ကြဲျပားေရာေႏွာမႈဆိုတာ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး ျဖစ္တယ္လို႔ နားလည္ႏိုင္ျခင္းဟာ အသက္႐ႈမႈမွာ တည္ေနႏိုင္ေရးအတြက္ အဓိကက်ပါတယ္။ ကင္းဆိတ္တဲ့ ပစၥဳပၸန္အသိကို ဂ႐ုတစိုက္နဲ႔ အခ်ိန္ၾကာၾကာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္ လုပ္ၿပီးၿပီဆိုရင္ အဲဒီအသိကို အသက္႐ွဴမႈအေပၚ ေျပာင္းထားလိုက္ဖို႔၊ စြက္ဖက္ျခင္းမရွိဘဲ အသက္႐ွဴမႈကို အခ်ိန္တိုင္း လိုက္ၿပီး သိမွတ္ေနဖို႔အတြက္ တကယ္လြယ္ေနတာ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အာနာပါနကမၼ႒ာန္းရဲ့ အဓိက အဟန္႔အတား ႏွစ္ခုကို တားျမစ္ဖယ္ရွားထားၿပီး ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ ပထမ အဟန္႔အတားက အတိတ္ သို႔မဟုတ္ အနာဂတ္ဆီ သြားခ်င္ေနတဲ့ စိတ္သဘာဝျဖစ္ၿပီး ဒုတိယ အဟန္႔အတားကေတာ့ အဇၩတၲရဲ့ မွတ္ခ်က္အဆို ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပစၥဳပၸန္သိမွတ္မႈနဲ႔ ကင္းဆိတ္တဲ့ ပစၥဳပၸန္သိမွတ္မႈဆိုတဲ့ အေျခခံ အဆင့္ႏွစ္ခုကို ပိုၿပီး နက္နဲတဲ့ အာနာပါနကမၼ႒ာန္းရဲ့ ခိုင္မာတဲ့ အေျခခံ ျပင္ဆင္မႈအျဖစ္ ညႊန္းၾကားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အားထုတ္တဲ့ ေယာဂီေတြဟာ သူတို႔ရဲ့စိတ္ အတိတ္နဲ႔ အနာဂတ္မွာ ခုန္ေက်ာ္ ေျပးလႊားေနခိုက္၊ အဇၩတၱမွတ္ခ်က္ထဲ နစ္ျမဳတ္ေနခိုက္မွာ အာနာပါနကမၼ႒ာန္းကို စၿပီး က်င့္သံုးတာေတြ ရွိပါတယ္။ ျပင္ဆင္မႈ မရွိေတာ့ အာနာပါနကမၼ႒ာန္းမွာ သူတို႔ အခက္ေတြ႔ရပါတယ္။ မေအာင္ျမင္တာ၊ မေက်မနပ္နဲ႔ လက္ေလွ်ာ့လိုက္ရတာေတာင္ ရွိပါတယ္။ လက္ေလွ်ာ့လိုက္ၾကရတာဟာ မွန္ကန္တဲ့ ေနရာက စတင္ခဲ့တာ မဟုတ္လို႔၊ အသက္႐ွဴျခင္းကို သူတို႔စူးစိုက္မႈရဲ့ ဦးတည္ရာအျဖစ္ မသတ္မွတ္ခင္မွာ လိုအပ္တဲ့ ျပင္ဆင္မႈ မလုပ္ခဲ့ၾကလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအေျခခံ ႏွစ္ဆင့္နဲ႔ စိတ္ကိုျပင္ဆင္ထားၿပီး ျဖစ္ရင္ေတာ့ အသက္႐ွဴမႈဆီ အာ႐ံုေျပာင္းတဲ့ အခါမွာ အလြယ္တကူပဲ အာ႐ံုစိုက္ ေနႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ အသက္႐ွဴမႈကို အာ႐ံုစိုက္ရာမွာ အခက္ေတြ႔ေနတယ္ ဆိုတာဟာ အေျခခံ ႏွစ္ဆင့္ကို ခပ္ေပါ့ေပါ့နဲ႔ ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့တဲ့ လကၡဏာပါပဲ။
အေျခခံ ေလ့က်င့္ခန္းဆီ ျပန္သြားလိုက္ပါ။ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းကေတာ့ သတိအျပည့္နဲ႔ သည္းခံျခင္းပါပဲ။ အသက္႐ွဴမႈကို အာ႐ံုစိုက္တဲ့အခါမွာ ေလာေလာဆယ္ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အသက္႐ွဴမႈ အေတြ႔အၾကံဳကို ဦးတည္ထားရပါတယ္။ အသက္႐ွဴမႈမွာ ေလဝင္လာေနတာလား၊ ေလထြက္ေနတာလား၊ ၾကားကာလလားဆိုတာ ျပသေနတဲ့ အေတြ႔အၾကံဳကို ခံစားရပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆရာေတြက ႏွာသီးဖ်ားကေလကို ေစာင့္ၾကည့္ခိုင္း ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ဝမ္းဗိုက္မွာ ေစာင့္ၾကည့္ခိုင္းပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က အေျပာင္းအလဲနဲ႔ တစ္ေနရာၿပီး တစ္ေနရာ ႐ႈမွတ္ေစပါတယ္။ အေတြ႔အႀကံဳအရ ေျပာရရင္ ဘယ္မွာ႐ႈ႐ႈ ကိစၥမရွိပါဘူး။
တကယ္ေတာ့ အသက္႐ွဴမႈကို ေနရာခ်ထားျခင္း မျပဳတာဟာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွာေခါင္းမွာ ေနရာခ်လိုက္ရင္ အသက္႐ွဴမႈကို သိမွတ္တာ မဟုတ္ဘဲ ႏွာေခါင္းကို သိမွတ္တာ ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဝမ္းဗိုက္မွာ ေနရာခ်လိုက္ရင္ ဝမ္းဗိုက္ကို သိမွတ္တာ ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။
“ငါ အသက္႐ွဴသြင္းေနတာလား၊ အသက္႐ွဴထုတ္ေနတာလား”လို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ျပန္ေမးပါ။ ဘယ္လို နားလည္သလဲ။ ဟုတ္ၿပီ၊ အဲဒါပါပဲ။ အသက္႐ႈမႈကို ဆံုးျဖတ္ေပးတဲ့ အဲဒီ အသိပါပဲ။ အာနာပါနကမၼ႒ာန္းမွာ အဲဒီအသိကို အာ႐ံုစိုက္ရပါမယ္။ ဘယ္ေနရာမွာ ေတြ႔ၾကံဳရသလဲဆိုတာ အေရးမစိုက္ပါနဲ႔။ ေတြ႔ၾကံဳသိမွတ္ရမႈ ကိုပဲ အာ႐ံုစိုက္လိုက္ပါ။
ဒီအဆင့္မွာ ၾကံဳရတတ္တဲ့ အဟန္႔အတားတစ္ခုက အသက္႐ွဴမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ အခ်က္က အသက္႐ွဴမႈကို မသက္မသာ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီ အတားအဆီးကို ေက်ာ္လြန္ႏိုင္ဖို႔ အသက္႐ွဴမႈကို ေစာင့္ၾကည့္ရာမွာ ကားျပတင္းေပါက္ကေန ၾကည့္ေနတဲ့ ခရီးသည္တစ္ေယာက္လို မွန္းဆၾကည့္လိုက္ပါ။ သင္ဟာ ဒ႐ိုက္ဗာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ကလိုက္တဲ့ စပယ္ယာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အမိန္႔ မေပးပါနဲ႔။ လႊတ္ေပးထားလိုက္ပါ။ ကားစီးေနလိုက္႐ံုပါပဲ။ သင္က ဘာမွ မစြက္ဖက္ဘဲ ႐ွင္းရွင္းေလး ေစာင့္ၾကည့္ ေနခ်ိန္မွာ အသက္႐ွဴ႐ိႈက္မႈကလည္း ႐ွဴ႐ႈိက္ေနပါေစ။
အသက္႐ွဴမႈရဲ့ ဝင္ေလထြက္ေလကို သိမွတ္ေနတဲ့အခါမွာ၊ ဆိုပါစို႔ အႀကိမ္တစ္ရာ အ႐ွဴအသြင္း လုပ္တယ္၊ တစ္ခုမွ အလြတ္မေပးလိုက္ဘူး။ ဒါဆိုရင္ အသက္႐ွဴမႈမွာ အစဥ္မျပတ္ တည္ေနျခင္းဆိုတဲ့ ဒီကမၼ႒ာန္းရဲ့ တတိယအဆင့္လို႔ သတ္မွတ္တဲ့ ေနရာကို ေရာက္ပါၿပီ။
ဒီအဆင့္မွာ အရင္အဆင့္ေတြထက္ ပိုၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းပါတယ္။ ပိုၿပီး ႏွစ္သက္စရာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒီထက္ပိုၿပီး နက္နဲတဲ့ဆီ သြားေရာက္ဖို႔ အသက္႐ွဴမႈမွာ အစဥ္မျပတ္ အျပည့္အစံု တည္ေနႏိုင္ဖို႔ ရည္ရြယ္ထားပါ။ အသက္႐ွဴမႈမွာ အစဥ္မျပတ္ အျပည့္အစံု တည္ေနႏိုင္ျခင္းဆိုတဲ့ စတုတၳအဆင့္ဟာ အသက္႐ွဴမႈ အခိုက္အတန္႔တိုင္းမွာ တစ္ခုစီ တစ္ခုစီကို အာ႐ံုစိုက္ ေနႏိုင္ခ်ိန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဝင္ေလကိုသိတဲ့ ပထမဆံုး ခံစားမႈ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အခါ ဝင္ေလရဲ့ ပထမဆံုး လႈပ္ရွားမႈမွာ အဲဒီ ဝင္ေလကို သိလိုက္တယ္။ ဝင္ေလျဖစ္စဥ္ တစ္ေလွ်ာက္လံုးမွာ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း တိုးတက္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ခံစားမႈကို ေစာင့္ၾကည့္ပါတယ္။ ဝင္ေလျဖစ္စဥ္ရဲ့ အခိုက္အတန္႔ တစ္ခုကိုေတာင္ အလြတ္မေပးပါဘူး။ ဝင္ေလ ၿပီးဆံုးသြားတဲ့အခါ အဲဒီ အခိုက္အတန္႔ကို သိလိုက္တယ္။ အဲဒီ ဝင္ေလရဲ့ ေနာက္ဆံုး လႈပ္ရွားမႈကို စိတ္ထဲမွာ သိျမင္လိုက္ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ ကပ္လိုက္လာတဲ့ အခိုက္တန္႔၊ ဝင္ေလထြက္ေလ ႏွစ္ခုၾကားက ရပ္တန္မႈကို သိျမင္ပါ တယ္။ ထြက္ေလ ျပန္မစမခ်င္း ရပ္တန္႔ေနတဲ့ အခိုက္ကို သိပါတယ္။
ထြက္ေလရဲ့ ပထမဆံုး လႈပ္ရွားမႈကို သိပါတယ္။ ထြက္ေလ ျဖစ္ပြားေနခို္က္ ကပ္ပါလာတဲ့ ခံစားမႈတိုင္းကို သိပါတယ္။ သူ႔လုပ္ငန္းစဥ္ ၿပီးဆံုးလို႔ ထြက္ေလ ကြယ္ေပ်ာက္သြားတဲ့အထိ သိေနပါတယ္။
ဒါေတြ အားလံုးကို ကင္းဆိတ္စြာ ျပဳလုပ္ပါတယ္။ ပစၥဳပၸန္ အခိုက္အတန္႔ေလးမွာ ျပဳလုပ္ပါတယ္။ ဝင္ေလထြက္ေလရဲ့ အစိတ္အပိုင္း အားလံုးကို ေတြ႔ၾကံဳသိမွတ္ပါတယ္။ အသက္႐ွဴမႈ အႀကိမ္မ်ားစြာကို စဥ္ဆက္မျပတ္ သိမွတ္ေနပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီအဆင့္ကို “အသက္႐ွဴမႈမွာ အစဥ္မျပတ္ အျပည့္အစံု အာ႐ံုစိုက္ျခင္း”လို႔ ေခၚပါတယ္။
ဒီအဆင့္ကို အင္အား စိုက္ထုတ္ျခင္းအားျဖင့္ မေရာက္ႏိုင္ပါဘူး။ ဖက္တြယ္ထားျခင္း၊ ဆုပ္ကိုင္ ထားျခင္းအားျဖင့္ မေရာက္ႏိုင္ပါဘူး။ ၿငိမ္သက္စြာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အသက္႐ွဴမႈကို အခိုက္အတန္႔ သိမွတ္ေနတာ လြဲလို႔ စၾကာဝဠာ အတြင္းက ရွိရွိသမွ်ကို လႊတ္ေပးလိုက္ျခင္း အားျဖင့္ ၿငိမ္သက္ကင္းဆိတ္တဲ့ ဒီအဆင့္ကို ေရာက္ရွိႏို္င္ပါတယ္။
ဒီအဆင့္ကို သင္ ေရာက္ရွိတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ စိတ္က ေရာက္သြားတာပါ။ စိတ္က သူ႔ဟာသူ အလုပ္လုပ္ သြားတာပါ။ အသက္႐ွဴမႈနဲ႔အတူ တည္ရွိေနျခင္းအားျဖင့္ ဒီအဆင့္ဟာ တကယ္ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ႏွစ္သက္ဖြယ္ ျဖစ္တည္မႈပါလားလို႔ စိတ္က အသိအမွတ္ ျပဳပါတယ္။
ဒီေနရာကစၿပီး အတၱရဲ့ အဓိက အစိတ္အပိုင္းျဖစ္တဲ့ “ျပဳလုပ္သူ” ကြယ္ေပ်ာက္သြားပါတယ္။ ဒီ ကမၼ႒ာန္း အဆင့္မွာ တိုးတက္မႈဟာ အားမစိုက္ရဘဲ ျဖစ္ေပၚလာတာကို ေတြ႔ရပါမယ္။
လမ္းေၾကာင္းကေန ေဘးဖယ္ေနလိုက္႐ံုပါပဲ။ လႊတ္ေပးလိုက္ပါ။ ျဖစ္ေပၚေနတာေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေနပါ။ သင္ကသာ ခြင့္ေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ တစ္ခုတည္းေသာ အာ႐ံုမွာ တည္ေနျခင္းဆိုတဲ့ ႐ိုးရွင္း ေအးခ်မ္းၿပီး အရသာရွိတဲ့ စည္းလံုးမႈဆီ၊ အခိုက္တန္႔တိုင္း အသက္႐ွဴမႈနဲ႔အတူ တည္ျမဲေနမႈဆီကို စိတ္က အလိုလို ညြတ္ကိုင္းသြားပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ စိတ္ရဲ့ စည္းလံုးမႈ ျဖစ္ပါတယ္၊ အခိုက္အတန္႔ေလး အေပၚမွာ စု႐ံုးမႈ၊ ၿငိမ္သက္ျခင္းမွာ စုစည္းမႈ ျဖစ္ပါတယ္။
ကမၼ႒ာန္းမွာ ဒီစတုတၳအဆင့္ဟာ ဒိုက္ဗင္ထိုးတဲ့ ေနရာက စပရိန္တြန္းအားပါတဲ့ ပ်ဥ္ခ်ပ္နဲ႔ တူပါတယ္။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ တကယ့္ ႏွစ္သက္ဖြယ္ရာ အဆင့္ေတြဆီကို ဒီအဆင့္ကေန ဒိုက္ဗင္ထိုးသလို ထိုးခ်ႏိုင္လို႔ပါပဲ။
ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္း မရွိဘဲ ဒီ စိတ္ရဲ့စုစည္းမႈကို သန္႔သန္႔ေလး ထိန္းထားတဲ့အခါ အသက္႐ွဴမႈ စတင္ ေပ်ာက္ကြယ္ပါတယ္။ စိတ္က ရင္သပ္႐ႈေမာဖြယ္ရာ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ လြတ္လပ္မႈ၊ ခ်မ္းေျမ့ေပ်ာ္ရႊင္မႈျဖစ္တဲ့ အသက္႐ွဴမႈ အေတြ႔အႀကံရဲ့ ဗဟိုခ်က္မွာ အာ႐ံုယူေနတုန္း အသက္႐ွဴမႈက ေပၚလာၿပီး ကြယ္ေပ်ာက္ သြားပါတယ္။ ဒီအဆင့္မွာ “လွပတဲ့ အသက္႐ွဴမႈ”ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရကို သံုးပါတယ္။
ဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ အသက္႐ွဴမႈဟာ အံဩစရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ လွပပါလားလို႔ စိတ္က အသိအမွတ္ ျပဳပါတယ္။ ေတြ႔ႀကံဳခံစားရမႈ ျဖစ္စဥ္တစ္ေလွ်ာက္လံုး အခိုက္အတန္႔ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ဒီလွပတဲ့ အသက္႐ွဴမႈကို အဆက္မျပတ္ သိေနပါတယ္။ ဘာမွ အင္အားစိုက္ထုတ္ျခင္း မရွိဘဲ လွပတဲ့ အသက္႐ွဴမႈကိုသာ အခ်ိန္ကာလ ၾကာျမင့္စြာ သိမွတ္ေနပါတယ္။ အသက္႐ွဴတဲ့ေလကို ကြယ္ေပ်ာက္ခြင့္ ေပးလိုက္ျပန္ပါၿပီ။ “လွပမႈ”တစ္ခုတည္း က်န္ပါေတာ့တယ္။
အထည္ကိုယ္မဲ့တဲ့ အလွတရားဟာ စိတ္ရဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ အာ႐ံု ျဖစ္လာပါတယ္။ စိတ္ဟာ သူ႔ရဲ့ ကိုယ္ပိုင္အာ႐ံုကို ယူထားပါတယ္။ အသက္႐ွဴမႈ အားလံုးကို မသိမွတ္ေတာ့ပါဘူး။ ႐ုပ္ခႏၶာ၊ ေတြးႀကံမႈ၊ အသံဗလံ ဒါမွမဟုတ္ ျပင္ပကမၻာကို မသိမွတ္ေတာ့ပါဘူး။
သင္သိေနေတြဟာ အလွတရား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ ႏွစ္သက္မႈ၊ ေပါ့ပါးမႈတို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို သင့္ရဲ့ အမွတ္သညာက နာမည္ေပးခ်င္သလို ေပးပါလိမ့္မယ္။ သင္ဟာ အလွပိုင္ရွင္ မပါဝင္တဲ့ လွပမႈ သက္သက္ကိုသာ အားစို္က္ထုတ္မႈ မရွိဘဲ အဆက္မျပတ္ ႀကံဳေတြ႔ ခံစား ေနပါတယ္။
သင္ဟာ အေရးမပါတဲ့ ေျပာဆိုဆံုးျဖတ္မႈကို အေဝးႀကီးေရာက္ေအာင္ လႊတ္ေပးလိုက္ပါၿပီ။ ေဖာ္ျပခ်က္ေတြ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို လႊတ္ေပးလိုက္ပါၿပီ။ အခု ဘာကိုမွ ေျပာမျပႏိုင္ေလာက္ေအာင္ စိတ္ဟာ ၿငိမ္သက္သြားပါတယ္။
သင္ဟာ စိတ္ေအးၿငိမ္းမႈရဲ့ ပထမဆံုး အသီးအပြင့္ကို ရရွိေနျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ေအးၿငိမ္းမႈဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးႀကီးထြား လာပါလိမ့္မယ္။ တကယ္ပဲ ခိုင္ျမဲသန္မာ လာပါလိမ့္မယ္။
ဈာန္လို႔ေခၚတဲ့ တရားအဆင့္ထိ ဝင္ေရာက္ၿပီေပါ့။ ဒါကိုေတာ့ အပိုင္း (၃)မွာ ဆက္ေျပာပါမယ္။
Ajahn Brahmavamso ရဲ့ “The Basic Method of Meditation”ကို ဘာသာျပန္ပါတယ္။
အပၸမာဒဓမၼရသမဂၢဇင္းမွာ ထည့္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အတြဲအမွတ္ မမွတ္မိေတာ့ပါ။
Ref (2 March 2011):
http://www.buddhanet.net/budsas/ebud/ebmed035.htm
Picture from (14 March 2011):
http://mingkok.buddhistdoor.com/cht/news/d/17739
No comments:
Post a Comment