Good Friend (Part 1) - မိတ္ေဆြေကာင္း (အပိုင္း ၁)

အျမတ္ဆံုးေဆြမ်ိဳး

“၀ိႆာသပရမာ ဉာတိ”ဟူေသာ ဓမၼပဒပါဠိေတာ္လာ “၀ိႆာသပရမ ပုဂၢိဳလ္”၊ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီး အကၽြမ္း၀င္ေသာ အေပါင္းအသင္း၊ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရေသာ မိတ္ေဆြတို႔သည္ “အျမတ္ဆံုးေဆြမ်ိဳး”မ်ား ျဖစ္ၾကေပသည္။

အဆိုပါ ပါဠိကို ဖြင့္ဆိုသည့္ ဓမၼပဒအ႒ကထာ၌ မိဘပင္ ျဖစ္ေစကာမူ ခ်စ္ကၽြမ္း၀င္မႈ မရွိလွ်င္ ေဆြမ်ိဳးဉာတိ မမည္ေၾကာင္း၊ ေသြးသားေတာ္စပ္မႈ မရွိေသာ္လည္း ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္မႈ ရွိသူသည္ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဖြင့္ဆို၏။

ထဲထဲ၀င္၀င္ ရင္းႏွီး၍ အတြင္းသိ အစင္းသိ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယံုယံုၾကည္ၾကည္ စိတ္ခ်လက္ခ် ေပါင္းသင္းႏိုင္ေသာ မိတ္ေဆြသည္ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းႏွင့္ တူ၏။ သာမန္ ေဆြမ်ိဳးတို႔ထက္ပင္ ျမင့္ျမတ္ေသး၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာစကား၌လည္း “ခင္ရာေဆြမ်ိဳး၊ ၿမိန္ရာဟင္းေကာင္း”ဟု အဆိုတြင္၏။

မိတ္ေဆြေကာင္း၏ေက်းဇူး

ထိုသို႔ ေဆြးမ်ိဳးအျဖစ္ သတ္မွတ္သင့္ေသာ၊ သာမန္ ေဆြမ်ိဳးမ်ားထက္ပင္ သာလြန္ ျမင့္ျမတ္ေသာ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းတို႔သည္ သတၱေလာကကို ၿငိမ္းခ်မ္းေစ၏။ ဘ၀ါဘ၀တို႔ကို တိုးတက္ေစ၏။ သဒၶမၼကို ထြန္းကားေစ၏။

မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းသည္ ဘ၀ဖံြ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးအတြက္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ေသာ အမွီသဟဲေကာင္း ျဖစ္၏။ ေလာက ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာေရးအတြက္ အဓိကက်ေသာ အစိတ္အပိုင္းလည္း ျဖစ္၏။

မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းသည္ ေလာကီစီးပြား အတြက္သာမက မဂ္ခ်မ္းသာ ဖိုလ္ခ်မ္းသာ ေလာကုတၱရာခ်မ္းသာ ရရွိေရး အတြက္ပင္ အေထာက္အပံ့ ေပးႏိုင္၏။

မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းကို ဘုရားရွင္ ကုိယ္ေတာ္တိုင္ပင္ ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူ၏။ 

ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ ေကာသလတိုင္း နဂရကနိဂံုး၌ သီတင္းသံုးေတာ္မူစဥ္က အရွင္အာနႏၵာသည္ မိတ္ေကာင္း ေဆြေကာင္းႏွင့္ ေပါင္းသင္းခြင့္ရလွ်င္ မဂ္ဖိုလ္ရေၾကာင္း ေကာင္းျမတ္ေသာ အက်င့္ကို တစ္၀က္ ၿပီးေစႏိုင္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဘုရားရွင္ကို ေလွ်ာက္ထား၏။

ထိုအခါ ဘုရားရွင္က အရွင္အာနႏၵာ၏ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ကို ပယ္ျမစ္၍ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းႏွင့္ ေပါင္းသင္းခြင့္ရလွ်င္ မဂ္ဖိုလ္ရေၾကာင္း ေကာင္းျမတ္ေသာ အက်င့္ကို အျပည့္အစံု ၿပီးေျမာက္ေစႏိုင္ေၾကာင္း မိန္႔ေတာ္မူ၏။

မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း သူေတာ္ေကာင္းႏွင့္ ေပါင္းသင္းခြင့္ရလွ်င္ မဂ္ဖိုလ္ရေၾကာင္း ေကာင္းျမတ္ေသာ မဂၢင္ရွစ္ပါးကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ပြားမ်ားက်င့္သံုးႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သတၱ၀ါတို႔သည္ ျမတ္စြာဘုရားတည္းဟူေသာ အေဆြခင္ပြန္းေကာင္းကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အိုနာေသစေသာ ေဘးဆိုးတို႔မွ လြန္ေျမာက္ကာ ေလာကုတၱရာ စီးပြားျဖစ္သည့္ မဂ္ခ်မ္းသာ ဖိုလ္ခ်မ္းသာကို ခံစားႏိုင္ေၾကာင္း ကလ်ာဏမိတၱသုတ္၌ ဘုရားရွင္ မိန္႔ေတာ္မူ၏။

ထို႔ျပင္ အာနႏၵသုတ္၌ မိတ္ေဆြေကာင္းရွိလွ်င္ သာသနာေတာ္၌ ႀကီးပြားတိုးတက္ႏိုင္ေၾကာင္း အရွင္အာနႏၵာကိုပင္ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့၏။

ထို႔ျပင္ ပါထိက၀ဂ္၊ သဂႌတိသုတ္၌ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း သူေတာ္ေကာင္းကို မွီ၀ဲဆည္းကပ္လွ်င္ ေသာတာပတၱိမဂ္ ရႏိုင္ေၾကာင္း အရွင္သာရိပုတၱရာသည္ ရဟန္းတို႔ကို မိန္႔ေတာ္မူ၏။

ထို႔ျပင္ မိတ္ေဆြေကာင္းရွိျခင္း၊ မိတ္ေဆြေကာင္းႏွင့္ ေပါင္းခြင့္ရသည္ကို ဂုဏ္ယူျခင္း၊ မိတ္ေဆြေကာင္း မရွိေသးသူကို ရွိေအာင္ကူညီျခင္း၊ မိတ္ေဆြေကာင္း ရွိၿပီးသူကို ခ်ီးမြမ္းျခင္းတို႔သည္ ႀကီးပြားတိုးတက္ေၾကာင္း အပရိဟာနိယ တရားမ်ားပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ဒုတိယေသာ၀စႆတာသုတ္ ႏွင့္ ေဒ၀တာသုတ္တို႔၌ အရွင္သာရိပုတၱရာကို ဘုရားရွင္ မိန္႔ေတာ္မူ၏။

ထို႔ျပင္ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းကို ေပါင္းသင္းခြင့္ရလွ်င္ လက္ေတြ႔ ခ်မ္းသာရႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ဒီဃဇာဏုသုတ္၌ ေကာလိယပုတၱ ဒီဃဇာဏုကို ဘုရားရွင္ မိန္႔ေတာ္မူ၏။

ထို႔ျပင္ မိတ္ေဆြေကာင္း ရွိျခင္းသည္ သဒၶါတရား ရွိျခင္း၏ အမွတ္အသားျဖစ္ေၾကာင္း သုဘူတိသုတ္၌ သုဘူတိမည္ေသာ ရဟန္းကို ဘုရားရွင္ မိန္႔ေတာ္မူ၏။

ထို႔ျပင္ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းကို ေပါင္းသင္းခြင့္ရလွ်င္ ကိေလသာမွ လြတ္ေျမာက္ေစႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ေမဃိယသုတ္၌ အလုပ္အေကၽြးျဖစ္သည့္ ေမဃိယရဟန္းကို ဘုရားရွင္ မိန္႔ေတာ္မူ၏။

ထို႔ျပင္ မိတ္ေဆြေကာင္းရွိေသာ ရဟန္းသည္ လွဴဖြယ္ပစၥည္းကို ရပ္ေ၀းမွ ေဆာင္ယူ၍ ပူေဇာ္ထိုက္ျခင္း အာဟုေနယ်ဂုဏ္၊ ဧည့္သည္တို႔အတြက္ စီမံအပ္ေသာ လွဴဖြယ္၀တၳဳျဖင့္ ပူေဇာ္ထိုက္ျခင္း ပါဟုေနယ်ဂုဏ္၊ တမလြန္အတြက္ ရည္ေမွ်ာ္ေသာ အလွဴကို ခံယူထိုက္ျခင္း ဒကၡိေဏယ်ဂုဏ္၊ လက္အုပ္ခ်ီထိုက္ျခင္း အဉၨလိကရဏီယဂုဏ္၊ သတၱ၀ါ အေပါင္းတို႔၏ ကုသိုလ္မ်ိဳးေစ့ စိုက္ပ်ိဳးၾကဲခ်ရာ ျမတ္ေသာ လယ္ေျမျဖစ္ျခင္း အႏုတၱရပုညေခတၱဂုဏ္မ်ား ျပည့္စံုႏိုင္ေၾကာင္း ရဟန္းမ်ားကို ဘုရားရွင္ မိန္႔ေတာ္မူ၏။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေလာကီစီးပြား လက္ေတြ႔ခ်မ္းသာ ရရွိႏိုင္ျခင္း၊ သဒၶါတရား တိုးပြား၍ အက်င့္ျမတ္ကို က်င့္သံုးျခင္းျဖင့္ ကိေလသာမွ လြန္ေျမာက္ကာ မဂ္ခ်မ္းသာ ဖိုလ္ခ်မ္းသာျဖစ္သည့္ ေလာကုတၱရာ စီးပြားကိုလည္း လက္ေတြ႔ ခံစားႏိုင္ျခင္း၊ သံဃာျဖစ္လွ်င္ သံဃာ့ဂုဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုေစႏိုင္ျခင္း၊ လူျဖစ္လွ်င္ လူ႔သိကၡာႏွင့္ ျပည့္စံုႏိုင္ျခင္းတို႔ကို မိတ္ေဆြေကာင္း၏ ေက်းဇူးမ်ားအျဖစ္ မွတ္သားသင့္ေပသည္။

ေလာကီစီးပြားသာမက ေလာကုတၱရာစီးပြား မဂ္ဖိုလ္တို႔ကိုပါ ျဖစ္ေစတတ္ေသာ ယံုၾကည္ရသူ မိတ္ေဆြေကာင္းကို အေလးျပဳ၍ ေပါင္းသင့္ေပသည္။

ေဆြမ်ိဳးႏွင့္ မိတ္ေဆြ

ဤသို႔ ဘုရားရွင္ ကိုယ္ေတာ္တိုင္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ျပ၍ ခ်ီးမြမ္းေတာ္ မူခဲ့သည့္ ေဆြမ်ိဳးကဲ့သို႔ မွတ္ယူသင့္သူ၊ ေအာက္တန္းစား ေဆြမ်ိဳးတို႔ထက္ပင္ သာလြန္ႏိုင္သူ ကလ်ာဏမိတၱမည္ေသာ မိတ္ေကာင္း ေဆြေကာင္း၏ သေဘာသဘာ၀ကို စိစစ္ ၾကည့္သင့္ေပသည္။

ပါဠိအဘိဓာန္၌ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းတို႔ကို ဉာတိ၊ ဉာတက၊ သာေလာဟိတ၊ ဗႏၶဳ၊ ဗႏၶ၀၊ သဇန၊ သေဂါတၱ၊ သပိ႑ စသည္ျဖင့္ ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲ၏။ မိတ္ေဆြ အေပါင္းအသင္းတို႔ကိုကား မိတၱ၊ ၀ယသ၊ သဟာယ၊ သုဟဒ၊ သခ စသည္ျဖင့္ ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲ၏။

ေဆြမ်ိဳးမည္ပံု

ကိုယ့္ကို အတြင္းလူအျဖစ္ သိမွတ္သူ၊ ကိုယ္ကလည္း သူ႔ကို အတြင္းလူအျဖစ္ သိမွတ္ထားသူတို႔ကို ဉာတိဟုလည္းေကာင္း၊ ဉာတကဟုလည္းေကာင္း ေခၚဆိုရ၏။

ေသြးသားေတာ္စပ္သူ အရင္းအခ်ာတို႔သည္ သာေလာဟိတ မည္၏။

ခ်စ္ျခင္းေမတၱာျဖင့္ အျပန္အလွန္ ေႏွာင္ဖြဲ႔ထားသူမ်ားကို ဗႏၶဳဟုလည္းေကာင္း၊ ဗႏၶ၀ဟုလည္းေကာင္း ေခၚဆိုရ၏။

ကိုယ္ကိုသူ႔လူ သူ႔ကိုကိုယ့္လူအျဖစ္ သိမွတ္ထားသူမ်ားသည္ သဇနမည္၏။

အမ်ိဳးအႏြယ္ တူသူမ်ားကို သေဂါတၱဟု ေခၚ၏။

တစ္လံုးတည္း တစ္ေပါင္းတည္း ေသြးစည္းၾကသူမ်ားသည္ သပိ႑ မည္၏။

မိတ္ေဆြမည္ပံု

ေမတၱာရွိသူ ေမတၱာသက္၀င္ ခ်စ္ခင္အပ္သူမ်ားသည္ မိတၱမည္၏။

သက္တူရြယ္တူသည္ ၀ယသ မည္၏။

ဆိုးတူေကာင္းတူ ရွိႏိုင္သူမ်ားသည္ သဟာယမည္၏။ အခ်ိန္မေရြး ေနရာမေရြး ေပၚေပါက္လာေသာ အမႈကိစၥတိုင္းကို အတူလက္တြဲ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သူမ်ားပင္ ျဖစ္ၾကသည္။

စိတ္သေဘာထား ေကာင္းျမတ္သူသည္ သုဟဒမည္၏။ 

ငယ္ေပါင္း သူငယ္ခ်င္းမ်ားသည္ သခမည္၏။ ငယ္ေပါင္းကစားဖက္၊ ေျမမႈန္႔လူး စကားဘက္၊ ပံသုကီဠသဟာတို႔ပင္ ျဖစ္သည္။

မိတ္ေဆြတို႔၏ အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္မႈသည္ အခ်ိန္ကာလကို မွီ၏။ မိတ္ေဆြစစ္တို႔၏ ယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈသည္ ကာလၾကာေလ ခိုင္ျမဲေလ ျဖစ္၏။ မိတ္ေဆြတုတို႔သည္ကား ေတြ႔ဆံုခါစ အခ်ိန္၌ စိတ္သေဘာထား ေကာင္းႏိုင္ေသာ္လည္း၊ အယုတ္ဆံုးအားျဖင့္ ေကာင္းဟန္ေဆာင္ႏိုင္ေသာ္လည္း အခ်ိန္ကာလ ၾကာလာလွ်င္ သေဘာဆိုး မေနာဆိုးတို႔ ေပၚလာတတ္၏။ 

ကာဠကဏၰိဇာတ္ေတာ္အရ မိတ္ေဆြႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးတို႔၏ အဓိပၸာယ္ကို ဆက္ဆံထိေတြ႔မႈ ကာလအေလွ်ာက္ ေအာက္ပါအတိုင္း ဖြင့္ဆိုႏိုင္၏။

-   ေျခ ခုနစ္လွမ္း အတူသြားဖူးသူသည္ မိတၱ-အေဆြခင္ပြန္း မည္၏။

-   ေျခ ဆယ္လွမ္း အတူသြားဖူးသူသည္ အေပါင္းအေဖာ္-သဟာယ မည္၏။

-   လ၀က္ၾကာေအာင္ အတူေနဖူးသူသည္ ေဆြမ်ိဳး-ဉာတိ မည္၏။

-   ထို႔ထက္ၾကာေအာင္ ယံုယံုၾကည္ၾကည္ ေပါင္းအပ္သူသည္ အတၱသမ-ကိုယ္ႏွင့္ထပ္တူ ညီ၏။

(ဆက္ရန္ . . . )

Picture form (3 March 2011): http://www.myoilart.com/index.php?main_page=popup_image&pID=12202