှုကို နေ့စဉ်ဘဝနဲ့ ပေါင်းစပ်နိုင်ရင် အကျိုးကြီးမားလိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ လူ့အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုလုံးအတွက် အကျိုးရှိသလို တစ်ဦးချင်းတစ်ယောက်ချင်းစီ အတွက်လည်း အကျိုးရှိမှာပါ။

ကျုပ် အနေနဲ့ကတော့ လူတွေနဲ့ တွေ့တဲ့အခါတိုင်း သူတို့အပေါ်မှာ လူသားအမြင်နဲ့ပဲ ဆက်ဆံဖို့ ကြိုးစားပါတယ်။ ကိုယ့်လိုပဲ ချမ်းသာသုခကို လိုလားပြီး ဆင်းရဲဒုက္ခကို ရှောင်လွှဲလိုသူ လူသားတွေအဖြစ် ဆက်ဆံပါတယ်။ သမ္မတတွေပဲဖြစ်ဖြစ်၊ သူတောင်းစားတွေပဲဖြစ်ဖြစ်၊ လူဖြူဖြစ်ဖြစ် လူမဲဖြစ်ဖြစ်၊ ပုပု ရှည်ရှည်၊ လူချမ်းသာ လူဆင်းရဲ ဘယ်သူ့ကိုပဲဖြစ်ဖြစ် လူသားအမြင်နဲ့ပဲ ဆက်ဆံပါတယ်။ ဒီအမြင်ကို ကိုင်စွဲထားတဲ့အခါ အရင်က တစ်ခါမှ မတွေ့ခဲ့ဖူးတဲ့ သူစိမ်းတွေနဲ့တောင်မှ အလိုလိုနေရင်း ရင်းနှီးသွားပါတယ်။

ပညာရေး အခြေအနေ၊ လူ့နေမှု အဆင့်အတန်း၊ အောင်မြင်ပြီးမြောက်မှု အခြေအနေတွေ ဘယ်လိုပဲ ကွဲပြားခြားနားနေပါစေ ကျုပ်တို့အားလုံးဟာ တိုတောင်းတဲ့ ဘဝတစ်သက်တာ အတွင်းမှာ ပျော်ရွှင်ချင်ကြသူတွေ၊ မဆင်းရဲချင်ကြသူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါ့ကြောင့်ပဲ ကျုပ်တို့ကြားမှာ မတူကွဲပြားတာတွေထက် ကျုပ်တို့ချင်း တူညီနေတာတွေက ပိုအရေးကြီးတယ်လို့ ကျုပ် ခဏခဏ ပြောနေတာပါ။ ဘာသာရေးတွေ၊ လူမျိုရေးတွေ၊ ဘာသာစကားတွေ၊ ကျားမသဘာဝတွေ၊ စည်းစိမ်ဥစ္စာ ပိုင်ဆိုင်မှုတွေ မတူကြပေမယ့် အခြေခံ လူ့သဘာက အတူတူပါပဲ။ ဒီအချက်ကို သိပ္ပံပညာက ထောက်ခံမှု ပေးထားပါတယ်။ လူ့ဗီဇထဲမှာ လူမျိုးချင်း ကွဲပြားခြားနားမှုက နည်းနည်းပဲ ပါနေပြီး ဗီဇ အများစုက တူနေတယ်လို့ လူ့ဗီဇလေ့လာချက်တွေက ဆိုပါတယ်။ လူတစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီရဲ့ ဗီဇချင်း ကွဲပြားခြားနားမှုက အများစုဖြစ်ပြီး လူမျိုးချင်းအကြား ဗီဇမတူတာက နည်းနည်းပဲ ရှိပါတယ်။

ဒါ့ကြောင့် တစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီတိုင်းဟာ ငါတို့အားလုံး လူသားတွေပဲဆိုတဲ့ အတွေးအမြင်ပေါ် အခြေခံပြီး တွေးခေါ်စဉ်းစားကြဖို့၊ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ကြဖို့ အချိန်တန်ပြီလို့ ယုံကြည်ပါတယ်။

( ဆက်ရန် . . . . . )

 

အနှစ်ချုပ် မြန်မာပြန်

BEYOND RELIGION

Ethics for a Whole World

His Holiness the Dalai Lama