Among the Family Duties - မိသားစုတာ၀န္ေတြၾကားမွာ

Q: “I have children. How can I meditate or say prayers in the morning when they need my attention?"

ေမး။ ။ “တပည့္ေတာ္မွာ သားသမီးေတြ ရွိပါတယ္။ မနက္ခင္းမွာ သူတို႔ကို အာ႐ံုစိုက္ေနရေတာ့ တရားထိုင္တာ ဘုရားရွိခိုးတာ ဘယ္လို လုပ္ရပါ့မလဲ ဘုရား။”
ေျဖ။ ။ “ဒီေမးခြန္းဟာ သားေရးသမီးေရး အိမ္ေထာင္ေရး ကိစၥေတြ ေက်ပြန္ခ်င္တယ္၊ ဘုရားရွိခိုး တရားထိုင္စတဲ့ ဘာသာေရး လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း လက္မလႊတ္ခ်င္ဘူးဆိုတဲ့ အိမ္ေထာင္ရွင္ေတြ အထူးသျဖင့္ မိခင္ေတြကို ကုိယ္စားျပဳတဲ့ ေမးခြန္းျဖစ္ပါတယ္။ အေျဖရွာၾကည့္ရေအာင္။

နည္းလမ္းတစ္ခုကေတာ့ ကေလးေတြထက္ေစာၿပီး အိပ္ယာထျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ ဘာသာေရးလုပ္ဖို႔ နာရီ၀က္ၾကာမယ္ဆိုရင္ ကိုယ္က နာရီ၀က္ေက်ာ္ေက်ာ္ ႀကိဳၿပီး အိပ္ယာထလိုက္ရင္ အဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္။ အလြယ္ဆံုး အရွင္းဆံုး ျပႆနာ ေျဖရွင္းနည္းေပါ့။

ေနာက္တစ္နည္းကေတာ့ ကေလးေတြကိုပါ ကိုယ္နဲ႔အတူ တရားထိုင္ခိုင္းျခင္း၊ ဘုရားရွိခိုးခိုင္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေလး ငါး ေျခာက္ႏွစ္အရြယ္ ကေလးေတြဆိုရင္ ကိုယ္နဲ႔အတူ ပူးေပါင္းႏိုင္ၾကပါၿပီ။ ကေလးေတြဟာ လူႀကီးကို အတုခိုးတတ္ၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကေလးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ သာယာေျပျပစ္တဲ့ ျငင္သာသိမ္ေမြ႔တဲ့ ဘုရားရွိခိုးသံကို သီခ်င္းနာေထာင္ရသလို စိတ္၀င္စားတတ္ၾကပါတယ္။

ကေလးမို႔ ဘုရားရွိခိုးဖို႔ တရားထိုင္ဖို႔ စိတ္မ၀င္းစားဘူး ဆိုရင္လည္း ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ တရားထိုင္မယ့္ ဘုရားရွိခိုးမယ့္ အခ်ိန္ေလး အတြင္းမွာ လြတ္လပ္မႈ နဲ႔ တိတ္ဆိတ္မႈ လိုအပ္တဲ့အေၾကာင္း ရွင္းျပမယ္ဆိုရင္ ေစာေစာထတတ္တဲ့ သားတို႔သမီးတို႔ နားလည္လက္ခံႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္ တရားထိုင္ေနတုန္း ဘုရား၀တ္ျပဳေနတုန္း ကေလးက ကိုယ့္ေဘးနားလာၿပီး စာဖတ္ေနမယ္ အ႐ုပ္ၾကည့္ေနမယ္ အ႐ုပ္ဆြဲေနမယ္ တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္ ကစားေနမယ္ဆိုရင္ ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကို္ယ့္ရင္ခြင္ထဲ အသာေလး လာအိပ္တယ္ ဆိုရင္ေတာင္ ကိုယ့္အတြက္ အေႏွာင္အယွက္ မဟုတ္ပါဘူး။

မိဘေတြ တရားထိုင္ေနတာ ဘုရား၀တ္ျပဳေနတာကို ျမင္လိုက္ရဖို႔ဆုိတာဟာ ကေလးေတြအတြက္ အဖိုးတန္တဲ့ ျမင္ကြင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းတဲ့ မိဘေတြကို ၾကည့္ၿပီး ကေလးေတြလည္း အတုခိုးခ်င္စိတ္ ေပါက္လာႏိုင္တာေပါ့။ အေမနဲ႔ အေဖက အျမဲတမ္း အလုပ္႐ႈပ္ေနမယ္၊ ေျပးလႊားေနရမယ္၊ ဖုန္းေျပာေနရမယ္၊ စိတ္ပန္းကိုယ္ပန္း ျဖစ္ေနၾကမယ္၊ တီဗီေရွ႕မွာ ကြန္ပ်ဴတာေရွ႕မွာ ဆိုရင္ ကေလးေတြလည္း အဲဒီလိုပဲ ျဖစ္လာမွာေပါ့။ ကေလးေတြကို အဲဒီလို ျဖစ္ေစခ်င္သလား။ ကေလးေတြကို ကိုယ္ျဖစ္ေစခ်င္တဲ့အတိုင္း ျဖစ္လာေအာင္ သိမ္သိမ္ေမြ႔ေမြ႔ သိမ္းသြင္းတတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ စံျပေနထိုင္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆံုး သင္ျပနည္း ျဖစ္ပါတယ္။

မနက္ေစာေစာ သားသမီးေတြကို ေရးခ်မ္းကပ္ပံု ပန္းကပ္ပံု ဆြမ္းကပ္ပံု သင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ “ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစၧာမိ” “နေမာ တႆ” အစရွိတဲ့ လြယ္ကူတဲ့ ဘုရားစာေလးေတြ သင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေသေသသပ္သပ္ ရွိခိုးဦးခ်တတ္ေအာင္ သင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ သစ္သီး နဲ႔ မုန္႔ပဲသြားရည္စာ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ဆြမ္းေတာ္ေကာက္ၿပီး ကေလးေတြကို ေပးလိုက္တယ္ဆိုရင္ ကေလးေတြ ေပ်ာ္မွာေပါ့။ ဒီလိုနည္းနဲ႔ပဲ သံုးေလးႏွစ္အရြယ္ ကေလးေတြကို ဘုရားတရားနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ရက္ေရာမႈ နဲ႔ မွ်ေ၀သံုးစြဲမႈကိုပါ သင္ၾကားေပးၿပီး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

အိမ္မႈကိစၥ ေတာက္တိုမယ္ရ လုပ္ေနရင္း ကိုယ္ကဘုရားစာ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ရြတ္ေနမယ္ဆိုရင္ နာေထာင္ရတဲ့ ကေလးေတြ ေက်နပ္ၾကည္ႏူးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္ရြတ္ပါမ်ားလို႔ သူတို႔ပါ နားရည္၀ၿပီး ရြတ္တတ္လာဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တိုတာ လြယ္တာေလးေတြ ရြတ္သင့္ပါတယ္။ သူတို႔လည္း ရြတ္ရဖတ္ရတာ ေပ်ာ္ပါလိမ့္မယ္။ အထူးသျဖင့္ ေၾကာက္ရြံ႕အားငယ္ရခ်ိန္မွာ အားကိုးရာ အေနနဲ႔ ရြတ္စရာ ရွိလာတာေပါ့။”

:)
ရွင္အာစာရ

-----
ရည္ညႊန္း -

pp 17-18, “Dealing with Life's Issues, a Buddhist Perspectivs” by Ven Thubten Chodron; 1st Edition, January 2008; 4th reprint of 5, 000 copies, May 2010; Printed by Fabulous Printers Pte Ltd (Singapore)

ပန္းခ်ီ - ေပၚဦးသက္